AMAÇ
Madde 1 – Bu Yönetmeliğin amacı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca, can ve mal güvenliği
yönünden; karayollarında trafik düzeninin sağlanması ve trafik güvenliğini ilgilendiren hususlarda alınacak
tedbirler ile ilgili olarak, Yönetmelikte düzenlenmesi iĢaret edilen ve gerekli görülen diğer hükümleri ve bunların
uygulanmasına ait esas ve usulleri belirlemektir.
KAPSAM VE DAYANAK
Madde 2 – Bu Yönetmelik, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa dayanılarak çıkarılmıĢ ve bu Kanun
hükümleri çerçevesinde karayollarında ve aksine bir hüküm bulunmadıkça da, Kanunun 2 nci maddesinde
sayılan yerlerde de uygulanmak üzere;
a) Trafikle ilgili kurallara ve bunların uygulanmasına,
b) Trafiğin düzenlenmesi ve denetimine,
c) Araçların tescili, teknik durumları, muayenelerine ve karayollarında sürülmeleri sırasında alınacak
tedbirlere,
d) Araç sürücülerinin sınavları ve belgelerinin verilmesine,
e) Karayolundan faydalananların hak ve yükümlülüklerine, eğitimine,
f) Uygulayıcı kurul ve kuruluĢların görev, yetki ve sorumlulukları ile iĢbirliği ve koordinasyon düzenine,
g) Trafikle ilgili diğer hususlara,
iliĢkin konulardaki esas, usul, Ģekil ve Ģartlara ait hükümleri kapsar.
İKİNCİ BÖLÜM : TANIMLAR
Madde 3 – 2918 sayılı Kanunda ve bu Yönetmelikte kullanılan terimlerin tanımları Aşağıda gösterilmiştir.
a) Genel tanımlar
1)Trafik: Yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir.
2) Karayolu: Trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi Ģeridi, köprüler ve alanlardır.
3) Araç: Karayollarında kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taĢıtlar ile iĢ makineleri ve lastik
tekerlekli traktörlerin genel adıdır.
4) TaĢıt: Karayolunda insan, hayvan ve yük taĢımaya yarayan araçlardır. Bunlardan makine gücü ile
yürütülenlere “motorlu taĢıt” insan ve hayvan gücü ile yürütülenlere “motorsuz taĢıt” denir.
Ayrıca, bir kazanç kaydı olmaksızın kullanılanlara “hususi taĢıt”, çeĢitli Ģekillerde kazanç sağlamak amacıyla
kullanılanlara “ticari taĢıt”, TaĢıt Kanunu kapsamına girenlere “resmi taĢıt”, resmi olmakla birlikte ticarilik niteliği
taĢıyanlara da “resmi ticari taĢıt” denir.
5) Sürücü: Karayolunda, motorlu veya motorsuz bir aracı veya taĢıtı sevk ve idare eden kiĢidir.
6) ġoför: Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiĢ bir motorlu taĢıtı süren kiĢidir.
7) Araç Sahibi: Araç için adına yetkili idarece tescil belgesi verilmiĢ veya sahiplik veya satıĢ belgesi
düzenlenmiĢ kiĢidir.
8) ĠĢleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satıĢta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen
veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kiĢidir. Ancak,
ilgili tarafından baĢka bir kiĢinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere iĢlettiği ve araç
üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse iĢleten sayılır.
9) Yolcu: Aracı kullanan sürücü ile hizmetliler dıĢında araçta bulunan kiĢilerdir.
10) Hizmetli: Araçlarda, sürücü hariç, araç veya taĢıma hizmetlerinde süreli veya süresiz çalıĢan kiĢiler ile iĢ
makinelerinde sürücüden gayri kiĢilerdir.
11) Trafik ĠĢaretleri: Trafiği düzenleme amacı ile kullanılan iĢaret levhaları, ıĢıklı ve sesli iĢaretler, yer
iĢaretlemeleri ile trafik zabıtası veya diğer yetkililerin trafiği yönetmek için yaptıkları hareketlerdir.
12) GeçiĢ Üstünlüğü: Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak
Ģartı ile trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmamalarıdır.
13) GeçiĢ Hakkı: Yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre, yolu kullanmak
sırasındaki öncelik hakkıdır.
14) Durma: Kırmızı ıĢık, yetkililerin dur iĢareti, yol kapanması gibi her türlü trafik zorunlulukları nedeni ile
aracın durdurulmasıdır.
15) Duraklama: Trafik zorunlulukları dıĢında araçların, insan indirmek ve bindirmek, eĢya yüklemek,
boĢaltmak veya beklemek amacı ile kısa bir süre için durdurulmasıdır.
16) Parketme: Araçların, durma ve duraklaması gereken haller dıĢında bırakılmasıdır.
17) Trafik Kazası: Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıĢtığı ölüm,
yaralanma ve/veya zararla sonuçlanmıĢ olan olaydır.
18) Mülk: Devlete, kamuya, gerçek ya da tüzel kiĢilere ait olan taĢınmaz mallardır.
19) YerleĢim Yeri (Birimi): Kendisine ulaĢan karayolları üzerinde sınırının baĢlangıcı ve bitimi bir iĢaret
levhası ile belirlenmiĢ olan yerleĢme, çalıĢma ve barınma amacı ile insanların yararlandıkları yapı ve tesislerin
bir arada bulunduğu ve karayolu trafiğine etkileri tesbit edilmiĢ ve idari taksimatla belirlenmiĢ olan il, ilçe, köy
veya mezra gibi yerlerdir.
20) Yaya: Araçlarda bulunmayan, karayolunda hareketsiz veya hareket halinde bulunan insandır.
21) Trafikten Men: Trafik zabıtası veya yetkililerce Kanunda ve yönetmelikte belirtilen hallerde araçla ilgili
belgelerin alınması ve aracın belirli bir yere çekilerek trafikten alıkonulmasıdır.
b) Karayoluna, karayolu üzerinde ve kenarındaki tesislere iliĢkin tanımlar
1) Karayolu Yapısı: Karayolunun kendisi ile karayolunun üstünde, yanında, altında veya yukarısındaki; ada,
ayırıcı, oto korkuluk, istinat duvarı, köprü, tünel, menfez ve benzeri yapılardır.
2) Karayolu Sınır Çizgisi: KamulaĢtırma yoluyla veya kanunlarla kamuya terk veya tahsis edilmiĢ
karayolunda, mülkle olan sınır çizgisi, diğer karayollarında, yarmada, Ģevden sonra hendek varsa hendek dıĢ
kenarı, hendek yoksa Ģev üstü kenarı, dolguda Ģev etek çizgisi, yaya yolu ayrılmıĢ karayolunda ise, yaya
yolunun mülkle birleĢtiği çizgidir.
3) Ġki Yönlü Karayolu: TaĢıt yolunun her iki yöndeki taĢıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.
4) Tek Yönlü Karayolu: TaĢıt yolunun yalnız bir yöndeki taĢıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.
5) BölünmüĢ Karayolu: Bir yöndeki trafiğe ait taĢıt yolunun bir ayırıcı ile belirli Ģekilde diğer taĢıt yolundan
ayrılması ile meydana gelen karayoludur.
6) EriĢme Kontrollü Karayolu (Otoyol): Özellikle transit trafiğe tahsis edilen, belirli yerler ve Ģartlar dıĢında
giriĢ ve çıkıĢın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların giremediği, ancak izin verilen motorlu
araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrole tabi tutulduğu karayoludur.
7) Ekspres Yol: Sınırlı eriĢme kontrollü ve önemli kesiĢme noktalarının köprülü kavĢak olarak teĢkil edildiği
bölünmüĢ bir ana karayoludur.
8) GeçiĢ Yolu: Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmıĢ olan yolun, karayoluna bağlanan ve karayolu
sınır çizgisi içinde kalan kısmıdır.
9) Bağlantı Yolu: Bir kavĢak yakınında karayolu taĢıt yollarının birbirine bağlanmasını sağlayan, kavĢak
alanı dıĢında kalan ve bir yönlü trafiğe ayrılmıĢ olan karayolu kısmıdır.
10) TaĢıt Yolu (Kaplama): Karayolunun genel olarak taĢıt trafiğince kullanılan kısmıdır.
11) Bisiklet Yolu: Karayolunun, sadece bisikletlilerin kullanmalarına ayrılan kısmıdır.
12) Yaya Yolu (Yaya Kaldırımı): Karayolunun, taĢıt yolu kenarı ile gerçek veya tüzel kiĢilere ait mülkler
arasında kalan ve yalnız yayaların kullanımına ayrılmıĢ olan kısmıdır.
13) Banket: Yaya yolu ayrılmamıĢ karayolunda, taĢıt yolu kenarı ile Ģev baĢı veya hendek iç üst kenarı
arasında kalan ve olağan olarak yayaların ve hayvanların kullanacağı, zorunlu hallerde de araçların
faydalanabileceği kısımdır.
14) Platform: Karayolunun, taĢıt yolu (kaplama) ile yaya yolu kaldırım veya banketinden oluĢan kısmıdır.
15) Anayol: Ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin, bu yolu geçerken veya bu yola
girerken, ilk geçiĢ hakkını vermesi gerektiği iĢaretlerle belirlenmiĢ karayoludur.
16) Tali Yol: Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından, bağlandığı yoldan daha az önemde olan
yoldur.
17) Tehlikeli Eğim: Araçların emniyetle seyrine devam için, vites küçültmeyi gerektiren uzunluk veya açıdaki
yol eğimidir.
18) KavĢak: Ġki veya daha fazla karayolunun kesiĢmesi veya birleĢmesi ile oluĢan ortak alandır.
19) KavĢak Ortak Alanı: KavĢaklarda kavĢağı teĢkil eden kollardan ayrı ayrı yaklaĢıldığında, kavĢaktaki
geometrik veya fiziki değiĢikliğin baĢladığı çizgiler ile çevrelenmiĢ alandır.
20) Yaya Geçidi: TaĢıt yolunda, yayaların güvenli geçebilmelerini sağlamak üzere, trafik iĢaretleri ile
belirlenmiĢ alandır.
21) Okul Geçidi: Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların çevresinde özellikle
öğrencilerin geçmesi için taĢıt yolundan ayrılmıĢ ve bir trafik iĢareti ile belirlenmiĢ alandır.
22) Alt Geçit: Karayolunun diğer bir karayolu veya demiryolunu alttan geçmesini sağlayan yapıdır.
23) Üst Geçit: Karayolunun diğer bir karayolu veya demiryolunu üstten geçmesini sağlayan yapıdır.
24) Demiryolu Geçidi (Hemzemin Geçit): Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiĢtiği bariyerli veya
bariyersiz geçitlerdir.
25) Ada: Yayaların geçme ve durmalarına, taĢıtlardan inip binmelerine yarayan, trafik akımını düzenleme ve
trafik güvenliğini sağlama amacıyla yapılmıĢ olan, araçların bulunamayacağı, koruyucu tertibatla belirlenmiĢ
bölüm ve alanlardır.
26) Ayırıcı: TaĢıt yollarını veya yol bölümlerini birbirinden ayıran bir taraftaki taĢıtların diğer tarafa geçmesini
engelleyen veya zorlaĢtıran karayolu yapısı, trafik tertibatı veya gereçtir.
27) ġerit: TaĢıtların bir dizi halinde güvenli seyredebilmeleri için taĢıt yolunun çizgilerle ayrılmıĢ bölümüdür.
28) Park Yeri (Otopark): Araçların park etmesi için kullanılan açık veya kapalı alandır.
29) Karayolu Üzeri Park Yeri: TaĢıt yolundaki veya buna bitiĢik alanlardaki park yeridir.
30) Karayolu DıĢı Park Yeri: Karayolu sınır çizgisi dıĢında olan ve bir geçiĢ yolu veya servis yolu ile taĢıt
yoluna bağlanan park yeridir.
31) Durak: Kamu hizmeti yapan yolcu taĢıtlarının yolcu veya hizmetlileri bindirmeleri, indirmeleri veya
duraklamaları için yatay ve düĢey iĢaretlerle belirlenmiĢ yerdir.
32) Garaj: Araçların, genellikle uzun süre durmaları için kullanılan, bakım veya servisinin de yapılabileceği
kapalı veya açık olan yerlerdir.
33) Terminal: Ġnsan veya eĢya taĢımalarında, araçların indirme, bindirme, yükleme, aktarma yaptıkları ve
ayrıca bilet satıĢı ile bekleme, haberleĢme, Ģehir ulaĢımı ve benzeri hizmetlerin de sağlandığı yerdir.
Bunlardan sadece, insan taĢımalarında kullanılanlara “Yolcu Terminali”, eĢya taĢımalarında kullanılanlara
“EĢya Terminali” denir.
34) Servis Ġstasyonu: Karayolunda seyreden araçların bakım, onarım, yağlama ve yıkama gibi iĢlerinin
yapıldığı tesislerdir.
35) Akaryakıt Ġstasyonu: Araçların esas itibariyle akaryakıt, LPG, yağ ve basınçlı hava gibi ihtiyaçları ile
ayrıca kiĢilerin ilk yardım ve zorunlu diğer ihtiyaçlarının sağlandığı yerdir.
36) Muayene Ġstasyonu: Araçların niteliklerini tespit ve kontrol edebilecek cihaz ve personel bulunan ve
teknik kontrolü yapılan yerdir.
37) Araç Tartı Ġstasyonu: Araçların yüklü veya yüksüz olarak sabit veya taĢınabilir cihazlarla tartıldığı yerdir.
38) ĠĢaret Levhası: Sabit veya taĢınabilir bir mesnet üzerine yerleĢtirilmiĢ ve üzerindeki sembol, renk ve yazı
ile özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan trafik tertibatıdır.
39) IĢıklı ve Sesli ĠĢaretler: Trafiği düzenlemede kullanılan ıĢıklı ve sesli, sabit veya taĢınabilir, elle kumanda
edilebilen veya otomatik çalıĢan, üzerinde çeĢitli renk, sembol, yazı bulunan ve belirli yanma süresi olan, ıĢık
veya sesli özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan trafik tertibatıdır.
40) ĠĢaretleme: TaĢıt yolu ile bordür, ada, ayırıcı, oto korkuluk gibi karayolu elemanları üzerindeki çeĢitli
renkte çizgi, Ģekil, sembol, yazı ve yansıtıcı ve benzerleri ile özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan tertibattır.
c) (DeğiĢik bend: 11/04/2003 – 25076 S. R.G. Yön./1. md.) Araçlara iliĢkin tanımlar
1) Otomobil: Yapısı itibariyle, sürücüsü dahil en çok 8 oturma yeri olan ve insan taĢımak için imal edilmiĢ
bulunan motorlu araçtır.
(DeğiĢik iki adet paragraf: 26/09/2003 – 25241 S. R.G. Yön./1. md.) Taksi: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil en
çok 8 oturma yeri olan, insan taĢımak için imal edilmiĢ bulunan ve taksimetre veya tarife ile yolcu taĢıyan ticari
motorlu araçtır.
Taksi dolmuĢ: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil en çok 8 oturma yeri olan ve insan taĢımak için imal edilmiĢ
bulunan, adam baĢına tarifeli ücretle yolcu taĢıyan ticari motorlu araçtır.
2) Minibüs: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil 9 ile 15 oturma yeri olan ve insan taĢımak için imal edilmiĢ
bulunan motorlu araçtır.
3) Otobüs: Yapısı itibariyle, sürücüsü dahil en az 16 oturma yeri olan ve insan taĢımak için imal edilmiĢ
bulunan motorlu araçtır.
Troleybüsler de bu sınıfa dahildir.
4) Kamyonet: Ġzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3.5 tonu geçmeyen ve yük taĢımak için imal edilmiĢ
motorlu araçtır.
5) Kamyon: Ġzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3.5 tondan fazla olan ve yük taĢımak için imal edilmiĢ
motorlu araçtır.
6) Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiĢ olan ve yük taĢımayan motorlu araçtır.
7) Arazi TaĢıtı: Karayollarında yolcu veya yük taĢıyabilecek Ģekilde imal edilmiĢ olmakla beraber bütün
tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır.
8) Motosiklet: 2 veya 3 tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu araçlardır. Bunlardan karoserisi yük
taĢıyabilecek Ģekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmıĢ olan ve yolcu taĢımalarında kullanılmayan 3
tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.
9) Motorlu Bisiklet: Silindir hacmi 50 santimetre küpü geçmeyen, içten patlamalı veya elektrik motoru ile
donatılmıĢ ve imal hızı 45 km/s’den az olan bisiklettir.
10) Bisiklet: En çok 3 tekerleği olan ve üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile tekerleği
döndürülmek suretiyle hareket eden ve yolcu taĢımalarında kullanılmayan motorsuz araçtır.
11) Lastik Tekerlekli Traktör: Belirli Ģartlarda römork ve yarı römork çekebilen, ancak ticari amaçla taĢımada
kullanılmayan tarım aracıdır.
12) ĠĢ Makinası: Paletli veya madeni tekerlekli traktör, biçerdöver ve yol inĢa makinaları ile benzeri tarım,
sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeĢitli kuruluĢların iĢ ve hizmetlerinde kullanılan; iĢ amacına göre üzerine
çeĢitli ekipmanlar monte edilmiĢ; karayolunda insan, hayvan, yük taĢımasında kullanılamayan motorlu araçtır.
13) Tramvay: Genellikle yerleĢim birimleri içerisinde insan taĢımasında kullanılan, karayolunda tekerlekleri
raylar üzerinde hareket eden ve hareket gücünü dıĢarıdan sağlayan araçtır.
14) Özel Amaçlı TaĢıt: Özel amaçla insan veya eĢya taĢımak için imal edilmiĢ olan ve itfaiye, cankurtaran
(SC), naklen yayın ve kayıt (radyo, sinema, televizyon), kütüphane, motorlu karavan (SA), zırhlı araç (SB),
araĢtırma, cenaze araçları (SD) ile bozuk veya hasara uğramıĢ taĢıt ve araçları çekmek, taĢımak veya
kaldırmak gibi özel iĢlerde kullanılan motorlu araçtır.
15) Okul TaĢıtı: Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların öğrencileri ile sadece gözetici
ve hizmetlilerin taĢınmalarında kullanılan araçtır.
16) Kamu Hizmeti TaĢıtı: Kamu hizmeti için yük veya yolcu taĢıması yapan araçtır.
17) Personel Servis Aracı: Herhangi bir kamu kurum ve kuruluĢu veya özel veya tüzel kiĢilerin personelini
bir akit karĢılığı taĢıyan Ģahıs veya Ģirketlere ait minibüs ve otobüs türündeki ticari araçtır. Kamu kurum ve
kuruluĢları ile özel ve tüzel kiĢilere ait araçların kendi personelini veya yolcusunu taĢıma iĢi bu tanımın
kapsamına girmez.
18) Umum Servis Aracı: Okul taĢıtları ile personel servis araçlarının birlikte değerlendirilmesidir.
19) Kamp TaĢıtı: Yük taĢımasında kullanılmayan; iç dizaynı tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmıĢ,
hizmet edebileceği kadar yolcu taĢıyabilen motorlu araçtır.
20) Römork: Motorlu araçla çekilen insan veya yük taĢımak için imal edilmiĢ motorsuz araçtır.
21) Yarı Römork: Bir kısmı motorlu taĢıt veya araç üzerine oturan, taĢıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir
kısmı motorlu araç tarafından taĢınan römorktur.
22) Hafif Römork: Azami yüklü ağırlığı 0.75 tonu geçmeyen römork veya yarı römorktur.
23) TaĢıt Katarı: Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmıĢ en çok 2 römorktan
oluĢan araçlardır.
24) TaĢıma Sınırı (Kapasite): Bir aracın güvenle taĢıyabileceği, en çok yük ağırlığı veya yolcu ve hizmetli
sayısıdır.
25) Gabari: Araçların yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk,
geniĢlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçülerdir.
26) Azami Ağırlık: Aracın güvenle taĢıyabileceği azami yükle birlikte ağırlığıdır.
27) Yüksüz Ağırlık: Üzerinde insan veya eĢya (yük) bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu olan bir aracın
taĢınması zorunlu alet, edevat ve donatımı ile birlikte toplam ağırlığıdır.
28) Yüklü Ağırlık: Bir taĢıtın yüksüz ağırlığı ile taĢımakta olduğu sürücü, hizmetli, yolcu ve eĢyanın toplam
ağırlığıdır.
29) Dingil Ağırlığı: Araçlarda aynı dingile bağlı tekerleklerden karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır.
30) Azami Dingil Ağırlığı: Araçların karayolu yapılarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri
için saptanan dingil ağırlığıdır.
31) Azami Toplam Ağırlık: Araçların karayollarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için
saptanan toplam ağırlıktır.
32) Hız Sınırlayıcı: Belirtilen değere göre araç hızını sınırlamak için, öncelikli iĢlevi motora yakıt
beslemelerini kumanda etmek olan bir cihazdır.
33) (Ek tanım: 18/04/2007- 26497 S.R.G Yön/1.md.) Özel Güvenlik Bölmeli Taksi: MüĢterilerin araç
sürücüsü ile iletiĢim ve teması, 24/10/2004 tarihli ve 25620 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların Ġmal,
Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelikte tanımlanan zırhlı ara bölme ile engellenmiĢ, taksimetre veya tarife ile
yolcu taĢıyan M1 sınıfındaki ticari motorlu araçtır.
d) (Ek bend: 11/04/2003 – 25076 S. R.G. Yön./1. md.)Araç sınıfları
1) L Sınıfı-Ġki ve üç veya dört tekerlekli motorlu araçlardır.
1.1) L1 Sınıfı: Azami hızı 45 km/s’i, içten yanmalı motorlu ise silindir kapasitesi 50 cm
‘ü, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkıĢı 4 kW’ı geçmeyen iki tekerlekli araçtır.
1.2) L2 Sınıfı: Azami hızı 45 km/s’i, kıvılcım ateĢlemeli motor ise silindir kapasitesi 50 cm
‘ü, içten yanmalı motorlu ise azami net gücü 4 kW’ı, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkıĢı 4
kW’ı geçmeyen üç tekerlekli araçtır.
1.3) L3 Sınıfı: Azami hızı 45 km/s’i ve içten yanmalı motorlu ise silindir kapasitesi 50 cm
‘ü geçen yolcu sepetsiz iki tekerlekli araçtır.
1.4) L4 Sınıfı: Azami hızı 45 km/s’i ve içten yanmalı motorlu ise silindir kapasitesi 50 cm
‘ü geçen yolcu sepetli iki tekerlekli araçtır.
1.5) L5 Sınıfı: Azami hızı 45 km/s’i ve içten yanmalı motorlu ise silindir kapasitesi 50 cm
‘ü geçen, simetrik olarak yerleĢtirilmiĢ üç tekerlekli araçtır.
1.6) L6 Sınıfı: Azami hızı 45 km/s’i, elektrik motorlu araçlarda akü ağırlığı hariç yüksüz ağırlığı 0.35 tonu,
kıvılcım ateĢlemeli motor ise silindir kapasitesi 50 cm
‘ü, diğer tip içten yanmalı motorlu ise azami net gücü 4 kW’ı, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç
çıkıĢı 4 kW’ı geçmeyen dört tekerlekli araçtır.
1.7) L7 Sınıfı: Elektrik motorlu araçlarda akü ağırlığı hariç yüksüz ağırlığı 0.4 tonu (yük taĢıma amaçlı
araçlarda 0.55 ton), azami net gücü 15 kW’ı geçmeyen ve L6 sınıfına girmeyen dört tekerlekli araçtır.
2) M Sınıfı – En az dört tekerlekli ve yolcu taĢımasında kullanılan motorlu araçlardır.
2.1) M1 Sınıfı: Yolcu taĢımasında kullanılan ve sürücü dahil en fazla 9 oturma yeri olan motorlu araçtır.
2.2) M2 Sınıfı: Yolcu taĢımasında kullanılan, sürücü dahil 9’dan fazla oturma yeri olan ve azami ağırlığı 5
tonu aĢmayan motorlu araçtır.
2.3) M3 Sınıfı: Yolcu taĢımasında kullanılan, sürücü dahil 9’dan fazla oturma yeri olan ve azami ağırlığı 5
tonu aĢan motorlu araçtır.
3) N Sınıfı – En az dört tekerlekli ve yük taĢımasında kullanılan motorlu araçlardır.
3.1) N1 Sınıfı: Yük taĢımasında kullanılan ve azami ağırlığı 3.5 tonu aĢmayan motorlu araçtır.
3.2) N2 Sınıfı: Yük taĢımasında kullanılan ve azami ağırlığı 3.5 tonu aĢan, ancak 12 tonu aĢmayan motorlu
araçtır.
3.3) N3 Sınıfı: Yük taĢımasında kullanılan ve azami ağırlığı 12 tonu aĢan motorlu araçtır.
4) O Sınıfı – Bir motorlu araç tarafından çekilen römork veya yarı römork motorsuz yük taĢıma araçlarıdır.
4.1) O1 Sınıfı: Azami ağırlığı 0.75 tonu aĢmayan motorsuz yük taĢıma aracıdır.
4.2) O2 Sınıfı: Azami ağırlığı 0.75 tonu aĢan, ancak 3.5 tonu aĢmayan motorsuz yük taĢıma aracıdır.
4.3) O3 Sınıfı: Azami ağırlığı 3.5 tonu aĢan, ancak 10 tonu aĢmayan motorsuz yük taĢıma aracıdır.
4.4) O4 Sınıfı: Azami ağırlığı 10 tonu aĢan motorsuz yük taĢıma aracıdır.
5) Özel Amaçlı TaĢıt: Yolcu veya yük taĢımak üzere özel bir iĢlevi yerine getirmek için kullanılan (bunun için
özel gövde düzenekleri ve/veya ekipmanları gereklidir) M, N veya O sınıfı motorlu araçtır.
5.1) Motor Karavan: En az aĢağıdaki ekipmanları kapsayan, yatacak yeri olan bir özel maksatlı M sınıfı
araçtır.
(i) koltuklar ve masa
(ii) koltuklardan dönüĢtürülebilecek uyku yatağı
(iii) yemek piĢirme imkanları ve
(iv) depolama/saklama imkanları
Bu ekipmanlar oturma bölümüne sabit olarak monte edilmelidirler; ancak masa kolayca çıkarılabilecek
Ģekilde tasarlanabilir.
5.2) Zırhlı TaĢıt: TaĢınan yolcuların ve/veya yüklerin korunması için tasarlanmıĢ ve kurĢun geçirmez zırh
kaplama gereklerine uygun motorlu araçtır.
5.3) Ambulans: Hasta veya yaralı insan taĢınması için tasarlanmıĢ ve bu amaç için özel ekipmanlara sahip
M sınıfı motorlu araçtır.
5.4) Cenaze Arabası: Cenaze taĢınması için tasarlanmıĢ ve bu amaç için özel ekipmanlara sahip motorlu
araçtır.
6) T Sınıfı – Tarım ve Ormancılık Traktörleri
Tarım ve ormancılık traktörü; ana iĢlevi çekme gücü sağlamak olan ve tarım veya ormancılık alanlarında
kullanılan aletleri çekmek, itmek, taĢımak veya tahrik etmek için özel olarak tasarlanmıĢ, en az iki dingilli,
tekerlekli veya paletli motorlu araçlardır. Bu tür araçlar yük taĢımak için donatılabileceği gibi, yolcu oturma
yerleri ile de donatılabilir.
7) G Sınıfı – Arazi TaĢıtları
N1 sınıfı araçlardan azami kütlesi 2 tonu aĢmayanlar ve M1 sınıfındaki motorlu araçlar, en az bir ön dingili
ve en az bir arka dingili eĢzamanlı tahrikli olarak tasarlanmıĢ, bir dingilinin tahriki ayrılabilen araçlar dahil ve en
az bir diferansiyel kilit mekanizması veya buna benzer iĢlevde en az bir mekanizması varsa ve tek araç için
hesaplanan %30’luk bir eğimi tırmanabiliyorsa, arazi tipi araç olarak kabul edilir.
N1 sınıfı araçlardan azami kütlesi 2 tonu aĢanlar ile N2, N3, M2 ve M3 sınıfı araçların arazi taĢıtı
sayılabilmesi için Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğindeki Ģartları taĢıması gerekmektedir.
8) Üst Yapı (Gövde) Tanımları (sadece tam/tamamlanmıĢ araçlar için)
Gövde tipi tanımları için aĢağıda belirtilen kodlama kullanılacaktır.
8.1) Yolcu arabaları (M1)
AA Sedan:
Gövdesi yan pencere arasından bir direkle bölünmüĢ veya bölünmemiĢ olarak kapatılmıĢ, sabit ve sert
tavanlı, bununla birlikte tavanının bir kısmında açılabilme özelliği olabilen, sürücüden baĢka en az 3 oturma
yeri ve en az iki sırası bulunan, arka kapağı açılabilen, 2 veya 4 kapılı, 4 veya daha fazla pencereli
otomobillerdir.
AB Heçbek: Arkasında üstten menteĢeli kapı bulunan sedan (AA) araçlarıdır.
AC SteyĢın Vagon:
Gövdesi kapalı, arka Ģekli daha geniĢ bir iç hacim sağlayacak Ģekilde dizayn edilmiĢ, üst tavanı sabit ve sert
tavanlı, bununla birlikte tavanının bir kısmının açılma özelliği olabilen, sürücüden baĢka en az 3 oturma yeri ve
en az iki sırası bulunan (sıra ve sıralar öne yatmak veya çeĢitli Ģekillerde hareket ettirilmek suretiyle daha
geniĢ bir iç hacim sağlar), arka kapağı açılabilen, 2 veya 4 kapılı ve en az 4 yan pencereli otomobillerdir.
AD Kupe:
Gövdesi kapalı, genellikle daraltılmıĢ arka hacimli, üst tavanı sabit, sert tavanlı, bununla birlikte bazı
modellerde açılabilir tavanı olan, sürücü oturma yerinden baĢka en az bir oturma yeri ve en az bir sırası
bulunan, iki taraflı kapılara sahip, ayrıca, arka kapağı da açılabilen, 2 veya daha fazla kenar pencereli
otomobillerdir.
AE üstü açılır kapanır/dönüĢtürülebilir:
Açılabilir bir gövdeye sahip, üst tavanı yumuĢak veya sert olmak üzere en az 2 pozisyonlu, ilk pozisyonda
gövdesi kapanan, ikinci pozisyonda ise geriye çekilmek suretiyle gövdesi açılan, sürücü oturma yerinden
baĢka en az bir oturma yeri ve en az bir sırası bulunan, 2 veya 4 yan kapılı, 2 veya daha fazla yan pencereli
otomobillerdir.
AF Çok amaçlı araç: AA’dan AC’ye kadar belirtilenlerin dıĢındaki, yolcu ve onların bagaj veya yüklerini tek
bir bölmede taĢıması amaçlanan ve Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğindeki Ģartları taĢıyan
motorlu araçlardır.
Yukarıda yer almayan diğer araç sınıfları ve bu araçlara iliĢkin yapılacak iĢlemlerde Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Ġlk tescili yapılacak araçlar için yukarıdaki araç sınıfları kullanılacak olup, daha önce tescili yapılmıĢ araçlar
için de satıĢ ve devir iĢlemleri sırasında yeni araç sınıfları esas alınacaktır.
ĠKĠNCĠ KISIM : KURULLAR, KURULUġLAR, KOMĠSYONLAR, GÖREV VE YETKĠLERĠ
BĠRĠNCĠ BÖLÜM : GÖREVLĠ KURULLAR VE KURULUġLAR
KARAYOLU GÜVENLĠĞĠ YÜKSEK KURULU VE KARAYOLU TRAFĠK GÜVENLĠĞĠ KURULU
Madde 4 – Karayolu güvenliği konusunda hedefleri tespit etmek, uygulatmak ve koordinasyonu sağlamak
amacıyla aĢağıdaki kurullar oluĢturulmuĢtur.
a) Karayolu Güvenliği Yüksek Kurulu;
Karayolu Güvenliği Yüksek Kurulu BaĢbakanın baĢkanlığında, Adalet, ĠçiĢleri, Maliye, Milli Eğitim,
Bayındırlık ve Ġskan, Sağlık, UlaĢtırma, Orman Bakanları ve Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Bağlı Olduğu
Bakan ile Jandarma Genel Komutanı, BaĢbakanlık Devlet Planlama TeĢkilatı MüsteĢarı, Emniyet Genel
Müdürü ve Karayolları Genel Müdüründen oluĢur.
Gereği halinde diğer bakanlar da Kurula çağrılabilir.
Karayolu Güvenliği Yüksek Kurulu, Trafik Hizmetleri BaĢkanlığınca hazırlanarak, Karayolu Trafik Güvenliği
Kurulunca uygun görülen önerileri değerlendirerek karara bağlar ve kararların yaĢama geçirilmesi için gerekli
koordinasyon önlemlerini belirler.
Kurul yılda iki defa olağan, BaĢbakanın gerek görmesi halinde de olağanüstü olarak, gündemle toplanır.
Kurulun sekreterya görevi Emniyet Genel Müdürlüğünce yapılır.
Kurulun çalıĢmasına iliĢkin esas ve usuller, Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
b) Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu; Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu, Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik
Hizmetleri BaĢkanının baĢkanlığında, Karayolu Güvenliği Yüksek Kuruluna katılan kamu kurumlarının en az
daire baĢkanı seviyesinde görevlileri, Jandarma Genel Komutanlığı, Türk Standartları Enstitüsü BaĢkanlığı,
Türkiye ġoförler ve Otomobilciler Federasyonu temsilcisi ile ĠçiĢleri Bakanlığınca uygun görülen trafikle ilgili
üniversite, Türkiye Mimar ve Mühendis Odaları Birliği, Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği ve Trafik
Kazaları Yardım Vakfının birer temsilcisi ve BaĢkent BüyükĢehir Belediye BaĢkanından oluĢur. Ġhtiyaç duyulan
konularda bilgilerine baĢvurmak üzere diğer kurum ve kuruluĢlardan temsilci çağrılabilir.
Kurul ayda bir kez toplanır, zorunlu hallerde baĢkan tarafından toplantıya çağrılabilir. Karayolu Trafik
Güvenliği Kurulu, Trafik Hizmetleri BaĢkanlığınca trafik hizmetlerinin çağdaĢ ve güvenli bir Ģekilde yürütülmesi
amacıyla önerilen veya katılacak temsilcilerce önerilecek önlemlerin uygulanabilirliğini tartıĢarak karara bağlar.
Kurul, katılması gereken üyelerin salt çoğunluğu ile toplanır ve katılanların çoğunluğu ile karar verir.
Kurulun sekreterya görevi, Trafik Hizmetleri BaĢkanlığı Kurullar ġube Müdürlüğünce yerine getirilir.
Kurulun görev ve yetkileri Ģunlardır;
1) Trafikle ilgili kuruluĢlar arasında koordinasyon sağlanmasına iliĢkin önerilerde bulunmak,
2) Trafik kazalarının azaltılmasına iliĢkin önerilerde bulunmak,
3) Uygulamada görülen aksaklıkları tespit edip, giderilmesine yönelik önerilerde bulunmak,
4) Yasal düzenlemelerden kaynaklanan eksiklikleri belirlemek ve ilgili kuruluĢlar nezdinde giriĢimlerde
bulunmak,
5) Karayolu güvenliğinin geliĢtirilmesi için plan hazırlamak,
6) Hazırlanan planlar çerçevesinde bir ihtiyaç programı önermek ve çalıĢmalar için lazım olan kredi miktarı
hakkında görüĢ bildirmek,
7) Sağlık Bakanlığı Döner Sermaye ĠĢletmesinin verdiği hizmetler için uygulayacağı fiat tarifesi hakkında
görüĢ bildirmek,
8) Fahri trafik müfettiĢi adaylarını Karayolu Güvenliği Yüksek Kuruluna önermek,
9) Karayollarının bakım, yapım ve iĢletmesinden sorumlu tüm kurum ve özel kuruluĢların projelerini yapan
ve uygulayan yetkili ve sorumlu kiĢilere çağdaĢ ilim ve teknik esaslarına uymaları konusunda önerilerde
bulunmak,
10) Gerektiği hallerde Türk Karayolu Güvenliği birimlerini temsilen yabancı heyetlerle görüĢmek.
Bu Kanunla ve trafik hizmetleri konusunda diğer kanunlarla verilen görevler;
a) ĠçiĢleri Bakanlığınca,
b) Bu kanunla yetkili kılınan diğer bakanlık, kuruluĢ ve belediyelerce, ĠçiĢleri Bakanlığı ile iĢbirliği içerisinde,
yürütülür.
Görevli bakanlık, kurum ve kuruluĢların trafikle ilgili birimlerinin kuruluĢ, görev, yetki ve sorumluluklarına ait
esaslar, Karayolları Trafik Kanununa ve teĢkilat kanunlarına uygun olarak hazırlanan özel yönetmelik veya
yönergelerinde gösterilir.
ASKERĠ MAHALLERDE TRAFĠĞĠN DÜZENLENMESĠ
Madde 5 – Silahlı Kuvvetlere ait her çeĢit bina ve tesisin iç bölümlerindeki trafik düzenlemeleri dıĢında, mülki
idari amirinin isteği ve garnizon komutanının uygun görmesi halinde, merkez komutanlıklarına aĢağıdaki esas
ve Ģartlara uyulmak suretiyle gerekli görülen yerlerde ve hallerde geçici olarak trafiği düzenleme yetkisi
verilebilir.
a) Askeri bina, tesis veya birliklerin bulunduğu yerin, bu yerlere ulaĢan yollar ile bağlantı ve geçiĢ yollarında
veya giriĢ çıkıĢlardaki trafiğin yetkili trafik zabıtası veya genel zabıtanın denetiminden uzak olmak,
b) Askeri bina ve tesisin konumu veya kullandığı hizmet amacı bakımından, bulunduğu yerdeki yol ve trafik
durumu dolayısıyla trafik güvenliği açısından belli zamanlarda tedbirler alınmasının mecburi görülmesi,
hallerinde, belirlenen yerlerde, belirtilen süre ve Ģartlara uygun Ģekilde uygulamak üzere, özel iĢaretli ve
eğitilmiĢ askeri personel, geçici olarak trafiği düzenlemekle yetkili kılınabilir.
Ancak, bu yetki trafik zabıtasının görevine müdahale Ģeklinde kullanılamaz.
Yetkili kılınan personel, talimatlarına uymayan sürücülere ait araç plakalarını tespit ederek mahalli trafik
birimine bildirirler.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM : EMNĠYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TRAFĠK ZABITASI KURULUġLARI, GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 6 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/1.mad )
Trafik kuruluĢlarının çalıĢma Ģekil ve Ģartları, görevlendirilecek personelin nitelikleri, seçimi, çalıĢma usulleri,
görev, yetki ve sorumluluklarına iliĢkin hususlar ilgili mevzuatta gösterilmiĢtir.
TRAFĠK ZABITASI DIġINDAKĠ POLĠS HĠZMET BĠRĠMLERĠNĠN GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 7 – Emniyet TeĢkilatının trafik zabıtası dıĢındaki hizmet birimlerinde görevli emniyet hizmetleri sınıfı
personelinin trafik hizmetlerine iliĢkin görev esasları ile yetki sınırları aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) Trafik denetleme birimlerinin kurulmuĢ olduğu yerlerde; önleyici zabıta olarak emniyet hizmetleri
sınıfından her kademedeki personel, trafik düzeni ve güvenliği açısından görünür Ģekilde karĢılaĢtıkları
olaylara ve suçlara müdahaleye yetkilidir.
Bu yetki;
1) Trafik düzensizliğini yaratanları uyarma,
2) Trafik suçu iĢleyenlerin araç plakalarını trafik zabıtasına bildirme, gerekli hallerde duruma müdahale
edilmesini isteme,
3) Müdahalenin mümkün olamayacağının anlaĢılması halinde durumu bir tutanakla tespit ederek trafik
zabıtasına iletme,
hallerine münhasır olma üzere kullanılır.
b) Trafik denetleme birimlerinin kurulmadığı yerlerde; polis birim amirleri; trafiğin düzenlenmesi ve trafik
suçlarına el konulmasına iliĢkin hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli ve yetkilidirler.
Birim amirleri bu görevlerini; varsa, kadrosu trafik olan denetleme personeli ile yoksa kendi personeli
arasından seçip trafik denetleme birimlerinden en az bir hafta kurs görmüĢ personeli görevlendirmek suretiyle
aĢağıdaki esas, usul ve Ģartlara uygun olarak yürütür.
1) Görev alanı içine giren belediye sınırları içindeki yollarda park düzeni, iĢaretleme, yaya ve okul geçitlerini
belirleme ve benzeri konulardaki trafiğin düzenlenmesine iliĢkin hususlarda yaptığı tespitleri teklif halinde yetki
durumuna göre il veya ilçe trafik komisyonlarına ileterek, karara bağlanmasını ve uygulamaya konulmasını
sağlar, uygulamayı izler ve denetler.
2) Trafik düzensizliğine neden olan; duraklama ve park etmelere engel olunmasını, trafik tıkanık ve
sıkıĢıklıklarının giderilmesini, pazar kurulan yerlerde, bayram ve törenlerde tedbirler alınmasını sağlar.
3) Trafik suçu iĢleyenler hakkında suç veya ceza tutanağı düzenlemek ve düzenlenen tutanaklardan;
mahkemelik suçlara ait olanların ilgili mahkemeye, para cezası tahsil ve takibini gerektirenlerin de ilgili
kuruluĢuna iletilmesini sağlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI
JANDARMA TEġKĠLATI TRAFĠK BĠRĠMLERĠ
Madde 8 – Trafik zabıtasının bulunmadığı veya yeterli olmadığı yerlerde polis; polisin ve trafik teĢkilatının
görev alanı dıĢında kalan yerlerde de jandarma, trafik eğitimi almıĢ subay, astsubay ve uzman jandarmalar
eliyle yönetmelikte belirtilen esas ve usullere uygun olarak trafiği düzenlemeye ve trafik suçlarına el koymaya
görevli ve yetkilidir.
Bu madde hükümlerine göre jandarma ve polisin görev yapacağı karayolları, vali veya görevlendireceği vali
yardımcısının baĢkanlığında, jandarma ve polis yetkililerinden oluĢturulacak bir komisyon tarafından protokol
ile tespit edilir.
Jandarma TeĢkilatının trafik hizmetlerine iliĢkin çalıĢma Ģekil ve Ģartları, görevlendirilecek personelin
nitelikleri, seçimi, çalıĢma usulleri ve sorumluluklarına ait hususlar Jandarma Genel Komutanlığınca belirlenir.
TRAFĠK HĠZMETLERĠNDE JANDARMA TEġKĠLATININ GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 9 – Jandarmanın trafik hizmetlerinde görevli personeli; trafiğin düzenlenmesi ve trafik suçlarına el
konulmasına ait olarak aĢağıda gösterilen hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli ve yetkilidir.
a) Kontrolundan sorumlu olduğu karayolları üzerinde araçları ve bu araçlarda bulundurulması gereken belge
ve gereçleri, sürücüleri ve bunlara ait belgeleri, sürücülerin ve karayolunu kullanan diğer kiĢilerin kural dıĢı
hareketlerini denetlemek, duran veya akan trafiğin düzenlenmesini ve yönetilmesini sağlamak,
b) Meydana gelen trafik kazalarına el koymak, kazanın oluĢ nedenlerini tüm kusurlu unsurlara göre
incelenerek, iz ve delillerini tesbit etmek, adli iĢlemlere ve istatistiki bilgilere esas olmak üzere kaza tesbit
tutanağı tanzim etmek veya ettirilmesini sağlamak,
c) Trafik kazaları sonucu yolun trafiğe kapanmıĢ olması halinde, kazaya ait iz ve delilleri kaybolmayacak
Ģekilde iĢaretlemek, trafik güvenliği yönünden gerekli tedbirleri almak ve yolun trafiğe açılmasını sağlamak,
d) Ölüm veya yaralanma ile sonuçlanan trafik kazalarında, kazazedelere ilk ve acil yardımın yapılmasını, en
yakın sağlık kuruluĢuna götürülmesini, götürülmesi sağlık yönünden sakıncası bulunan yaralılar için de, sağlık
personelinin olay mahalline getirilmesini sağlamak,
e) ġehirlerarası akaryakıt istasyonlarında bulundurulması mecburi görülen ilk yardım malzemeleri ile
karayolları üzerinde açılacak tesislerle ilgili yönetmelik hükümleri uyarınca, taĢıtlar için bulundurulması mecburi
tutulan malzemeleri kontrol etmek, noksan veya uygun durumda bulundurmayanlar hakkında gerekli yasal
iĢlemlerin yapılmasını sağlamak,
f) Meydana gelen trafik kazalarını oluĢ nedenlerine göre incelemek, tüm kusurlu unsurlara göre
değerlendirmek ve sonuçlarına göre gereken tedbirleri almak ve gerektiğinde ilgili kuruluĢlara bilgi vermek,
g) ( DeğiĢik fıkra 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/2.mad ) Karayolları Trafik Kanununun suç saydığı bir fiilden
dolayı sürücüler hakkında suç veya ceza tutanağı düzenlemek, Cumhuriyet baĢsavcılıklarının yetkisine giren
ihlallere ait tutanakların bir örneğini 7 iĢ günü içinde yetkili Cumhuriyet baĢsavcılığına, trafik idari para cezası
karar tutanaklarını ise kesinleĢme tarihinden itibaren takip ve tahsili için 7 iĢ günü içinde Maliye Bakanlığınca
belirlenecek birime veya kuruma göndermek, tutanakların kaydedildiği listeleri ise, örneğine uygun olarak
düzenleyip ve onaylayarak Emniyet Genel Müdürlüğü Bilgi ĠĢlem Merkezine iletilmek üzere ilgili trafik
kuruluĢuna gönderilmesini sağlamak,
h) Karayolları Trafik Kanununun 116 ncı maddesi uyarınca sürücüsü tespit edilemeyen araçların tescil
plakalarına göre tutanak düzenlemek, iĢlenmiĢ olan suç mahkemece ceza tayinini gerektiriyorsa, tutanağın
mahkemeye, trafik zabıtasının yetki sınırları içerisinde kalan suçlardan ise adres tespiti için sürücü veya
sahibine tebligat yapılmak üzere aracın tescilinin yapıldığı il trafik kuruluĢuna göndermek,
ı) Sorumluluk sahaları üzerindeki karayollarında yapılacak milli ve milletlerarası yarıĢ ve koĢullarla ilgili
olarak bu Yönetmelikte belirlenen esaslar doğrultusunda gerekli trafik tedbirlerini almak ve koĢulların güvenli
Ģekilde yürütülmesini sağlamak,
i) Sorumluluk alanlarının kesin hatları ile belirlenmesini sağlamak, icabında trafik zabıtası ile müĢterek
kontroller yapmak amacı ile mülki amire teklif ve önerilerde bulunmak, bu konuda hazırlanarak mülki amirce
onaylanıp yürürlüğe konulan protokolle verilen görevleri yapmak,
j) Mevsim Ģartlarına, milli ve dini bayramlara, turizm bölgeleri ve mevsimlerine, haftanın günlerine ve günün
muhtelif saatlerine göre trafiğin arzettiği genel durum dikkate alınarak, kontrol hizmetlerinin kendi sorumluluk
sahasındaki tüm yollara yaygınlaĢtırılması ve devamının sağlanması amacıyla günlük, aylık veya mevsimlik
kontrol programları hazırlamak ve uygulanmasını sağlamak,
k) ÇeĢitli kiĢi, kurum ve kuruluĢlara, karayolu yapısında yapılacak çalıĢmalar sırasında ve çalıĢma
mahallinde trafik akımı ve güvenliği yönünden, Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılmıĢ
yönetmeliklerde belirlenen tedbirlerin alınması, yeterli ve uygun olmaması veya yolun yapım ve bakımından
sorumlu kuruluĢun talebi halinde, gerekli tedbirleri aldırmak, bu çalıĢmalar sırasında meydana getirilen tehlikeli
durum ve engelleri, bütün sorumluluk bunları yaratan kiĢilere ait olmak üzere, ortadan kaldırtmak ve yapılan
masrafları sorumluları ödettirilmesine ait iĢlemleri yürütmek,
l) Karayolları Genel Müdürlüğü yol ağı dıĢındaki yollarda trafik düzenlemede kullanılan iĢaret levhaları, ıĢıklı
ve sesli iĢaretler, yer iĢaretlemeleri ile benzeri trafik iĢaretlerinin görülen eksikliklerini ilgili kuruluĢlara bildirmek,
m) Ayrıca, Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılmıĢ olan yönetmeliklerle jandarmaya verilen
diğer görevleri yapmak.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : BAKANLIKLAR
MĠLLĠ EĞĠTĠM BAKANLIĞININ GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 10 – Milli Eğitim Bakanlığının görev ve yetkileri;
a) Okul öncesi, okul içi ve okul dıĢı trafik eğitimini düzenleyen trafik genel eğitim planı hazırlamak ve ilgili
kuruluĢlarla iĢbirliği yaparak uygulamak.
b) Motorlu araç sürücülerinin yetiĢtirilmesi için 123 üncü madde gereğince sürücü kursları açmak, özel
sürücü kursu açılmasına izin vermek, bunları her safhada denetlemek.
c) Resmi ve özel kurslarda eğitilenlerin sınavlarını yapmak, baĢarılı olanlara sertifika verilmesini sağlamak.
d) Karayolları Trafik Kanununun 125 inci maddesi uyarınca ilköğretim ve orta öğretim okullarında, ders
programlarına eğitim amacıyla zorunlu uygulamalı trafik ve ilk yardım dersleri koymak.
e) Çocuk trafik eğitim parklarının yapılma, açılma, eğitim, denetim ve çalıĢma esaslarını belirlemek.
BAYINDIRLIK VE ĠSKAN BAKANLIĞI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 11 – Karayolları Genel Müdürlüğünün trafikle ilgili görev ve yetkileri;
a) Yapım ve bakımından sorumlu olduğu karayollarında can ve mal güvenliği yönünden gerekli düzenleme
ve iĢaretlemeleri yaparak tedbirleri almak ve aldırmak.
b) Tüm karayollarındaki iĢaretleme standartlarını tesbit etmek, yayınlamak ve kontrol etmek.
c) Trafik ve araç tekniğine ait görüĢ bildirmek, gereğinde karayolu güvenliğini ilgilendiren konulardaki
projeleri incelemek ve onaylamak.
d) EriĢme Kontrollü Karayolları Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla yapım ve bakımından sorumlu
olduğu karayollarında, ĠçiĢleri Bakanlığının uygun görüĢü alınmak suretiyle, bu Yönetmelikte belirlenen hız
sınırlarının üstünde veya altında hız sınırları belirlemek ve iĢaretlemek.
e) Trafik kazalarının oluĢ nedenlerine göre verileri hazırlamak ve karayollarında gerekli önleyici teknik
tedbirleri almak.
f) Yapım ve bakımından sorumlu olduğu karayollarında trafik güvenliğini ilgilendiren kavĢak, durak yeri,
aydınlatma, yol dıĢı park yerleri ve benzeri tesisleri yapmak, yaptırmak veya diğer kuruluĢlarca hazırlanan
projeleri tetkik ve uygun olanları tasdik etmek.
g) Yetkili birimlerce veya trafik zabıtasınca tespit edilen trafik kaza analizi sonucu, altyapı ve yolun fiziki
yapısı ile iĢaretlemeye dayalı kaza sebepleri göz önünde bulundurularak gerekli görülecek tedbirleri almak.
h) Araçların ağırlık kontrollerini yapmak veya yaptırmak ve aykırı görülen hususlar hakkında suç veya ceza
tutanağı düzenlemek.
ı) ( Mülga bend: 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/3.mad )
i) ( DeğiĢik bend: 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/3.mad ) Karayolları Trafik Kanununun 13, 14, 16, 17, 18,
47/a ve 65 inci maddeleri hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında suç veya ceza tutanağı düzenlemek;
47 nci maddenin (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen kural ihlallerinin tespiti halinde, durumu bir tutanakla
belirlemek ve gerekli iĢlemin yapılması için en yakın trafik kuruluĢuna teslim etmek,
j) Arazi vitesi olmayan otomobillerle zirai traktörler dıĢındaki her cins aracın fenni muayeneleri yapılırken,
aracın sefer görev emri belgelerinin kontrol edilmesinden fenni muayeneyi yapan makamlar sorumludur. TaĢıt
Sefer Görev Emri verildiği halde tatbikat çağrısına uymayan veya adresinde bulunmayan taĢıtlar fenni
muayene istasyonuna bildirilir; bu tür araçların muayenesi yapılmaz.
k) Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılmıĢ olan yönetmeliklerle verilen diğer görevleri
yapmak.
SAĞLIK BAKANLIĞININ GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 12 – Sağlık Bakanlığının görev ve yetkileri aĢağıda gösterilmiĢtir.
1) Karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili ilk ve acil yardım hizmetlerini planlamak ve
uygulamak.
2) Trafik kazalarında yaralananların en kısa zamanda sağlık hizmetlerinden istifadelerini temin etmek üzere,
ĠçiĢleri Bakanlığının ve Karayolları Genel Müdürlüğünün uygun görüĢü de alınarak karayolları üzerinde ilk
yardım istasyonları kurmak, bu istasyonlara gerekli personeli, araç ve gereci sağlamak.
3) Her ilde trafik kazaları için eğitilmiĢ sağlık personeli ile birlikte yeteri kadar ilk ve acil yardım ambulansı
bulundurmak.
4) Bu Kanunla ve mevzuatla verilen trafikle ilgili diğer görevleri yapmak.
Üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmi ve özel sağlık kurum ve kuruluĢları, acil olarak
kendilerine getirilen trafik kazası geçirmiĢ kiĢilere, Sağlık Bakanlığı tarifesini uygulamak suretiyle, vermiĢ
oldukları hizmetlerin bedelinin tamamını yükümlü sigorta Ģirketlerinden tahsil ederler.
Sağlık Bakanlığı bu görevlerin yerine getirilmesi ile ilgili olarak; verilen hizmetlerin bedellerini yükümlü
sigorta Ģirketlerinden tahsil etmek için Maliye Bakanlığının görüĢünü alarak döner sermaye saymanlığı kurar.
Bu amaçla döner sermaye saymanlığı tarafından tahsil edilen gelirin tamamı, bu Kanun ile Sağlık Bakanlığına
verilen görevlerin yerine getirilmesinde kullanılır.
( DeğiĢik bend 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/4.mad ) Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan harcamaların
tamamı, Sağlık Bakanlığı Trafik Hizmetleri Döner Sermaye ĠĢletmesine 8 iĢ günü içinde yükümlü sigorta
Ģirketlerince ödenir. Sağlık Bakanlığı Trafik Hizmetleri Döner Sermaye ĠĢletmesinin verdiği hizmetler için
uygulayacağı fiyat tarifesi, Karayolu Trafik Güvenliği Kurulunun da uygun görüĢü alınarak Sağlık Bakanlığınca
belirlenir. Sigorta Ģirketleri, zorunlu mali sorumluluk sigortası geçerli teminat limitleri ve Ģartları dahilinde
ödemekle yükümlü bulundukları tutarı aĢan kısım için Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabına baĢvurur.
Buna iliĢkin usul ve esaslar Sağlık Bakanlığının görüĢü alınarak Hazine MüsteĢarlığının bağlı bulunduğu
Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
ULAġTIRMA BAKANLIĞININ GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 13 – ( DeğiĢik madde : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/5.mad )
UlaĢtırma Bakanlığının ilgili birimleri;
a) Karayolları Trafik Kanunu açısından karayolu taĢımasına iliĢkin gerekli eĢgüdümü sağlamak,
b) Tescile bağlı araçların muayenelerini yapmak veya yaptırmak,
c) Muayene istasyonlarını denetlemek ve Karayolları Trafik Kanununun 35 inci maddesi hükümlerine aykırı
hareket edenler hakkında idari para cezasına dair tutanak düzenlemek,
ç) Bu maddede belirlenen idari tedbirleri almak, araçların ağırlık ve boyut kontrollerini yapmak veya
yaptırmak ve denetlemek, aykırı görülen hususlarla ilgili olarak sorumlular hakkında idari para cezasına dair
tutanak düzenlemek,
d) Karayolları Trafik Kanunu ve diğer mevzuatla verilen hizmetleri yapmak,
ile görevlidir.
TARIM VE KÖYĠġLERĠ VE ORMAN BAKANLIKLARININ GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 14 – Tarım ve KöyiĢleri ve Orman Bakanlıklarının görev ve yetkileri;
a) Köy yollarında;
1) Trafik düzeni ve güvenliği açısından gerekli düzenleme ve iĢaretlemeleri yaparak, tedbir almak ve
aldırmak,
2) Yol güvenliğini ilgilendiren konulardaki; kavĢak, durak yeri, yol dıĢı park yeri, aydınlatma ve benzeri
tesislerin projelerini incelemek ve gerekenleri onaylamak,
3) Yapım ve bakımından sorumlu olduğu karayollarında, Karayolları Trafik Kanununun 17 nci maddesinde
sayılan tesisler için bağlantıyı sağlayacak geçiĢ yolları yönünden izin vermek,
4) Yetkili birimlerce veya trafik zabıtasınca tespit edilen trafik kaza analizi sonucu karayolu yapısı ve
iĢaretlemeye dayalı kaza nedenleri göz önünde bulundurularak gerekli tedbirleri almak,
5) Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle köy yolları için verilen trafikle ilgili
diğer görevleri yapmak.
Köy yolları için sayılan görev ve hizmetlerden mecburi ve gerekli görülenler, orman yolları için de
uygulanabilir.
b) Orman yollarında;
1) Trafik düzeni ve güvenliği açısından ana orman yolları ile gerekli görülen diğer orman yollarında
iĢaretlemeler yaparak tedbirler almak ve aldırmak,
2) Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle, orman yolları için verilen trafikle
ilgili diğer görevleri yapmak.
BEġĠNCĠ BÖLÜM : BELEDĠYELER
BELEDĠYELERĠN TRAFĠK BĠRĠMLERĠ
Madde 15 – Belediye baĢkanlıkları; Karayolları Trafik Kanunu, bu Yönetmelik ve Kanuna dayanılarak
çıkarılan diğer yönetmeliklerle verilen görevleri, Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca kurdukları trafik hizmetleri
birimleri aracılığı ile yürütür.
Bu birimler, belediyelerin iĢ kapasitesine göre “Belediye trafik Ģube müdürlüğü”, “Belediye trafik Ģefliği” veya
“Belediye trafik memurluğu” olarak adlandırılır.
Büyük illerde belediye trafik Ģube müdürlüklerine bağlı belediye trafik büro amirlikleri de oluĢturulabilir.
Bu birimlerde görevlendirilecek idari ve teknik personel sayısı, iĢ kapasitesine göre belediye
baĢkanlıklarınca belirlenir.
BELEDĠYELERĠN GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 16 – Belediye trafik hizmet birimlerinin görev, yetki ve sorumlulukları aĢağıda gösterilmiĢtir.
Yapım ve bakımından sorumlu olduğu karayollarında;
a) Yolun yapısını, trafik düzeni ve güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmak,
b) Yol ve kavĢak düzenlemeleri yapmak,
c) Trafiği düzenleme amacı ile,
1) Trafik iĢaret levhaları,
2) IĢıklı ve sesli trafik iĢaretleri,
3) Yer iĢaretlemeleri, temin ve tesis etmek, bunların devamlılığını ve iĢlerliğini sağlamak,
d) Trafiğin akıĢını kolaylaĢtırma, gereksiz durma ve duraklamaları önleme bakımından, trafik akımı
programları ile toplu taĢıma araçlarının kalkıĢ varıĢ ve ara durakları için zaman tarifeli programlar yapmak ve
uygulamaya koymak,
e) Karayolları yapısı üzerinde ve kenarında yapılan çalıĢmalarda Karayolları Trafik Kanununun 16 ncı
maddesi ve bu maddesine göre çıkarılan Yönetmelik hükümleri uyarınca trafik düzen ve güvenliği için gereken
tedbirleri almak, aldırmak ve çalıĢmaları denetlemek,
f) Açık ve kapalı park yerleri (otopark) alt ve üst geçitler yapmak, yaptırmak iĢletmek ve iĢletilmesine izin
vermek,
g) Karayolları Trafik Kanununun 17 nci maddesinde sayılan ve belediye sınırları içerisindeki karayolları
kenarında yapılacak veya açılacak olan tesisler için Yönetmeliğinde belirlenen Ģartlara göre izin vermek,
h) Halkın trafik eğitimine katkıda bulunmak üzere; çocuk trafik eğitim parkları yapmak ve yapılmasına izin
vermek,
ı) Yaya ve taĢıt yollarında yayaların ve araçların hareketlerini zorlaĢtıran ve trafiği tehlikeye düĢüren,
motorlu araçlar dıĢındaki her türlü engeli ortadan kaldırmak,
Trafik için tehlike teĢkil eden ancak, kaldırılması mümkün olmayan engelleri gece veya gündüze göre
kolayca görülebilecek Ģekilde iĢaretlemek, (Yol iĢgaline iliĢkin Belediye Mevzuatı hükümleri saklıdır.)
i) Yol yapısı veya iĢaretleme yetersizliği yüzünden trafik kazalarının vuku bulduğu yerlerde, yetkililerce teklif
edilen tedbirleri almak,
j) Karayolları Trafik Kanununun 22 nci maddesi (d) bendine göre tarım kesiminde kullanılanlar hariç il trafik
komisyonlarında karar almak Ģartıyla motorsuz taĢıtlardan gerekli görülenlerin tescilini yapmak,
k) Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle verilen diğer görevleri yapmak.
Belediyeler bu hizmetlerini; il ve ilçe trafik komisyonlarınca alınan kararlara da uyulmak suretiyle mahalli
trafik zabıtası ile iĢbirliği ve koordinasyon halinde yürütürler.
Belediyeler bu madde ile görev verilen hizmetlerin denetimi dıĢında, trafiği denetleyemez ve hiçbir halde
trafik suç ve ceza tutanağı düzenleyemezler.
Bu birimlerde hizmet gören personelden resmi kıyafetli olanlar özel iĢaret taĢır.
Trafik zabıtası ile belediye trafik birimleri arasındaki iĢbirliği ve koordinasyon esaslarına iliĢkin diğer
hükümler beldenin özelliğine göre bir protokolle belirlenebilir.
ALTINCI BÖLÜM : KOMĠSYONLAR
ĠL VE ĠLÇE TRAFĠK KOMĠSYONLARININ KURULUġU ĠLE GÖREV VE YETKĠLERĠ ĠL VE ĠLÇE TRAFĠK
KOMĠSYONLARI
Madde 17 – Ġl sınırları içinde mahalli ihtiyaç ve Ģartlara göre trafik düzeni ve güvenliği bakımından
yönetmelikte gösterilen konular ve esaslar çerçevesinde, illerde vali veya yardımcısının baĢkanlığında,
belediye, emniyet, jandarma, milli eğitim, karayolları ve Türkiye ġoförler ve Otomobilciler Federasyonuna bağlı
ilgili odanın temsilcileri; valilikçe uygun görülen trafikle ilgili üniversite, oda, vakıf ve kamuya yararlı dernek
veya kuruluĢların birer temsilcisinden oluĢan il trafik komisyonu, ilçelerde kaymakamın baĢkanlığında, aynı
kuruluĢların yöneticileri veya görevlendirecekleri temsilcilerinin katıldığı ilçe trafik komisyonu kurulur.
Kuruldaki üniversite, vakıf ve kamuya yararlı dernek veya kuruluĢların temsilcilerinin toplam sayısı 3’ü
geçemez.
KuruluĢu bulunan yerler hariç, ilçe trafik komisyonlarına karayolları temsilcisinin katılması zorunlu değildir.
Gündem konuları vali veya kaymakamlar tarafından belirlenir.
Bu komisyonlara, oy hakkı olmaksızın görüĢleri alınmak üzere, diğer kuruluĢ temsilcileri de çağrılabilir.
Kararlar oy çokluğu ile alınır. Oyların eĢitliği halinde baĢkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır.
Ġl trafik komisyonu kararları valinin onayı ile yürürlüğe girer.
Ġl ve ilçe trafik komisyonu kararlarını bütün resmi ve özel kuruluĢlar uygulamakla yükümlüdür.
Ġlçe trafik komisyonu kararları, il trafik komisyonunca incelenip vali tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe
girer.
ĠL VE ĠLÇE TRAFĠK KOMĠSYONUNUN GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 18 – Ġl ve ilçe trafik komisyonunun görev ve yetkileri Ģunlardır;
a) Ġl sınırları içinde mahalli ihtiyaç ve Ģartlara göre trafik düzeni ve güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli
tedbirleri almak,
b) Trafiğin düzenli bir Ģekilde akımını sağlamak bakımından alt yapı hizmetleri ile ilgili tedbirleri almak,
trafikle ilgili sorunları çözümlemek, bütün ülkeyi ilgilendiren Karayolu Trafik Güvenliği Yüksek Kurulunun
müdahalesini gerektiren hususları ĠçiĢleri Bakanlığına iletmek,
c) Karayolu taĢımacılığına ait mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzeni ve güvenliği yönünden
belediye sınırları içinde ticari amaçla çalıĢtırılacak yolcu ve yük taĢıtları ile motorsuz taĢıtların çalıĢma Ģekil ve
Ģartları, çalıĢtırılabileceği yerler ile güzergahlarını tespit etmek ve sayılarını belirlemek,
d) Gerçek ve tüzel kiĢiler ile resmi ve özel kurum ve kuruluĢlara ait otopark olmaya müsait boĢ alan, arazi ve
arsaları geçici otopark yeri olarak ilan etmek ve bunların sahiplerine veya üçüncü kiĢilere iĢletilmesi için izin
vermek, izin verilen otoparklar ile karayolu üzerindeki diğer park yerlerinde özürlüler için iĢaretlerle belirlenmiĢ
bölümler ayrılmasını sağlamak,
e) Karayollarının bir kısmının veya tamamının yoldan faydalananların bir kısmına veya tamamına
kapatılmasına, park edilecek yerler ile zaman ve süresinin ve araçların geliĢ ve gidiĢ yollarının ve yollara
konulacak trafik iĢaretlerinin yerlerinin belirlenmesine karar vermek,
f) Karayollarında gerekli hal ve yerlerde en çok ve en az hız limitine göre yeniden hız sınırlarını belirlemek,
g) Karayolları Trafik Kanunu ve bu Yönetmelikle verilen diğer görevleri yapmak.
Ġl trafik komisyonları belediye sınırları içinden geçen devlet ve il yolları ile ilgili hususlarda Karayolları Genel
Müdürlüğünün uygun görüĢünü almak zorunludur.
ÜÇÜNCÜ KISIM : KARAYOLU TRAFĠK GÜVENLĠĞĠ, TRAFĠK ĠġARETLERĠ, YAPI VE TESĠSLER
BĠRĠNCĠ BÖLÜM : KARAYOLU TRAFĠK GÜVENLĠĞĠ
YÜKÜMLÜLÜK
Madde 19 – Ġlgili kuruluĢlar, yapım ve bakımından sorumlu oldukları karayollarında;
a) Karayolu yapısını,
b) Trafik iĢaretlerini,
trafik güvenliğini sağlayacak Ģekilde yapmak ve bulundurmakla yükümlüdürler.
KARAYOLU YAPISINDA YAPILACAK ÇALIġMALAR
Madde 20 – Karayolu yapısında çeĢitli kiĢi, kurum ve kuruluĢlarca yapılacak çalıĢmalarda; Karayolları Trafik
Kanunu hükümleri ile bu Kanuna göre Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığınca çıkarılan yönetmelik hükümleri
uygulanır.
Bu çalıĢmalar sırasında meydana getirilen tehlikeli durum ve engeller, bütün sorumluluk bunları yaratan
kiĢilere ait olmak üzere trafik zabıtasınca; bulunmadığı yerlerde genel zabıtaca, gerekli hallerde yolun yapım
ve bakımından sorumlu kuruluĢla iĢbirliği yapılarak ortadan kaldırılır. Yapılan masraflar sorumlulara ödetilir.
KARAYOLU YAPISININ VE TRAFĠK ĠġARETLERĠNĠN KORUNMASI
Madde 21 – Karayolu yapısı ve trafik iĢaretleri ile ilgili olarak;
a) Karayolu yapısı üzerine;
1) Trafiği güçleĢtirecek, tehlikeye sokacak veya engel yaratacak,
2) Trafik iĢaretlerinin görülmesini engelleyecek veya güçleĢtirecek,
Ģekilde bir Ģey atmak, dökmek, bırakmak ve benzeri hareketlerde bulunmak,
b) Karayolu yapısını, trafik iĢaretlerini ve karayoluna ait diğer yapı ve güvenlik tesislerini;
1) Üzerine yazı yazarak, çizerek, kırarak, delerek, sökerek veya baĢka Ģekillerde bozmak,
2) Yerlerini değiĢtirmek veya ortadan kaldırmak,
yasaktır.
Yaratılan tehlike ve engeller trafik zabıtasınca, bulunmadığı yerlerde genel zabıtaca kaldırılır, bozukluk ve
eksiklikler yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluĢça derhal giderilir. Zarar karĢılıkları ve masraflar
sorumlulara ödetilir.
IĢıklı trafik iĢaret cihazları, trafik iĢaret levhaları, kenar taĢları, oto korkuluk ve benzeri yol ve trafik güvenliği
elemanlarına zarar veren kiĢilerin yetkililerce tespiti halinde yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluĢa
bildirilmesi zorunludur.
KARAYOLU SINIRI ĠÇĠNDE VEYA DIġINDAKĠ LEVHALAR, IġIKLAR, ĠġARETLEME VE BENZERLERĠ
Madde 22 – Karayolu sınırı dıĢındaki yerlerde veya karayolu sınırı içinde, karayolu üzerinde veya kenarında;
a) Trafik iĢaretlerinin;
1) Görülmelerini engelleyecek,
2) Anlamlarını değiĢtirecek veya güçleĢtirecek, tereddüt doğuracak ve yanıltacak,
b) Trafik için tehlike ve engel yaratacak Ģekilde levhalar, ıĢıklar ve iĢaretlemeler ile ağaç, direk, yangın
musluğu, çeĢme, parmaklık gibi yapı elemanları ve benzerlerini dikmek, koymak ve bulundurmak yasaktır.
Yönetmeliğinde belirtilen hususlara aykırı olarak dikilen, konulan ve bulundurulan ıĢıklar, iĢaretleme ve
benzerleri bütün sorumluluk ve giderler mal sahibine ait olmak üzere yolun yapım ve bakımından sorumlu
kuruluĢça kaldırılır ve yapılan masraflar sorumlulara ödettirilir.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM : TRAFĠK ĠġARETLERĠ
TRAFĠK ĠġARETLERĠNĠN NĠTELĠKLERĠ
Madde 23 – Karayolundan yararlananlara yol, trafik durumu ve yakın çevre ile ilgili gerekli bilgileri vermek,
yasaklama ve kısıtlamaları bildirmek ve genel olarak trafik düzen ve güvenliğini sağlamak amacıyla tüm
karayollarında yapılacak iĢaretlemenin standartları ĠçiĢleri Bakanlığının görüĢü alınarak Karayolları Genel
Müdürlüğünce tespit edilir, yayımlanır ve ilgili kuruluĢlara gönderilir.
ĠĢaretleme standartlarına aykırı olarak uygulama yapılamaz, ancak il ve ilçe trafik komisyonlarının uygun
görmesi halinde trafik iĢaretlerinin ölçülerinde, görülmeyi kolaylaĢtırmak amacıyla değiĢiklik yapılabilir.
ĠĢaretlemenin standartlara uygun olarak yapılıp yapılmadığı Karayolları Genel Müdürlüğünce kontrol edilir.
Tespit edilen standart dıĢı uygulamalar, ilgilisince standarda uygun hale getirilmediği takdirde Karayolları
Genel Müdürlüğünce ve gerektiğinde zabıta ile iĢbirliği yapılarak kaldırılır.
TRAFĠK ĠġARETĠ KOYMAYA YETKĠLĠLER
Madde 24 – Trafik iĢaretlerinin bakım, onarım ve iĢletilmeleri dahil temin ve tesisine, yolun yapım ve
bakımından sorumlu olan kuruluĢlar görevli ve yetkilidir.
Ancak; trafiği düzenleme yetkisi olan kuruluĢ ve kiĢiler de geçici olarak aĢağıda sayılan yer, hal ve
durumlarda düzenleyici trafik iĢareti koymaya ve bunları kaldırmaya yetkilidir.
a) Trafik güvenliği nedeni ile,
b) Genel asayiĢ bakımından gerekli hallerde,
konulan trafik iĢaretleri, iĢ veya hizmetin bitiminde derhal kaldırılır.
Bunun dıĢında hiçbir kuruluĢ veya kiĢi, standartlara uysun uymasın kendiliğinden herhangi bir yere trafik
iĢareti koyamaz. Bu yasağa uymayanlar hakkında Karayolları Trafik Kanununun 16 ncı maddesi hükmüne
göre iĢlem yapılır.
GÖREVLĠ KĠġĠLERĠN TRAFĠĞĠ YÖNETME HAREKETLERĠ
Madde 25 – TaĢıt ve yaya trafiğinin düzenli ve güvenli bir Ģekilde muhtelif istikametlere kanalize edilmesini
sağlamak amacı ile trafik polisinin vereceği iĢaret ve yön tayini aĢağıdaki Ģekilde yapılır:
a) Yolun trafiğe açık olma hali;
1) Trafik polisinin duruĢ pozisyonuna göre sağ ve sol kol istikametinde kalan yollar trafiğe açıktır.
2) Bu pozisyonda her iki kol sağ ve sol koldan biri yere paralel biçimde yanlara açılacağı gibi her iki kol
vücuda dik vaziyette aĢağı bırakılabilecektir.
Bu durumlarda trafik, kolların istikametinde bulunan yollara açık olacaktır.
b) Trafiğin bütün istikametlere kapanma hali (Dikkat)
1) Trafik zabıtasının sağ ve sol kollarından biri yukarıda, diğeri aĢağı pozisyonda ise, bu durumda yol bütün
yönlere kapalı olup, daha önce kendisine açık olan yolun kapanacağı, kapalı olan yolun ise açılacağı
anlamındadır.
2) Trafiğin kendisine açık veya kapalı olan yollardaki taĢıt sürücüleri, trafik zabıtasının vereceği ikinci bir yön
değiĢtirme hareketine kadar hareket edemezler.
3) Ancak bu pozisyonda, daha önce yol kendisine açık olup da, dönüĢ yapmak üzere, kavĢak içerisine
depolanan taĢıtlar, kavĢağı terk etmek mecburiyetindedirler.
c) Yolun trafiğe kapalı olma hali;
1) Trafik polisinin duruĢ pozisyonuna göre, ön ve arka cephesinde kalan yol trafiğe kapalıdır.
2) Bu pozisyonda kolların her ikisi veya biri yanlara açılabileceği gibi vücuda dik vaziyette aĢağı istikamete
salınabilir.
d) Trafiği hızlandırma ve yavaĢlatma iĢareti;
1) Trafiği hızlandırma iĢareti;
Trafik polisi, hızlandırmak istediği yöne sol ya da sağ yanı dönük olarak, o istikamette bulunan kolunu yere
paralel olacak Ģekilde ve dirsekten kırmak suretiyle eline kadar olan kısmı yukarıya kaldırıp, tekrar yere paralel
hale getirir. Bu iĢaretin bir seri yapılması o yönde akan trafiğin hızlanması talimatını içerir.
2) Trafiği yavaĢlatma iĢareti;
Trafik polisi, yavaĢlatmak istediği yöne cephesi dönük durur ve sağ ya da sol kolunu (trafiğin akıĢ
istikametine göre) omuzdan, yere paralel oluncaya kadar kaldırıp, 45 derece ile 90 derece arasında yavaĢ
yavaĢ sallar. Bu iĢaretin bir seri yapılması o yönde akan trafiğin yavaĢlaması talimatını içerir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : YAPI VE TESĠSLER
BELEDĠYE SINIRLARI DIġINDA KARAYOLU KENARINDAKĠ YAPI VE TESĠSLER
Madde 26 – Karayollarında her iki taraftan sınır çizgisine 50 metre mesafe içinde bağlantıyı sağlayacak
geçiĢ yolları yönünden; akaryakıt, servis, dolum ve muayene istasyonları, umuma açık park yeri ve garaj,
terminal, fabrika, iĢhanı, çarĢı, pazar yeri, eğlence yerleri, turistik yapı ve tesisler, inĢaat malzemesi ocak ve
harmanları, maden ve petrol tesisleri, araç bakım, onarım ve satın iĢyerleri ve benzeri trafik güvenliğini
etkileyecek yapı ve tesisler için, o karayolunun yapım ve bakımı ile sorumlu kuruluĢtan izin alınması
zorunludur. Verilen izinler, ilgili valiliğe bildirilir.
Ġzinsiz yapılan bu gibi tesislerin yapımı ve iĢletilmesi yetkililerce durdurulacağı gibi, tesislerle ilgili
yönetmelikteki Ģartlar yerine getirilmeden iĢletme izni verilmez ve bağlantı yolu, her türlü gider sorumlulara ait
olmak üzere yolun yapım ve bakımı ile ilgili kuruluĢça ortadan kaldırılır.
BELEDĠYE SINIRLARI ĠÇĠNDE BULUNAN KARAYOLU KENARINDAKĠ YAPI VE TESĠSLER
Madde 27 – Belediye sınırları içindeki karayolları kenarında yapılacak veya açılacak, Karayolları Trafik
Kanununun 17 nci maddesi ile bu Yönetmeliğin 26 ncı maddesinde sayılan yapı ve tesisler için,
a) Belediyelerden izin alınması,
b) Belediyelerce bu iznin verilmesinde, trafik güvenliği bakımından bu tesisler hakkındaki Yönetmelikte
belirlenen Ģartların yerine getirilmesini sağlamaları ve ayrıca Karayolları Genel Müdürlüğünün yapım ve
bakımından sorumlu olduğu karayolu kenarında yapılacak ve açılacak olanların bu yollara bağlantıları için bu
Genel Müdürlüğün ilgili bölge müdürlüğünden uygun görüĢ almaları,
zorunludur.
Ġzinsiz yapılan bu gibi tesislerin yapımı ve iĢletilmesi yetkililerce durdurulacağı gibi tesislerle ilgili
yönetmelikteki Ģartlar yerine getirilmeden iĢletme izni verilmez ve bağlantı yolu, her türlü gider sorumlulara ait
olmak üzere yolun yapım ve bakımı ile ilgili kuruluĢlarca ortadan kaldırılır.
DÖRDÜNCÜ KISIM : ARAÇLARIN TESCĠL ĠġLEMLERĠ, MOTORLU ARAÇLARA AĠT ġARTLAR ĠLE
MUAYENELERĠ
BĠRĠNCĠ BÖLÜM : ARAÇLARIN TESCĠL ĠġLEMLERĠ
ARAÇLARIN TESCĠL MECBURĠYETĠ
Madde 28 – Bütün motorlu araçlar ile bu Yönetmelikte tescili zorunlu kılınan motorsuz araçların sahipleri,
araçlarını yetkili tescil kuruluĢuna tescil ettirmek ve tescil belgesi almak mecburiyetindedirler.
(Mülga fıkra: 25/06/1998 – 23383 S. R.G. Yön/1. md.)
TESCĠLE YETKĠLĠ KURULUġLAR, TESCĠL ĠÇĠN MÜRACAAT ETME VE BĠLDĠRME MECBURĠYETĠ ĠLE
SÜRELERĠ
Madde 29 – Bu Yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre;
A) Tescile yetkili kuruluĢlar,
a) Askeri araçlar, iĢ makineleri ve raylı sistemle çalıĢanlar dıĢındaki bütün motorlu araçlar ile tescile tabi
motorlu araçlara takılarak kullanılacak yapıda ve yüklü ağırlığı 750 kg.’ın üstünde olan römork ve yarı
römorkların tescilleri trafik tescil kuruluĢlarınca,
b) Askeri araçlar ile çeĢitli anlaĢmalara göre askeri amaçla ülkemizde bulunan kuruluĢlara ait araçların
tescilleri Türk Silahlı Kuvvetlerince,
c) Raylı sistemde çalıĢan araçların tescilleri, kullanıldığı yerlere göre ait olduğu kuruluĢlarca,
d) ĠĢ makinesi türünden araçların tescilleri;
1) Kamu kuruluĢlarına ait olanlar ilgili kuruluĢlarca, 2) Özel ve tüzel kiĢilere ait olanlardan;
Tarım kesiminde kullanılanlar ziraat odalarınca, tarım kesiminde kullanılanların dıĢında kalan ve sanayi,
bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi
odalarınca,
e) Tarım kesiminde kullanılanlar hariç, il trafik komisyonlarından karar alınmak Ģartı ile motorsuz taĢıtlardan
gerekli görülenlerin tescilleri belediyelerce,
yapılır.
B) Ġlk defa tescili yapılacak ve hurdaya çıkacak araçlarla ilgili olarak;
a) Araç sahipleri, satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren 3 ay içinde tescil yaptırmak üzere,
hurdaya çıkarma halinde de çıkarılıĢ tarihinden itibaren 1 ay içinde yetkili tescil kuruluĢuna tescilin silinmesi
için gerekli bilgi ve belgelerle yazılı olarak müracaat etmek zorundadırlar.
b) Araçların giriĢ iĢlemini yapan gümrük idareleri, tescil iĢlemlerine esas olmak üzere düzenlediği Gümrük
Trafik ġahadetnamesinin bir örneğini de tescilin yapılacağı beyan edilen tescil kuruluĢuna, gümrük iĢleminin
tamamlandığı tarihten itibaren 15 gün içinde göndermeye mecburdur.
c) (DeğiĢik bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/1. md.; DeğiĢik bent: 18/07/2008 – 26940 S.R.G
Yön/1.mad .) Bu araçların tescilini yapan tescil kuruluĢları, tescil iĢlemini takip eden onbeĢ iĢ günü içerisinde,
Gümrük Trafik ġahadetnamesini tanzim eden gümrük idaresine ve ilgili vergi dairesine yazılı olarak veya
elektronik ortamda tescilin yapıldığına dair bilgi verir.
TESCĠL ĠġLEMLERĠ MÜġTEREK HÜKÜMLERĠ
Madde 30 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/6.mad; DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940
S.R.G Yön/2.mad .)
Tescil iĢlemlerinin yapılmasında aĢağıdaki usul ve esaslar uygulanır;
a) Araçların tescilleri, araç sahipleri veya kanuni vekillerinin veya kamu kurum ve kuruluĢları ile tüzel
kiĢiliklerce yetkilendirilen kiĢilerin ibrazı zorunlu belgelerle birlikte trafik tescil Ģube veya bürolarına müracaat
etmeleri suretiyle yapılır.
b) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek: 3)’teki “Araç Tescil Belgesi”nin “(Y.5) Onaylayan” bölümü, belgeyi
kontrol eden ve onaylayan görevli tarafından sicil numarası yazılmak suretiyle imzalanır ve belge araç sahibine
veya kanuni vekiline veya kamu kurum ve kuruluĢları ile tüzel kiĢiliklerce yetkilendirilen kiĢiye verilir. Belgede
yer alan bütün bilgiler silinti ve kazıntı olmaksızın bilgisayar ortamında doldurulur. Düzenleme sırasında
herhangi bir nedenle iptali gereken belgeler, iptal gerekçesi ve seri numarası belirtilerek bir tutanakla tespit
edilir ve muhasebe birimlerine teslim edilir.
c) Ġlk defa tescili yapılan her araca bir tescil plakası tahsis edilir. SatıĢ, devir veya diğer iĢlemlerde plaka
numarası değiĢtirilmez, daha önce düzenlenerek bir önceki araç sahibine verilmiĢ olan motorlu araç trafik
belgesi ile tescil plakaları yeni sahibine devredilir. Can ve mal güvenliğinin gerekli kıldığı hallerde mülki amirin
talebi ve ĠçiĢleri Bakanının onayı ile tescil plaka numarası değiĢtirilebilir.
Diplomatik ve konsüler muafiyeti bulunan kiĢilere ait araçlar ile çeĢitli nedenlerle ülkemizde bulunan
yabancı kiĢilere ait araçların vatandaĢlarımıza satıĢ ve devir yapılması, ayrıca UlaĢım Koordinasyon
Merkezleri ve Ġl veya Ġlçe Trafik Komisyonlarınca karar alınmak suretiyle belirlenen harf gruplarının tahsis
edildiği tescil plakası ile ticari amaçla çalıĢan araçların kullanım amacının değiĢmesi halinde, bu araçlara varsa
eski tescil plaka numarası yoksa bu Yönetmeliğin 56/b ve 57/a maddeleri hükümleri doğrultusunda tescil plaka
numarası tahsis edilir. Buna dair esas ve usuller Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
ç) Emniyet Genel Müdürlüğünce araçlara ait bilgiler, manyetik veya elektronik ortamda Milli Savunma
Bakanlığı Seferberlik Dairesi BaĢkanlığına gönderilir.
d) Tescili yapılarak bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek: 4)’teki trafik belgesi verilen ve müracaat formu
bilgisi Milli Savunma Bakanlığı Seferberlik Dairesi BaĢkanlığına gönderilen araçlardan, Türk Silahlı
Kuvvetlerinin ihtiyacına elveriĢli olanlara sefer görev emri verilir. Sefer görev emri verilen araçlara Türk Silahlı
Kuvvetleri Motorlu Kara Nakil Araçları Sefer Görev Emri (ARAÇ SEF. 3) (Ek: 5) 4 suret olarak Milli Savunma
Bakanlığınca tanzim edilir. Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyon kararı alınmak ve araç sahiplerine tebliğ
edilmek üzere mülki makamlara gönderilir. Mülki idare makamlarınca da sefer görev emirleri araç sahiplerine
tebliğ edilmek üzere trafik tescil Ģube ve bürolarına gönderilir. Sefer görev emirleri için 2941 sayılı Seferberlik
ve SavaĢ Hali Kanunu ile 24/5/1990 tarihli ve 90/500 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan
Seferberlik ve SavaĢ Hali Tüzüğü ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine göre iĢlem yapılır.
e) Sefer görev emirlerine tabi araçlara, trafik tescil Ģube veya bürolarınca yapılacak iĢlemler bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek: 5)’teki talimata göre yapılır.
f) Tescili yapılan araçlar ve sahiplerine iliĢkin bilgiler ile sonradan araç üzerinde yapılan her türlü iĢlem ve
değiĢiklikler trafik tescil kuruluĢlarınca derhal bilgisayar ortamına aktarılır. Ayrıca, yapılan iĢlem ve değiĢikliğe
dair bilgi ve belgelerden Emniyet Genel Müdürlüğünce gerekli görülenler tescil dosyasına konulmak üzere
aracın kaydının bulunduğu tescil kuruluĢuna posta veya elektronik ortamda gönderilir.
g) Tescil edilen araçlara ve sahiplerine iliĢkin bilgiler ile sonradan araç üzerinde yapılan her türlü iĢlem ve
değiĢiklikler, en geç onbeĢ iĢ günü içinde ilgili vergi dairesine yazılı olarak veya elektronik ortamda bildirilir.
ğ) Tescil plakalarında, iĢlemi yapan tescil kuruluĢu ile plaka basım iĢlemini gerçekleĢtiren kuruluĢun
mühürleri bulunur.
h) Aracın geçerli zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunması zorunludur.
ı) Gerçek kiĢiler adına yapılacak araç tescillerinde Merkezi Nüfus Ġdaresi Sistemi’ndeki adres kayıtları
esas alınır.
i) Tüzel kiĢiler veya yabancılar adına yapılacak araç tescillerinde istenilecek bilgi ve belgeler ile diğer
hususlar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
j) Ambulans ve acil sağlık araçlarının tescillerinde il sağlık müdürlüğünün ambulans/acil sağlık aracı
uygunluk yazısının ibraz edilmesi zorunludur.
k) Ülkemizde belirli bir süre kullanıldıktan sonra tekrar yurt dıĢına çıkarılmak üzere geçici ithal yoluyla
getirilenler hariç olmak üzere, direksiyonu sağda olan araçların tescili yapılmaz.
Araçlar üzerinde meydana gelebilecek teknik veya hukuki değiĢikliklerin aracın tescil kaydı üzerine ilgili
kurum veya kuruluĢlar tarafından elektronik ortamda doğrudan iĢlenebilmesi için bu kurum veya kuruluĢlara
Emniyet Genel Müdürlüğünce yetki verilebilir.
YENĠ KAYIT
Madde 31 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/7.mad; DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940
S.R.G Yön/3.mad .)
Ġlk defa tescili yapılacak araçların tescil iĢlemi, sahiplerinin ikametlerinin bulunduğu yerdeki trafik tescil Ģube
veya bürosunda yapılır. Ancak, büyükĢehir belediye sınırları içerisinde ikameti bulunanlar, araçlarını
büyükĢehir sınırları içerisindeki herhangi bir trafik tescil kuruluĢunda tescil ettirebilirler. Kamu kurum ve
kuruluĢlarınca finansal kiralama yoluyla kiralanan ve ilk defa tescili yapılacak araçlar, kiracının bulunduğu yerin
tescil kuruluĢunda da tescil ettirilebilir.
Araçların ilk tescilleri, araç sahipleri veya kanuni vekillerince veya kamu kurum ve kuruluĢları ile tüzel
kiĢiliklerce yetkilendirilen kiĢilerce ibrazı mecburi belgeleri göstererek üzerindeki bilgiler tam, okunaklı,
örneğine uygun olarak doldurulmuĢ, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek: 1)’deki “Araç Trafik Tescil Müracaat
ve ĠĢlem Formu”nun trafik tescil Ģube veya bürolarında yetkili memurun önünde imzalanması suretiyle yapılır.
Müracaat sırasında sahiplik belgesi, uygunluk belgesi, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi ile özel
tüketim vergisi ödeme belgesinin aslının ibraz edilmesi zorunludur. Ancak, bu belgelere ait bilgilerin trafik tescil
kuruluĢlarınca, ilgili kurum veya kuruluĢlardan elektronik ortamda alınabilmesi halinde, ibraz zorunluluğu
aranmaz.
Araç sahibince beyan edilen bilgilerden araca ait olanlar ibraz edilen belgelerle, kiĢiye ait olanlar ise nüfus
hüviyet cüzdanı ile Merkezi Nüfus Ġdaresi Sistemi kayıtlarından karĢılaĢtırılarak yetkili memurca tasdik edilir.
Ġbraz edilen araca ait belgelere “…………… plakaya tescil yapılmıĢtır” kaĢesi vurulur ve bu belgeler
muhafaza edilmek üzere araç sahibine iade edilir.
Üzerinde teknik değiĢiklik yapılmıĢ veya yaĢı itibariyle bu Yönetmeliğin 67 nci maddesinde belirtilen ilk
muayene süresini geçirmiĢ araçların muayenesinin yaptırılması zorunludur.
Araca ve tesciline dair bilgiler Emniyet Genel Müdürlüğünce elektronik ortamda tutulur. Ayrıca, tescile dair
müracaat formu (Ek: 1) ve gerekli diğer belgelerin saklanacağı dosya oluĢturularak, tescil plaka numarasına
göre arĢivlenir.
TESCĠL BELGESĠ VE GEÇERLĠLĠĞĠ
Madde 32 – (DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940 S.R.G Yön/4.mad .)
Tescil belgesi, aracın teknik özelliklerini, kayıtlı olduğu trafik tescil kuruluĢunu ve sahibine iliĢkin bilgileri
ihtiva eden ve trafik tescil Ģube veya büroları tarafından düzenlenen belgedir.
Aracın baĢkasına satıĢı veya devri, hurdaya çıkarılması, üzerinde teknik değiĢiklik yapılması ve kullanım
amacının değiĢmesi hallerinde aĢağıdaki hükümler saklı kalmak üzere tescil belgesi geçersiz sayılır.
a) Üzerinde renk ve teknik değiĢiklik yapılan veya kullanım amacı değiĢtirilen araçlara ait tescil belgeleri,
sahiplerinin gerekli uygunluğu sağlamaları bakımından Karayolları Trafik Kanununun 32 nci maddesinin birinci
fıkrası gereğince 30 gün süre ile geçerliliğini korur.
b) Hurdaya çıkarılan araçların “hurdaya çıkarılmıĢtır” Ģerhi konularak sahiplerine verilen tescil belgeleri,
araçların hurda olarak satıĢlarında sahiplik belgesi olarak kullanılır.
TRAFĠK BELGESĠ VE GEÇERLĠLĠĞĠ
Madde 33 – Trafik belgesi tescil iĢlemleri tamamlanmıĢ araçların, trafiğe çıkarılmasına müsaade edilen ve
muayene sürelerini belirleyen bir belgedir.
Trafik belgesi, ilk defa tescili yapılan araçlara tescil kuruluĢlarınca verilir ve veriliĢ tarihinden itibaren bu
Yönetmeliğin öngörmüĢ olduğu muayene süresi içerisinde geçerlidir.
Trafik belgeleri, her muayene süresi sonunda yetkili kılınmıĢ muayene istasyonu görevlilerince, taĢıt
cinslerine göre yönetmelikte belirtilen süre kadar uzatılır ve trafik belgesinin muayeneye ait bölümüne gerekli
kayıtlar iĢlenerek tasdik ve imza edilir.
Trafik belgeleri, yıpranması, kaybolması veya muayene bölümlerinin bitmiĢ olması halinde, herhangi bir
tescil biriminde yenilenir. Bu değiĢtirmelerde tescil belgesindeki bilgiler esas alınır.
Yenilenen belgelerin, eskileri alınarak iptal edilir.
Ġġ MAKĠNELERĠNĠN TESCĠL VE TRAFĠK BELGELERĠ ĠLE TESCĠL PLAKALARI
Madde 34 – ĠĢ makinelerinin tescil iĢlemleri aĢağıdaki esaslara göre yapılır.
a) Resmi kuruluĢlara ait iĢ makineleri;
Kamu kurum ve kuruluĢlarına ait olan iĢ makinelerinin tescil iĢlemleri ait olduğu kurum veya kuruluĢun ilgili
birimlerinde (Ek: 6)’da gösterilen tescil defterine iĢlenmek suretiyle yapılır ve her makine için ayrı ayrı (Ek:
7)’de belirtilen tescil belgesi tanzim edilir.
Tescil iĢlemlerinin aynı kuruluĢa ait ayrı ayrı birimlerde yapılması halinde tescile ait bilgilerin kurum veya
kuruluĢun merkez tescil biriminde toplanır ve makinelerin cinslerine göre ayrı ayrı kayıtları tutulur.
Bu araçlarla Karayoluna çıkılmasının gerekli olduğu hallerde, tescilini yapan kuruluĢça (Ek: 7)’de gösterilen
tescil belgesinin trafiğe çıkıĢ iznine ait bölümü doldurularak tasdik edilir.
Bu Ģekilde karayoluna çıkacak araçların zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırmıĢ olmaları mecburidir.
b) Özel veya tüzel kiĢilere ait olan iĢ makineleri iĢletme amacıyla veya yerine göre bu Yönetmeliğin 29 uncu
maddesinde belirtilen kuruluĢlarca tescilleri araç sahibinin bir dilekçe ile ilgili kuruluĢa müracaatı üzerine (Ek:
6)’da gösterilen tescil defterine iĢlenmek suretiyle yapılır ve (Ek: 7)’de gösterilen Maliye Bakanlığınca bastırılan
tescil belgesi tanzim edilerek verilir. Araç sahipleri dilekçelerine varsa iĢ makinesinin hususiyetlerini gösteren
teknik belgeyi, yoksa araca ait teknik bilgileri ihtiva eden bir belgeyi sahiplik belgesi ile birlikte ibraz etmek
zorundadırlar.
Bu iĢ makinesinin karayollarında sürülmesi, tescil belgesine ekli trafiğe çıkıĢ izin belgesinin tescili yapan
kuruluĢça tasdik edilerek makine sahibine verilmesi ile mümkündür.
Trafiğe çıkıĢ izni verilirken makinenin zorunlu mali mesuliyet sigorta akdinin yapılmıĢ olması ve Karayolları
Genel Müdürlüğünden özel izin alınması mecburidir.
MOTORSUZ TAġITLARIN TESCĠLĠ
Madde 35 – Karayolları Trafik Kanunun 22 nci maddesi (d) bendi uyarınca gerekli görülmesi halinde
belediyelerce tescili yapılacak motorsuz taĢıtlar için aĢağıdaki esaslar uygulanır.
a) TaĢıt sahiplerinin kimlikleri ve taĢıtların cins ve özelliklerinin kaydedildiği bir defter tutulur.
b) Her araç için, tescil ve trafik belgesi tek belge olarak düzenlenir ve “Tescil Belgesi” adı altında taĢıt
sahiplerine verilir. (Ek: 8)
c) Bu araçlardan bisikletlerin plakaları 10×15 santimetre, hayvanla çekilen ve elle sürülenlerin 15×20
santimetre en ve boyunda olur ve saçtan veya uygun bir maddeden yapılır.
Tescil plakalarının zemini beyaz, harf ve rakamları siyah renkte olur, plaka numaraları belediyelerce
belirlenir ve taĢıtların arkalarına takılır.
Belediyelerce tescili zorunlu kılınan araçların belge ve plaka alınmadan trafiğe çıkarılması yasaktır.
Bu araçları sürenlerin belgeleri ve belgelerinde gösterilen Ģartlara uyup uymadıkları belediye trafik
birimlerince de denetlenebilir.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM : TESCĠLE DAĠR DĠĞER ĠġLEMLER
SATIġ VE DEVĠRLER
Madde 36 – (DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940 S.R.G Yön/5.mad .)
Resmi araçların satıĢ ve devirleri ait oldukları kurum veya kuruluĢun tabi oldukları mevzuata göre; diğer
araçların her çeĢit satıĢ ve devirleri, araç sahibi adına düzenlenmiĢ tescil belgesi esas alınarak, trafik tescil
Ģube veya bürolarındaki ilgili memurlar tarafından siciline iĢlenmek suretiyle yapılır. Trafik tescil Ģube veya
büroları dıĢında yapılan her türlü satıĢ ve devirler geçersizdir.
Motorlu taĢıtlar vergisi ile bu vergiye iliĢkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezası, trafik idari para
cezası, geçiĢ ücreti ve idari para cezası borcu olan veya üzerinde haciz, rehin, tedbir gibi satıĢa engel durumu
olan araçların satıĢ ve devir iĢlemi yapılmaz.
SatıĢ ve devir iĢlemlerinin yapılmasında aĢağıdaki usul ve esaslar uygulanır;
a) Araçların satıĢ ve devirleri, satıcı ve alıcı veya kanuni vekillerinin veya kamu kurum ve kuruluĢları ile
tüzel kiĢiliklerce yetkilendirilen kiĢilerin araca ait tescil belgesi ve nüfus cüzdanı ile birlikte trafik tescil Ģube
veya bürolarına müracaat etmeleri suretiyle yapılır. Tescil belgesindeki araca ait bilgiler bilgisayar
kayıtlarından, satıcı ve alıcı ile varsa vekillere ait bilgiler Nüfus ve VatandaĢlık ĠĢleri Genel Müdürlüğünün
Kimlik PaylaĢım Sisteminden kontrol edilir. Belgeler ile kayıtlar arasında farklılık görülmesi halinde, gerekli
inceleme ve araĢtırma yapılarak sonucuna göre hareket edilir. Tüzel kiĢilere ve yabancılara ait bilgi ve belgeler
ile diğer hususlar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
b) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan ve elektronik ortamda oluĢturularak tanzim edilen (Ek: 42 A ve B)’deki
“Araç Alım Satım Belgesi” satıcı ve alıcı veya kanuni vekilleri veya kamu kurum ve kuruluĢları ile tüzel
kiĢiliklerce yetkilendirilen kiĢiler tarafından imzalanır ve satıĢ iĢlemini yapan görevli tarafından onaylandıktan
sonra taraflara birer sureti verilir, bir sureti de satıĢ iĢlemini gerçekleĢtiren trafik tescil kuruluĢunca saklanır.
SatıĢ ve devir iĢlemi tescil kaydının bulunduğu trafik tescil kuruluĢu dıĢında baĢka bir trafik tescil kuruluĢunca
yapılmıĢ ise, belgenin bir sureti tescil kaydının bulunduğu trafik tescil kuruluĢuna gönderilir.
c) SatıĢ ve devir iĢlemi sonunda önceki tescil belgesi iptal edilerek, araç alım satım belgesi ile birlikte
iĢlemi yapan trafik tescil kuruluĢunca saklanır.
Tescil edilmediğinden tescil belgesi bulunmayan araçların satın alma veya gümrükten çekme tarihinden
itibaren üç ay içinde satıĢ ve devirleri, sahiplik belgeleri esas alınarak noterlerce yapılır. SatıĢ iĢlemi ve tarihi
sahiplik belgesine iĢlenerek tasdik edilir. Bu satıĢlar hakkında trafik tescil kuruluĢuna bilgi verilmez.
SATIġ VE DEVĠRLERDE ARAÇLARIN TESCĠL ĠġLEMLERĠ
Madde 37 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/8.mad; DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940
S.R.G Yön/6.mad .)
Tescilli araçların alıcı adına tescil iĢlemi, aracın satıĢ ve devir iĢleminin gerçekleĢtirildiği trafik tescil Ģube
veya bürosunca satıĢ iĢlemi ile aynı anda yapılır. Aracın satıĢ ve devrini gerçekleĢtiren trafik tescil Ģube veya
bürosunca;
a) (Ek: 43 A ve B)’deki “Araç Tescil ĠĢlem Formu”, elektronik ortamda düzenlenerek, alıcı veya kanuni
vekili veya kamu kurum ve kuruluĢları ile tüzel kiĢiliklerce yetkilendirilen kiĢi tarafından yetkili tescil memurunun
önünde imzalanır ve tescil iĢlemini yapan görevli tarafından onaylanır ve saklanır.
b) Tescil iĢlemi aracın elektronik ortamdaki tescil kayıtlarına iĢlenerek, alıcı adına tescili gerçekleĢtirilir.
c) Aracın alıcı adına tesciline iliĢkin bilgiler, aracın kayıtlı olduğu trafik tescil Ģube veya bürolarına
elektronik ortamda gönderilir.
Haciz, müsadere, zapt, buluntu, trafikten men gibi nedenlerle; icra müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri,
milli emlak müdürlükleri ile diğer yetkili kamu kurum ve kuruluĢları tarafından satıĢı yapılan araçların satıĢ
tutanağının bir örneği aracın kayıtlı olduğu trafik tescil Ģube veya bürolarına üç iĢ günü içerisinde gönderilir.
Tescilli araçları; trafik tescil Ģube veya büroları haricindeki kamu kurum veya kuruluĢlarınca düzenlenen
satıĢ belgesi veya haciz, müsadere, zapt, buluntu, trafikten men gibi nedenlerle; icra müdürlükleri, vergi dairesi
müdürlükleri, milli emlak müdürlükleri ile diğer yetkili kamu kurum veya kuruluĢlarınca yapılan araç satıĢlarına
iliĢkin düzenlenen satıĢ belgesi ile satın alanların, gerekli bilgi ve belgeleri sağlayarak trafik tescil Ģube veya
bürolarından bir ay içerisinde adlarına tescil belgesi almaları zorunlu olup, alıcıların bir ay içerisinde tescil
belgesi almamaları halinde, aracın tescil kaydının bulunduğu trafik tescil kuruluĢu tarafından satıĢ tarihi
itibariyle alıcısı adına resen tescil iĢlemi yapılır.
1/8/2008 tarihinden önce noter satıĢ sözleĢmesi ile satılan, ancak alıcısı tarafından bir ay içerisinde tescil
belgesi alınmayan aracın tescil kaydının bulunduğu trafik tescil kuruluĢu tarafından, satıcının müracaatı
üzerine satıĢ tarihi itibariyle alıcısı adına resen tescil iĢlemi yapılır.
Varsa araca ait sefer görev emri pusulası yeni sahibine tebliğ edilir.
Ġlk iktisabında özel tüketim vergisi istisnası uygulanmıĢ olan araçların ilk iktisap tarihinden itibaren beĢ yıl
içinde (veraset yoluyla intikaller hariç) istisnadan yararlananlar dıĢındakilerce iktisabı halinde veya ilk iktisabı
yapılan araçların ilk iktisap tarihinden itibaren beĢ yıl içinde 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15
inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki araçlara dönüĢtürülmesi durumunda, vergi dairesince
düzenlenen Özel Tüketim Vergisi Ödeme Belgesi ibraz edilir.
Aracın muayene süresi dolmamıĢ ise tekrar muayenesi istenmez. Ancak, araç üzerinde teknik değiĢiklik
yapılmıĢ ise, bu değiĢikliğe ait belgelerin ibrazı ve aracın muayenesinin yeniden yaptırılması zorunludur.
ARAÇLARIN TESCĠLĠNĠN BAġKA ĠLE NAKLĠ
Madde 38 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/9.mad; Mülga madde: 18/07/2008 – 26940
S.R.G Yön/16.mad .)
ARAÇLARIN HURDAYA ÇIKARILMASI
Madde 39 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/10.mad; DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940
S.R.G Yön/7.mad .)
Araçlar;
a) Sahiplerinin veya kanuni vekillerinin veya tüzel kiĢiliklerce yetkilendirilen kiĢilerin dilekçesi üzerine,
b) Eskime veya yıpranma nedeni ile trafik emniyeti bakımından tehlikeli olduklarının tespiti halinde,
muayene istasyonlarının talebi üzerine,
ilgili vergi dairesinden borcunun bulunmadığına dair iliĢik kesme belgesinin ibrazı ve kayıtlarında haciz,
rehin, tedbir gibi Ģerhler bulunmaması halinde muayeneye tabi tutulmadan hurdaya çıkarılır.
Tescil belgesine “hurdaya çıkarılmıĢtır” Ģerhi konularak tescil belgesi sahiplerine geri verilir, motorlu araç
trafik belgesi ile tescil plakaları geri alınarak iptal edilir.
Hurdaya ayrılmıĢ olan taĢıtlar, onarımla yenilenseler bile tescil edilemezler. Ancak, kullanılabilir durumdaki
motoru ve diğer parçaları, baĢka araçlarda kullanılabilir. Bunlardan gerekli görülenler aracın kayıtlarına iĢlenir.
Bu araçların tescile esas müracaat formuna ve bilgisayar kayıtlarına hurdaya çıkarıldıklarına dair gerekli kayıt
düĢülür ve tescil dosyaları iki yıl sonra imha edilir. Tescil plakaları bu sürenin sonunda baĢka araçlara tahsis
edilebilir.
Hurdaya ayırma iĢlemleri herhangi bir trafik tescil Ģube veya bürosunda yaptırılabilir.
Hurdaya ayrılan taĢıtlarla ilgili bilgiler trafik tescil Ģube veya bürolarınca elektronik ortama aktarılır ve
durum yazılı olarak ilgili vergi dairesine veya elektronik ortamda Gelir Ġdaresi BaĢkanlığına bildirilir.
Bir araca ait tescil bilgilerinin, çalıntı bir araç üzerinde kullanıldığının tespiti üzerine çalınan aracın hak
sahibine iade edilmesi ve tescil bilgileri kullanılan bu aracın fiziki olarak bir kısmının veya tamamının
bulunamaması halinde, sahiplerinin olayı belgeleyen ilgili zabıta veya adli makamlardan alınmıĢ belge ile
müracaatı üzerine, bilgileri kullanılan bu araç durumun tespit tarihi itibariyle hurdaya çıkarılır. Ancak, ilgili vergi
dairesinden alınmıĢ hurdaya ayrılmasında sakınca bulunmadığına dair belgenin ibrazı ve araç kayıtlarında
haciz, rehin, tedbir gibi Ģerhler bulunmaması zorunludur.
HURDAYA ÇIKARILAN, SATILAN VEYA DEVREDĠLEN RESMĠ TAġITLAR
Madde 40 – (DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940 S.R.G Yön/8.mad .)
Ekonomik ömrünü doldurma ya da tahsis edildiği hizmet konusunun kalmaması nedenleriyle, gerek kamu
kurum veya kuruluĢları gerekse Maliye Bakanlığınca satıĢı yapılacak olan resmi taĢıtların satıĢı yapılmadan
önce, taĢıtın maliki olan kurum tarafından trafik tescil Ģube veya bürolarında trafikten çekme veya hurdaya
ayırma iĢlemi yaptırılması zorunludur.
Trafikten çekme veya hurdaya ayırma iĢlemi için; 237 sayılı TaĢıt Kanununun 13 üncü maddesi gereğince
düzenlenen, taĢıtın hizmet dıĢı bırakıldığını gösteren raporun eklendiği bir yazı ile trafik tescil Ģube veya
bürolarına müracaat edilir.
Rapordaki kayıtlara ve talebe göre;
a) Tescil belgesine “hurdaya çıkarılmıĢtır” kaydı konulur ve bu durum bilgisayar kayıtlarına iĢlenir.
Hurdaya ayrılmıĢ olan taĢıtlar tamir edilmiĢ olsalar dahi yeniden tescil edilemezler.
b) Ekonomik ömrünü doldurduğundan ya da tahsis edildiği hizmet konusunun kalmamasından dolayı
satıĢı öngörülen taĢıtlar için trafikten çekme iĢlemi yapılır. Bu taĢıtlar; muayenesi yaptırılmak ve tescil için
gerekli diğer belgeler de istenilmek suretiyle, satıĢ iĢlemini yapan kurum veya kuruluĢ tarafından düzenlenmiĢ
olan satıĢa iliĢkin belge esas alınarak, alıcısı adına tescil edilir. Trafikten çekilmiĢ taĢıtları satın alanlar, bir ay
içinde trafik tescil Ģube veya bürolarında adlarına tescil ettirmek zorundadırlar. Bu Ģekilde tescil edilen araçlara
mevcut plaka numaralarının kullanılmasının mümkün olmadığı durumlarda yeni bir plaka numarası tahsis edilir.
c) Alıcıların bir ay içinde trafik tescil Ģube veya bürolarına müracaat etmemeleri halinde, aracın önceki
maliki olan kurum veya kuruluĢun müracaatı üzerine satıĢ tarihi itibariyle alıcısı adına mevcut plakası
üzerinden resen tescil iĢlemi yapılır.
ARAÇLARIN TRAFĠKTEN ÇEKĠLMESĠ VE TRAFĠKTEN ÇEKĠLEN ARAÇLARIN YENĠDEN TRAFĠĞE
ÇIKARILMALARI
Madde 41 – (DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940 S.R.G Yön/9.mad .)
Araçlarını trafikten çekmek isteyenler hakkında aĢağıdaki esas ve usuller uygulanır;
a) Trafikten çekme iĢlemi, araç sahibi veya kanuni vekilinin dilekçeyle müracaatı üzerine herhangi bir trafik
tescil Ģube veya bürosunca yapılır.
b) Müracaat sırasında dilekçeye, motorlu taĢıtlar vergisi ile bu vergiye iliĢkin gecikme zammı, gecikme faizi,
vergi cezası, trafik idari para cezası, geçiĢ ücreti ve idari para cezası borcu bulunmadığına dair belge ile tescil
belgesi, motorlu araç trafik belgesi ve tescil plakaları eklenir. Motorlu taĢıtlar vergisi ile bu vergiye iliĢkin
gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezası, trafik idari para cezası, geçiĢ ücreti ve idari para cezası borcu
bulunmadığına dair bilginin, trafik tescil kuruluĢlarınca Gelir Ġdaresi BaĢkanlığından elektronik ortamda
alınabilmesi halinde, belgenin ibraz zorunluluğu aranmaz.
c) Tescil belgesinin ilgili bölümüne “trafikten çekilerek tescili silinmiĢtir” kaydı konularak, tescil belgesi araç
sahibine iade edilir.
ç) Motorlu araç trafik belgesi ve tescil plakası geri alınarak iptal edilir ve trafikten çekme iĢlemi tamamlanır.
d) Tescili yapılan araçların tescille birlikte aynı anda trafikten çekilmesi talebinde bulunulması halinde
öncelikle tescil iĢlemi yapılır, ancak motorlu araç trafik belgesi düzenlenmez ve tescil plakası bastırılmaz.
Varsa araca ait motorlu araç trafik belgesi ve tescil plakası geri alınarak iptal edilir. Tescil iĢlemini takiben bu
madde hükümleri doğrultusunda trafikten çekme iĢlemi yapılır.
e) Trafikten çekme iĢlemi tamamlanan aracın tescili silinir.
Trafikten çekilen araçlarını yeniden trafiğe çıkarmak isteyenler hakkında aĢağıdaki esas ve usuller
uygulanır;
a) Yeniden trafiğe çıkarma iĢlemi, araç sahibi veya kanuni vekilinin dilekçeyle müracaatı üzerine herhangi
bir trafik tescil Ģube veya bürosunca yapılır.
b) Müracaat sırasında; tescil belgesi, geçerli zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi, araç üzerinde
değiĢiklik yapılmıĢsa, bu değiĢikliğe ait belgeler ile aracın muayenesinin yapıldığına dair belge ibraz edilir.
c) Ġbraz edilen araca ait bilgi ve belgelerin doğruluğu, yetkili memurca tetkik ve tasdik edilir.
ç) ĠĢleme müteakip araca önceki plakası tahsis edilir ve motorlu araç trafik belgesi tanzim edilerek verilir.
ÇEKĠCĠ VE RÖMORKLARIN TESCĠLĠ
Madde 42 – * Çekici araçlar ile yüklü ağırlığı 750 kg.’ın üstündeki römork ve yarı römorklar (traktör römorkları
hariç), bu Yönetmeliğin 29 uncu maddesindeki esas ve usullere uygun olarak ayrı ayrı tescil edilirler.
Çekici araçlar ile römork takacak araçların tescil belgelerine çekeceği römorkun taĢıma sınırı yazılır.
Traktör römorkları ise, ayrı olarak tescil edilmeyip, bir dilekçe ile müracaat halinde, sahiplik ve teknik
belgesindeki gerekli bilgiler, çekecek traktörün tescil ve trafik belgesinin ilgili bölümüne iĢlenir.
Traktör römorklarının arka kısımlarına; Avrupa Topluluğu Direktifleri ve Avrupa Ekonomik Komisyonu
Regülasyonları ECE 69 ve ECE 70’e uygun iki adet iĢaret levhası takılması zorunludur.
Ayrıca, traktöre ait müracaat formu (Ek: 1) ile motorlu araç tescil ve trafik belgesi kayıt defterindeki (Ek: 2)
bölümüne kayıt konur. Sahiplik ve teknik belgesine “……. plakalı traktörün plaka sayısı verilmiĢtir,” Ģerhi konur.
Traktör römorklarının noter senedi ile baĢkasına satıĢ veya devri halinde, belgelere ve deftere kayıt
konularak verilen plaka geri alınıp iptal edilir.
Yeni sahibi adına tescil için yukarıdaki iĢlemler yapılır.
Çekiciler dıĢındaki araçların çekme sistemlerinin “Araçların Ġmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmeliğe”
uygun olup olmadığı muayene istasyonlarında tespit edilir tescil ve trafik belgelerine iĢlenir.
ÇALINAN ARAÇLAR HAKKINDA YAPILACAK ĠġLEMLER
Madde 43 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/11.mad; DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940
S.R.G Yön/10.mad .)
Çalınan araçlar hakkında aĢağıdaki iĢlemler yapılır;
a) Çalındığı tarihten itibaren bir ay geçmiĢ olması Ģartıyla araç sahibinin talebi üzerine herhangi bir trafik
tescil Ģube veya bürosunca;
1) Savcılık veya mahalli zabıtadan aldığı, çalınma olayına ait belgeyi eklediği dilekçesi alınır.
2) Tescil kaydı silinir, çalıntı tarihi itibariyle tescil kaydının silindiği ilgili vergi dairesine iĢlemi müteakip en
geç onbeĢ iĢ günü içerisinde bildirilir.
3) Bilgisayar kayıtlarına ve dosyasına “çalınmıĢtır” kaydı düĢülür, aracın motorlu araç trafik belgesi araç
sahibinden alınarak aracın tescil kaydının bulunduğu trafik tescil Ģube veya bürosuna ilgili belgelerle birlikte
gönderilir, tescil belgesi araç sahibine iade edilir. Araç sahibinin talebi halinde tescil belgesi üzerine iĢlem tarihi
yazılarak “çalınmıĢtır” Ģerhi düĢülür.
4) Araçla birlikte araca ait belgeler de çalınmıĢsa, isteği halinde araç sahibine aracın kayıtlarına
çalınmıĢtır Ģerhi konulduğuna dair bir yazı verilir. Ayrıca, aracın tescil kaydının bulunduğu trafik tescil Ģube
veya bürosuna durum yazı ile bildirilir.
b) Çalınan araçların bulunması halinde, araç sahibinin dilekçesi alınır, aracın bilgisayardaki tescil kaydı
üzerinde gerekli düzeltme yapılır, durum ilgili vergi dairesine ve aracın tescil kaydının bulunduğu trafik tescil
Ģube veya bürosuna bildirilir.
ÇALINAN, KAYBEDĠLEN, KULLANILAMAZ HALE GELEN, BĠLGĠLERĠ DEĞĠġEN BELGE VE PLAKALAR
Madde 44 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/12.mad; DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940
S.R.G Yön/11.mad .)
Araçlara ait belgelerin ve tescil plakalarının kaybedilmeleri veya kullanılamaz duruma gelmeleri halinde
aĢağıdaki iĢlemler yapılır;
a) Sahiplik belgelerinin kaybedilmesi halinde, belgeyi veren kuruluĢun bir yazı ile bildirdiği onaylı örnekleri
kabul edilir. Gerek görülmesi halinde tescil iĢlemi durdurulmamak Ģartıyla, inceleme ve araĢtırma yapılabilir.
b) Kayıp, çalınma, yıpranma, eskime, rehin kaldırma veya çeĢitli nedenlerle yenilenmesi gereken araç
tescil ve motorlu araç trafik belgeleri ile tescil plakalarının yenilerinin verilmesi iĢlemleri, herhangi bir trafik
tescil kuruluĢunca yerine getirilebilir.
c) Motorlu araç trafik belgesinin yeniden düzenlenmesinin talebi halinde, muayene geçerlilik süresinin
sona ermemiĢ olduğunun anlaĢılması durumunda yeniden muayeneye sevk edilmeksizin yenilenir.
ç) Her türlü tescil değiĢikliği veya tescile ait belgelerin mecburi hallerde yenilenmesi iĢlemlerinde öncelikle
bilgisayar kayıtları esas alınır. Ancak, belgeler ile bilgisayar kayıtları arasında farklılık görülmesi halinde,
gerekli inceleme ve araĢtırma yapılarak sonucuna göre hareket edilir.
Çalıntı veya kayıp tescil plakalarının bulunamaması halinde, zayiinden yeniden düzenlenecek olan tescil
plakasının elektronik denetleme sistemleriyle takibini veya kontrolünü kolaylaĢtıracak özel bir kit, iĢaret veya
rumuz kullanılması ile diğer hususlar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : GEÇĠCĠ TRAFĠK BELGELERĠ
GEÇĠCĠ TRAFĠK BELGELERĠNĠN VERĠLME ESASLARI
Madde 45 – (DeğiĢik fıkra: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/2. md.) Tescil iĢlemlerinin gecikmesi, bir yerden
diğer bir yere götürülme, prototip veya yol testi, gösteri yapılması gibi nedenlerle geçici olarak trafiğe
çıkarılacak araçlar ile ithal ve ihraç edilenlere, ilgili maddelerindeki esas ve usullere göre geçici trafik belgesi
(Ek: 10) verilir. Geçici trafik belgesi ve geçici tescil plakaları, kayıt defterine (Ek: 10/A) kaydedilir.
Geçici trafik belgelerinin süresini geçirerek veya baĢka araçlarda kullanılması halinde, belge ile birlikte
plakalar da geri alınarak, araçlar trafikten men edilir ve yasal iĢlem yapılır.
“A” GEÇĠCĠ TRAFĠK BELGESĠ VE PLAKALAR
Madde 46 – (DeğiĢik madde: 09/06/2008 – 26901 S.R.G Yön\1.mad)
A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki Belgesi (Ek:10-B); prototip veya yol testi yapılacak araçlar için
imalatçı veya ithalatçı firmalar, otomotiv konusunda araĢtırma yapan araĢtırma kurum veya kuruluĢları veya
teknik hizmetler kuruluĢlarına; fabrika, depo, gümrük satıĢ yeri, teĢhir yeri ve benzeri gibi yerler arasında
sürülecek araçlar ile gösterisi yapılacak araçlar için imalatçı veya ithalatçı firmalara, bu firmaların yetki verdiği
araç satıcılığı yapan bayilere bir yıl süre ile verilen belgedir.
“A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki Belgesinde birden fazla plaka verilemez. Ancak, firmalar birden
fazla yetki belgesi için müracaat edebilirler.
Prototip veya yol testi için kullanılacaklara “T”, yukarıda belirtilen yerler arasında sürülecekler ile gösterisi
yapılacaklara “G” harf grubu bulunan plakalar verilir.
“A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki Belgesi’ne istinaden düzenlenen “A” Geçici Trafik Belgesi
(EK:10-C) ve bu belge ile kullanılan “G” plakanın geçerlilik süresi; aynı il sınırları içerisinde 24 saat,
Ģehirlerarası yollarda aracın götürüleceği yerin uzaklığına göre en fazla 6 gündür. Bu plakalı araçların “A”
Geçici Trafik Belgesinde belirtilen güzergâh dıĢında kullanılması ve bu araçlarla yük ve yolcu taĢınması
yasaktır.
“A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki Belgesi’ne istinaden düzenlenen “A” Geçici Trafik Belgesi ve bu
belge ile kullanılan “T” plakalı araçlar, “A” Geçici Trafik Belgesinde belirtilen süre içerisinde ülke genelinde
herhangi bir yer kısıtlamasına tabi olmaksızın kullanılabilirler.
“G” ve “T” plakalar için kullanılan “A” Geçici Trafik Belgesi, “A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki
Belgesi bulunan firmalarca iki suret olarak düzenlenir. Bir sureti üç yıl süre ile saklanır, bu belgeler yetkililerce
her zaman denetlenebilir.
Bu belge ve plakalar, ilgili firmaca fotokopi edilerek onaylanmıĢ “A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki
Belgesi ile birlikte geçerlidir.
“A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki Belgesinin süresi sonunda yeniden talep edilmesi halinde,
önceden verilmiĢ yetki belgesi ile plakaların iadesi zorunludur. Süresi biten yetki belgesi ile önceden tahsis
edilmiĢ plakalar iade edilmedikçe yenisi verilmez.
“A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki Belgesine istinaden verilecek “G” ve “T” plakalar 8000-9999
arasındaki rakamlardan oluĢur, “G” plakalar karton kâğıttan da olabilir.
“A” Geçici Trafik Belgesi Düzenleme Yetki Belgesi müracaatı, ilgili firmanın ticari faaliyetini sürdürdüğü
yerdeki tescil kuruluĢuna yapılır.
Müracaat sırasında;
a) Her türlü hukuki ve mali sorumluluğu kabul ettiklerini belirten dilekçe,
b) Her araç için cinslerine göre plakaya bağlı olarak yaptırılmıĢ zorunlu mali sorumluluk sigortası,
c) Harç makbuzu,
d) Prototip veya tip onayı olmayan, yol testi yapılacak imal, ithal ve ihraç araçlar için tanıtım numaralarından
bağımsız olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığından alınmıĢ izin belgesi (tip onayı olması halinde Sanayi ve
Ticaret Bakanlığından izin Ģartı aranmaz),
e) Ġthal araçlar için Garanti Belgesi,
ibraz edilir.
Prototip veya yol testi amacıyla “T” plakası verilen araçlar yüklü olarak da test edilebilirler. Ancak, hiçbir
Ģekilde taĢıma sınırı üstünde yükleme yapamazlar. Gerektiğinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan izin alınmak
Ģartıyla teknik açıdan müsaade edilen yükle yüklenebilir. Bu gibi araçlarda, sürücünün dıĢında gereği kadar ek
sürücü ve uzman bulunabilir.
“B” GEÇĠCĠ TRAFĠK BELGESĠ
Madde 47 – Tescili yapılmamıĢ veya tescil ve trafik belgesi iĢlemleri tamamlanmamıĢ araçlar için, dilekçe ile
baĢvurmaları halinde sahiplerine;
a) Mali Sorumluluk Sigortası yaptırmıĢ olması,
b) TaĢıt Alım Vergisinin ödenmiĢ olması,
c) Teknik muayenelerinin yapılmıĢ bulunması, Ģartı ile 30 gün için geçerli olmak üzere verilen belgedir. Bu
süre hiçbir Ģekilde uzatılamaz. Sürenin bitiminde “B” Sınıfı Geçici Trafik Belgesi geçersiz sayılır.
“B” Sınıfı Geçici Trafik Belgesi bulunan araçlarla yük ve yolcu taĢınabilir.
Trafik tescil birimi kurulmuĢ olan ilçelerde bu plakalar, ilçe trafik birimlerince de verilebilir.
“C” GEÇĠCĠ TRAFĠK BELGESĠ
Madde 48 – Satıldığı veya bulunduğu yerden tescil edileceği ve bulundurulacağı veya onarımının yapılacağı
yere kadar götürülecek araçlardan;
Mali sorumluluk sigortası yaptırılmıĢ araçlara, sahiplerinin bir dilekçe ile baĢvurmaları halinde 6 gün süre ile
verilen belgedir.
Trafik tescil birimi kurulmuĢ olan ilçelerde bu plakalar, ilçe trafik birimince de verilebilir.
Tescil belgesi bulunup da trafik belgesi almamıĢ olan araçlara da “C” Sınıfı Geçici Trafik Belgesi verilebilir.
“D” GEÇĠCĠ TRAFĠK BELGESĠ
Madde 49 – Yurt dıĢından satın alınan veya yurtdıĢına satılan araçların karayollarında sürülerek götürülmesi
veya getirilmesi için verilen belgelerdir.
Bu belgeler, isteklilere; dilekçelerinde her türlü hukuki ve mali sorumluluğu kabul ettiklerini beyan etmeleri,
araçların cins ve sayılarını, niteliklerini ve götürülüp getirileceği ülkeyi belirtmeleri Ģartıyla 30 gün süre ile verilir.
a) YurtdıĢından getirilecek araçlar için verilecek dilekçeye;
1) Her araç için yurtdıĢında da geçerli mali sorumluluk sigortası,
2) Proforma fatura örneği,
3) Ġthal izin veya yetki belgesi,
eklenir.
“D” Geçici Trafik Belgesi verilen araçlarla, yük ve yolcu getirilmesi mümkündür.
Bu belge ile birlikte verilen plakalar, araçlara bulundukları ülkede getirileceği gün takılır ve yurda geliĢlerinde
belge ile birlikte veren tescil kuruluĢuna iade edilir.
b) YurtdıĢına götürülecek araçlar için verilen dilekçeye;
1) Her araç için yurtdıĢında da geçerli mali sorumluluk sigortası,
2) Ġhraç izin veya yetki belgesi,
eklenir.
Bu araçlar için verilen plakalar bulundukları yerde araçlara takılır, ihraç edilen ülkeye tesliminde sökülüp
ilgililerce iptal edilir.
“E” GEÇĠCĠ TRAFĠK BELGESĠ
Madde 50 – Türkiye’ye kati olarak ithal edilmek üzere getirilen araçlar ile asıl ikametgahı yabancı
memleketlerde olan Türk ve yabancı seyyahlar haricinde kalan ve resmi veya özel sektörlerde çalıĢmak üzere
gelen ecnebi kiĢilere ve ilim adamlarına ait araçlara gümrüklerce, yabancı plakalarının sökülmesini müteakip,
giriĢ iĢlemleri yapılacak gümrüğe kadar kullanılmak üzere mali mesuliyet sigortası yaptırılmıĢ olmak Ģartıyla 6
gün süreyle verilen belgedir.
“F” GEÇĠCĠ TRAFĠK BELGESĠ
Madde 51 – DıĢ ülkelerde bulunan vatandaĢlarımızın, bulundukları ülke mevzuatı gereğince belge ve
plakaları geri alınan plakasız araçları ile yurdumuza geliĢlerinde giriĢ iĢlemi yapan gümrük idarelerince verilen
giriĢ izin belgesi ile araç sahibinin baĢvuracağı tescil birimince en çok 3 ay süre ile verilen belgedir.
Mali sorumluluk sigortalarının yurtta kalıĢ sürelerine göre yaptırılmıĢ olması mecburidir.
Bu belge ve plakalar, araç sahibi tarafından gidilen ülkedeki Türk temsilciliklerine iptal edilmek üzere teslim
edilir.
GÜNLÜ VE SAATLĠ OLARAK TRAFĠĞE GEÇĠCĠ ÇIKIġ ĠZNĠ VERĠLMESĠ
Madde 52 – Tescil ve trafik belgesi iĢlemleri yürütülmekte olan araçlara, mali sorumluluk sigortası yaptırılmıĢ
olmak kaydıyla, trafik tescil kuruluĢlarınca günlü veya saatli olarak (Ek: 11)’deki örneğine uygun izin belgesi
verilir.
Bu süre 48 saati geçemez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : TESCĠL PLAKALARI
NĠTELĠK VE ÖLÇÜLERĠ
Madde 53 – Tescil plakalarının niteliklerine ve ölçülerine ait esaslar aĢağıda gösterilmiĢtir. (Tablo 1, 2, 3, 4)
a) Nitelikleri
Tescil plakaları, 0.97 mm. kalınlığında DIN 1745 standardına uygun AL 99,5 F11 ½ sertlikte, gerilme kuvveti
100-150 N/mm
, %0.2 akıcılık sınırı, en az 90 N/mm
, uzama direnci en az %6 (a 10) standardında dikdörtgen biçiminde alüminyumdan yapılır.
Harf ve rakamlar ile plaka kenarları preste en az 1, en çok 3 milimetre kabartılır ve köĢeleri 1 santimetre
yarıçapla yuvarlatılır. Plaka kenarları (bordürü) geniĢliği 5 milimetre olur.
Geçici plakalardan gümrük plakaları ile 6 güne kadar verilen plakalar, plastik veya karton kağıttan yapılabilir.
Bunların üzerinde ayrıca sol üst köĢeden sağ alt köĢeye doğru 2 santimetre geniĢlikte beyaz renkli bir bant
bulunur.
b) Ölçüleri
1) Motorlu bisiklet, motosiklet, yük motosikleti ve lastik tekerlekli traktörlerde 15×24 santimetre,
2) Otomobil, kamyonet, minibüs, kamyon çekici ve otobüslerde, ön plaka 11×52 arka plaka 21×32
santimetre, ithal araçlarda plaka yerlerinin bu ölçülere uymaması halinde ölçüler 15×30 santimetre, en ve
boyunda olur.
3) Harf ve rakam gruplarının plaka üzerindeki yerleri ile geniĢlik, yükseklik, çizgi kalınlığı ve aralıklarına ait
ölçüler; (Ek: 12, 12/A, 12/A-1, 12/B, 12/B-1, 12/C, 12/C-1, 12/D, 12/D-1, 12/E, 12/E-1, 12/F, 12/F-1, 12/G,
12/G-1, 12/H, 12/H-1, 12/J, 12/J-1, 12/K, 12/K-1, 12/L, 12/L-1, 12/M, 12/M-1, 12/N, 12/N-1, 12/N-2, 12/P, 12/P1, 12/P-2, 12/R, 12/R-1, 12/R-2, 12/S, 12/S-1, 12/S-2, 12/T, 12/U, 12/V, 12/Z)’deki Ģekillerde gösterilmiĢtir.
4) (DeğiĢik alt bend: 31/12/2004-25687 3. Mük. S.R.G. Yön/1.mad) Ġthaline izin verilen veya ülkemizde imal
edilen malul, sakat ve engellilere ait özel tertibatlı araçlar ile sakatlık derecesi %90 ve üzerinde olan malul ve
engelliler adına Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak tescil edilmiĢ özel tertibatı olmayan araçlara, örneği EK:
12/Z’de gösterilen, üzerinde sakatlara mahsus iĢaret bulunan plakalardan verilir.
Bu tür araçların trafik kuruluĢlarınca tescil iĢlemlerinin yapılması sırasında;
(a) Bizzat kullanım amacıyla malul, sakat ve engelli tarafından ithal edilen özel tertibatlı otomobiller ile
motosikletlerin tescil belgelerine, “Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün
izni olmadan devri, satıĢı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair Ģekillerde akden devri,
tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya
değiĢtirilmesi yasaktır.” Ģeklinde Ģerh konulur.
Malul, sakat ve engelli tarafından ithal edilen özel tertibatlı minibüslerin tescil belgelerine, “Araç sahibinin
üçüncü dereceye kadar kan ve sihri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiĢ iĢ akdine bağlı olarak
istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri,
satıĢı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair Ģekillerde akden devri, tasarruf hakkının
vekaletname ile devredilmesi, kiralanması ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiĢtirilmesi
yasaktır.” Ģeklinde Ģerh konulur.
Malul, sakat ve engelli tarafından bizzat kullanılmak amacıyla ülkemizden satın alınarak ilk iktisap edilen
özel tertibatlı araçların tescil belgelerine, “Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, Özel Tüketim
Vergisi ödenmeden devri, satıĢı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair Ģekillerde akden
devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının
kaldırılması veya değiĢtirilmesi yasaktır.” Ģeklinde, ikinci el araç olarak satın alınmıĢ ise, “Araç sahibinden
baĢkasının kullanması yasaktır.” Ģeklinde Ģerh konulur.
(b) Özel tertibatı olmayıp, sakatlık derecesi %90 ve üzeri olan malul ve engelliler tarafından Özel Tüketim
Vergisinden muaf olarak bizzat ithal edilen ya da ülkemizden satın alınan araçların tescil belgelerine, “Araç
sahibi malul ve engelli kiĢinin kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sihri hısımlarından bir
sürücü veya noterce düzenlenmiĢ iĢ akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması
zorunlu olup, Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satıĢı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla
veya sair Ģekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi
yasaktır.” Ģeklinde Ģerh konulur. Ayrıca ithal araçların gümrük Ģahadetnamelerinde, yukarıda belirtilen Ģerh
dıĢında varsa diğer Ģerhler de, tescil belgesine iĢlenir.
Malul ve sakatlar tarafından ithal edilerek getirilen araçların, aynı durumdaki baĢka bir malul veya sakata
devri veya bunların ölümü sonucunda varislerine intikali halinde, bu araçlar gümrük vergisinden muaf olup,
devir ve tescil iĢlemi ilgili gümrük müdürlüğünün iznine bağlıdır. Araç ülkemizden satın alınmıĢ ise ilgili vergi
dairesinin izninin alınması gereklidir.
Malul ve sakatlara ait özel tertibatlı araçların her ne sebeple olursa olsun, bu Yönetmelikte izin verilen kiĢiler
dıĢında baĢkaları tarafından kullanıldığının tespiti halinde; araç trafikten men edilerek bu hususta
düzenlenecek bir tutanakla mer’i mevzuat çerçevesinde iĢlem yapılmak üzere ilgili gümrük ve maliye
birimlerine intikal ettirilir.
c) (DeğiĢik bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/4. md.) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce,
tescil iĢlemleri yapılmıĢ ve kendilerine tescil plakası verilmiĢ olan araç sahiplerinin istekleri halinde veya tescil
plakalarının zayi, yıpranma veya aracın bir baĢka tescil kuruluĢuna nakli durumunda (Ek: 12/U ve 12/V)’de
nitelik ve ölçüleri gösteren tescil plakaları verilir.
TAKILMA YERLERĠ VE SAYILARI
Madde 54 – Tescil plakaları araçlara aĢağıda gösterildiği Ģekilde ve sayıda takılır.
a) Motorlu bisiklet ve motosikletlere; arka çamurluk veya reflektör üzerinde ve araç eksenine dik olacak
Ģekilde 1 adet,
b) Römork ve yarı römorklara arkada römork ekseni üzerine 1 adet,
c) Yük motosikletleri ile diğer motorlu araçlara; bir ön, diğeri arkada araç ekseni üzerinde 2 adet, olmak
üzere; yerden önde 20 ila 75, arkada 30 ila 125 santimetre yükseklikte, plaka alt kenarı aracın tampon alt
seviyesinin üstünde kalacak, yanlarından taĢmayacak, sallanmayacak, düĢmeyecek, kolayca okunabilecek
Ģekilde takılır.
d) Takılacak yerlerin uygun olmaması halinde tescil kuruluĢunun izni ile;
1) 11×52 santimetre en ve boyundaki ön plaka arkaya,
2) Araç ekseni üzerine yerleĢtirilecek olanlar sol tarafa, mümkün olmayan durumlarda sağ tarafa,
taktırılabilir.
Ayrıca, yabancı menĢeli olan ve plaka için özel yeri bulunanlara küçük ölçüde plaka takılmasına izin
verilebilir.
e) Lastik tekerlekli traktör römorklarına, traktöre verilen numarayı taĢıyan plaka, diğer araçlarla çekilen
römork ve yarı römorklara kendileri için verilen plakalar takılır.
Tescile tabi olmamakla beraber, yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork veya yarı römorkların
arkasına çeken araca verilen numarayı taĢıyan plaka takılır veya resmedilir.
f) ĠĢ makinelerine de bu Yönetmelikte gösterilen ölçü ve esaslara uygun plaka takılır. Plaka takılacak yeri
olmayanların uygun kısımlarına aynı ölçülerde yazılarak resmedilir. Bu araçlar üzerinde ayrıca ilgili kuruluĢu
tanıtan tam veya kısaltılmıĢ yazılar bulunur. (Ek: 13)
Kartondan yapılmıĢ geçici plakalar, araçların ön ve arka camı üzerine yada önden veya arkadan
görülebilecek uygun yerine, görüĢü engellemeyecek Ģekilde iliĢtirilir veya yapıĢtırılır.
HARF VE RAKAM GRUPLARI
Madde 55 – Tescil plakaları aĢağıda gösterilen harf ve rakam guruplarından oluĢur.
a) Her plakada il kod numarasından sonra ikili harf üçlü rakam, teklif harf dörtlü rakam ve üçlü harf ikili
rakam ile ikili harf dörtlü rakam, tekli harf beĢli rakam ve üçlü harf üçlü rakamdan oluĢan harf ve rakam grupları
bulunur.
Plakalar (Ek: 14)’deki cetvellerde gösterilen il kod numaraları, harf ve rakam grupları esas alınarak
cetvellerdeki sıraya göre tahsis edilir.
Her plakada, il kod numarasından önce gelmek üzere (Ek: 12/V)’de gösterilen ve ülkemizin uluslararası
tanıtım iĢaretini taĢıyan ve bu Yönetmeliğin 56 ncı maddesi ile belirlenen renge uygun nitelikleri haiz (TR)
rumuzu bulunur. (TR) rumuzu 4×10 cm’lik mavi bir dikdörtgen kutu içine yerleĢmiĢ reflektif tabakanın imalat
aĢamasında iĢlenmiĢ, fiziksel veya kimyasal yolla plakaya zarar vermeden çıkarılamayacak nitelikte olacaktır.
b) Bütün illerde önce ikili sonra tekli, daha sonra da üçlü harf grubu bulunan (Ek: 14/A, 14/B, 14/C)’deki
plakalar verilir. Bu grupların bitmesi halinde (Ek: 14/A-1, 14/B-1, 14/C-1)’de yer alan gruplar, bu grupların
bitmesi halinde (Ek: 14/A-2, 14/B-2 ve 14/C-2)’de yer alan gruplar sırası ile verilir.
Bunlardan;
1) Harf grubu A-AA-AAA olanlar, 237 sayılı TaĢıt Kanununun 2 sayılı Cetvelinde makam hizmetlerine tahsis
edilen araçlar ile emniyet araçlarına,
2) ( DeğiĢik alt bend 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/13.mad ) Ġkili gruplardan CC, CD, CG ve CM harf
grupları diplomatik ve konsüler muafiyeti bulunan kiĢilerin araçlarına,
3) 001’den 999’a kadar, (MA) ile baĢlayan ve (MZ)’de biten ikili harf gruplarının tamamı, çeĢitli nedenlerle
yurdumuzda bulunan yabancı kiĢilerin araçlarına verilir.
c) Geçici trafik belgesi alınan araçlardan tecrübe ve gösterisi yapılacak olanlara takılmak üzere (T),
diğerlerine (G) grupları ile dörtlü rakam grupları verilir.
d) Geçici gümrük plakalarında GMR harf grubu ve üçlü rakam grubu bulunur.
e) (DeğiĢik bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/5. md.) Asıl ikametgahları yabancı memlekette olan (Türk
turistler hariç) ve Türkiye’ye geçici bir süre için çalıĢmak, tetkik ve tahsilde bulunmak gayesiyle ve turistik
amaçla veya çeĢitli nedenlerle gelen yabancı kiĢiler ile yabancı Ģirketlerin Ülkemizde bulundukları sürece, ithal
iĢlemine tabi olmayan ve yurt dıĢından getirdikleri araçları ile Ülkemizde edinecekleri araçlarına verilen “MA”-
“MZ” grubu plakalar, beyaz zemin üzerine, siyah harf ve rakamlardan oluĢur.
Ancak bunlardan ülkemizde bulunan misyonlarda görevli yabancılardan diplomatik statüye haiz olmayan
idari ve teknik personelin araçlarına verilecek tek harf “B” grubu plakalar, beyaz zemin üzerine mavi harf ve
rakamlardan oluĢur.
PLAKA ZEMĠNLERĠ ĠLE HARF VE RAKAM GRUPLARININ RENKLERĠ
Madde 56 – Plaka zeminleri ile harf ve rakam gruplarının renkleri (Tablo 1, 2, 3, 4);
a) Resmi araçlara takılacak plakalarda, zemin siyah, harf ve rakamlar beyaz,
b) Resmi olmayan araçlara takılacak plakalarda, zemin beyaz, harf ve rakamlar siyah,
c) Emniyet araçlarına takılacak plakalarda, zemin mavi harf ve rakamlar beyaz,
d) ( DeğiĢik bend 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/14.mad ) Büyükelçiliklerde görevli ve diplomatik muafiyeti
olan kiĢilere ait araçlara takılacak plakalarda (CD ve CM grupları) zemin beyaz, harf ve rakamlar yeĢil;
BaĢkonsolosluklarda görevli kiĢilere ait araçlara takılacak plakalarda (CC ve CG grupları) zemin yeĢil, harf ve
rakamlar beyaz,
e) Asli ikametgahları yabancı memlekette olan (Türk turistler hariç) ve Türkiye’ye geçici bir süre için
çalıĢmak, tetkik ve tahsilde bulunmak gayesiyle ve turistik amaçla veya çeĢitli nedenlerle gelen yabancı
kiĢilerin yurtta bulundukları sürece, ithal iĢlemine tabi olmayan ve yurt dıĢından getirdikleri araçları ile
ülkemizde edinecekleri araçlarına verilen “MA”-“MZ” grubu plakalar, beyaz zemin üzerine, siyah harf ve
rakamlardan oluĢur.
(Mülga fıkra : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/43.mad)
f) Geçici plakalardan, zemin sarı, harf ve rakamlar siyah,
g) Geçici gümrük plakalarında zemin yeĢil, harf ve rakamlar kırmızı oluĢur.
Plastik ve karton dıĢındaki plakalar, tabakasında 10×10 mm’lik bir alana sığacak Ģekilde (Ek: 12/U)’da
gösterildiği Ģekilde yatay 100 mm ve dikey 50 mm aralıkla tekrar eden kare kutucuklar içinde ay ve yıldız ve
TR güvenlik iĢaretleri bulunan yansıtıcılı folyo ile kaplanır. Güvenlik iĢaretleri, tescil plakalarının sahtelerinin
veya kopyalarının yapılmasına engel olmak amacıyla reflektif üst tabakanın imalatı aĢamasında reflektif
tabakanın içinde ayrılmaz bir bütün olarak imal edilir. Güvenlik iĢaretleri; fiziksel ve kimyasal yollarla
çıkarılamayacak, fotoğraf, fotokopi, baskı, hologram ve diğer görüntü iĢlemleri ile benzer Ģekilde
üretilemeyecek, güvenlik iĢaretleri takılı tescil plakası üzerinde aracın yaklaĢık 1.8 m. önünde veya arkasında
ayakta durulduğunda ve 30 derecelik bir açı ile bakıldığında görülebilir. 1 m.’den fazla yaklaĢıldığında ya da 4
m’den fazla uzaklaĢıldığında (Ek: 12/Y)’de Ģema ile gösterildiği Ģekilde görülemeyecek nitelikte olacaktır.
TESCĠL PLAKA SIRA NUMARASI VERĠLMESĠ VE BU NUMARAYI TAġIYAN TESCĠL PLAKALARININ
KULLANILMASI
Madde 57 – Tescil plakası sıra numarasının verilmesi ve tahsisi hakkındaki aĢağıdaki esas ve usuller
uygulanır.
a) Tescili zorunlu bütün araçlar için tescili yapan kuruluĢlarca bu Yönetmelikte gösterilen Ģartlara uygun
olarak tescili yapılan her araca bir tescil plakası sıra numarası tahsisi mecburidir.
Bu numaralar araç ayrımı yapılmaksızın sıra esasına göre verilir.
Ancak, aynı ilde plaka basılması mümkün olmayan hallerde, değiĢik ölçülerdeki plakaların her birinden
yeteri kadar kontenjan ayrılabilir.
b) Karayolları Trafik Kanununun 5 inci maddesi ve “Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri BaĢkanlığı
Merkez ve TaĢra Trafik KuruluĢları Görev ve ÇalıĢma Yönetmeliği” hükümleri uyarınca tescil kuruluĢu faaliyete
geçirilen ilçelere tahsis edilecek olan tescil plaka grupları, aĢağıdaki esaslara göre belirlenir.
1) Emniyet müdürünün teklifi, valinin onayı ile her ilçeye nüfus ve araç yoğunluğu dikkate alınarak bu
Yönetmeliğin öngörmüĢ olduğu (Ek: 14/A, 14/B, 14/C, 14/A-1, 14/B-1, 14/C-1 ve 14/A-2, 14/B-2, 14/C-2)’de
belirtilen plaka ve harf gruplarından yeterli miktarda plaka grubu verilir.
2) Ġlçelere ayrılacak plakalar ayrı ayrı harf gruplarından seçilir ve bu ilçeye tahsis edilen harf grubu bir baĢka
ilçeye verilemez.
3) Ġlçelere tahsis edilen harf gruplarının bitmesi halinde yeni bir harf grubu tahsis edilir.
4) Ġlçelere tahsis edilen plaka grupları bilgi iĢlem merkezine ve Milli Savunma Bakanlığı Seferberlik Dairesi
BaĢkanlığına bildirilir.
ÖZEL TAHSĠSLĠ PLAKA VERĠLECEKLER
Madde 58 – (DeğiĢik madde: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/6. md.)
AĢağıdaki özellikleri gösteren araçlarda, açıklanan esas ve usullere uyulmak Ģartıyla tescil plakası yerine
değiĢik renk ve Ģekilde özel tahsisli plakalar kullanılır.
a) CumhurbaĢkanlığı araçları;
1) CumhurbaĢkanına tahsis edilen araçların plakalarında sadece cumhurbaĢkanı forsu bulunur.
2) CumhurbaĢkanlığına ait diğer araçlara, koyu kırmızı zemin üzerine sarı madeni CB harfleri ile üçlü rakam
grubu bulunan plakalar takılır. (Ek: 15) Bu plakaların zeminleri yeĢil renkte de olabilir.
b) TBMM BaĢkanlık Divanı Üyeleri ile Komisyon BaĢkanları ve Grup BaĢkan Vekillerine tahsis edilen
araçlara, kırmızı zemin üzerine sarı madeni TBMM amblemi ile sarı madeni TBMM harfleri ve üçlü rakam
bulunan plakalar verilir. Bu plakaların numaralandırılması iĢlemleri ile sıralamasına dair düzenlemeler TBMM
BaĢkanlığınca yerine getirilir.
c) TaĢıt Kanununa göre zata ve emre tahsis edilen araçların plakaları da koyu kırmızı zemin üzerine sarı
madeni dörtlü rakam grubundan (Ek: 16) oluĢur. Bunlardan il valilerine ait plakalarda dörtlü rakam grubunun
önüne ilin sıra numarasını gösteren ikili rakam grubu gelir. (Ek: 16/a il valileri)
Bu plakalardan hangi numaranın kime verileceği ve hangi tescil plakalı araçlarda kullanılacağı, BaĢbakanlık
tarafından belirlenen protokol sırası esas alınarak ĠçiĢleri Bakanlığınca düzenlenir.
Emre ve zata birden fazla araç tahsis edilmiĢ ise, birinci araca verilen numaradan sonra gelen veya uygun
görülen bir baĢka sıra numarasını taĢıyan plaka tahsis edilir.
Birden fazla araca aynı sıra numarası bulunan özel tahsisli plaka takılamaz. Tahsis edilen plakaların, trafik
belgelerine iĢletilmesi mecburidir.
d) 237 sayılı TaĢıt Kanununun 2 sayılı Cetveline göre kiĢilerin makam hizmetlerine tahsis edilen araçlara AAA-AAA grubundaki plakalardan verilir.
Ancak, BaĢbakanlık ve Bakanlık MüsteĢarları ile Emniyet Genel Müdürüne verilecek plakalar beyaz zemin
üzerine kırmızı kabartma dörtlü rakam grubundan oluĢur. Bu araçlara 12×36 santimetre ebadında plaka takılır.
Bu araçların tahsis amacının değiĢmesi halinde verilen tescil plakası, zemini siyah, harf ve rakamları beyaz
boyalı plaka ile değiĢtirilir.
e) Devletin istihbarat ve gizlilik gerektiren hizmetlerini yürüten kuruluĢları araçlarına bu Yönetmeliğin kamu
araçları için öngörmüĢ olduğu renk ve Ģekilde plaka tahsis edilmekle beraber, yetkili kuruluĢun yazılı talebi
üzerine hizmetin özelliği ve gereği icabı bu araçlar için Yönetmeliğin 56 ncı maddesinin (b) bendinde belirtilen
plakalar verilir.
Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı istihbarat ve gizlilik gerektiren hizmetleri yürüten araçlara, Emniyet Genel
Müdürünün onayı ile sivil plaka tahsis edilir.
Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı’nın merkez ve taĢra teĢkilatının istihbarat ve
gizlilik gerektiren hizmetlerinde kullanılan araçlarına, görev gereği herhangi bir baĢka il trafik kuruluĢundan sivil
plaka talep edilmesi halinde, Valinin onayı ile sivil plaka tahsis edilir.
Resmi plakalı olarak görev yapan emniyet araçlarına kayıtlı oldukları trafik birimlerince kayıt-tescil defterine
Ģerh konulmak suretiyle, o aracın telsiz kod numarasını karĢılayan resmi plaka verilir.
f) ( DeğiĢik bend 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/15.mad ) Diplomatik muafiyeti haiz kiĢilerle, misyonlarda
görevli diplomatik statüye sahip olan personelin ülkemizde özel veya tüzel kiĢilerden ya da leasing yoluyla
kiralayacakları araçlarına, mütekabiliyet esasları da göz önünde bulundurularak, noterlerce tanzim edilen kira
sözleĢmesiyle birlikte, DıĢiĢleri Bakanlığının yazılı teklifi ve ĠçiĢleri Bakanının onayı ile geçici olarak CC
0001’den CC 9999’a, CD 0001’den CD 9999’a, CG 0001’den CG 9999’a ve CM 0001’den CM 9999’a kadar
olan plakalardan verilebilir. Sürenin bitiminde, tahsis edilen plakalar hiçbir tebligata gerek olmadan ilgililerce
trafik kuruluĢlarına iade edilir.
g) Diplomatik muafiyeti olan kiĢilerle, misyonlarda görevli diplomatik statüye haiz olan idari ve teknik
personeli ile asıl ikametgahları yabancı memlekette olan (Türk ve yabancı turistler hariç) ve Türkiye’de geçici
ve belirli bir süre için çalıĢmak, tetkik ve tahsilde bulunmak veya çeĢitli nedenlerle gelen yabancı kiĢilerin
araçlarına, güvenlik mülahazaları çerçevesinde, mütekabiliyet esasları da göz önünde bulundurularak, DıĢiĢleri
Bakanlığının yazılı teklifi ve ĠçiĢleri Bakanının onayı ile geçici olarak sivil plaka verilebilir. Sürenin bitiminde,
tahsis edilen sivil plakalar hiçbir tebligata gerek olmadan ilgililerce trafik kuruluĢlarına iade edilir.
Bu plakaların tahsisine ait bilgiler (Ek: 17)’deki deftere iĢlenmek suretiyle ayrıca kaydedilir.
Hizmetin gereği olarak tahsis edilen bu plakalar da talep halinde baĢka bir plaka numarası ile değiĢtirilebilir.
Bu durumda daha önce tahsis edilmiĢ olan sivil plakalar, geri alınarak iptal edilir.
Yazılı talep halinde Askeri istihbarat amacı ile kullanılan araçlara da bu esaslara göre plaka verilebilir.
Özel hizmetler için tahsis edilen bu plaka numaraları iade edilmediği sürece baĢka araçlara verilemez.
Bu iĢlemlere iliĢkin bilgi ve belgelerin gizliliği korunur.
Bu Yönetmeliğin yürürlülük tarihinden önce söz konusu kuruluĢlara ait araçlara verilmiĢ olan plakalarla ilgili
iĢlemler bu Yönetmeliğin hükümlerine göre yenilenir.
Bu araçlara özel olarak tahsis edilen plakaların hizmet amacı sona erdikten sonra iade edilmesi zorunludur.
Bu plakaların talep üzerine ilgili kuruluĢlara tahsisi, il emniyet müdürünün teklifi, valinin onayına bağlıdır.
Ġllerde Emniyet TeĢkilatının özellik gösteren ve gizli yapılmasını gerektiren hizmetlerde çalıĢtırılacak
araçlarına ise, sivil plaka tahsisi Ġl Emniyet Müdürünün onayına bağlıdır.
Yukarıdaki bentlerde sayılanlar dıĢında hiçbir kiĢi, kurum ve kuruluĢa özel tahsisli plaka verilemez.
AD, SOYAD VEYA TĠCARĠ ÜNVANA GÖRE VERĠLECEK PLAKALAR
Madde 59 – Özel veya tüzel kiĢiliğe haiz motorlu taĢıt sahiplerinin üzerine, taĢıtlarına, kendi isim ve/veya
soyadları veya Ģahısları adına tescili yapılmıĢ ticari ünvanlarını ihtiva eden tescil plakaları verilebilir.
Her plakada il kod numarası, isim ve/veya soyadları ticari ünvan ifade eden harfler veya kelimeler ile sıra
numarasını ihtiva eden rakam grubu bulunur.
Özel veya tüzel kiĢiler adına tahsis edilecek tescil plakalarında kullanılacak olan isim ve ünvanlar, anayasal
rejimimize, cumhuriyete, Atatürk Ġlke ve Ġnkılaplarına, milli ve manevi değerlere, dine, ahlaka ve adaba aykırı
olamayacağı gibi, demokratik rejimimize ve milletin ve devletin bölünmez bütünlüğüne aykırı olarak her türlü
yıkıcı ve bölücü nitelik ve mahiyet arzeden harfler veya kelimeler kullanılamaz.
Bu plakalar ĠçiĢleri Bakanlığınca belirlenecek miktar üzerinden belirli bir ücret mukabilinde verilir. (Mülga
cümle : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/43.mad)
Bu plakaların; nitelikleri, ölçüleri, harf ve rakam gruplarının boyutları, isim ve ünvan bölümüne yazılacak
ifade ve kelimelerin azami sayı ve sınırı ile plaka zemini ve harf ve rakam gruplarının renkleri ile alınacak
ücretlerin tespiti, tahsili ve diğer husus ve esaslar ĠçiĢleri Bakanlığınca belirlenir.
BEġĠNCĠ BÖLÜM : ARAÇLARA AĠT AYIRIM VE TANINMA ĠġARETLERĠ ĠLE DĠĞER ĠġARETLER VE
ġARTLAR
AYIRIM ĠġARETLERĠ
Madde 60 – Belirli araçlarda, bu Yönetmeliğe bağlı 1 ve 2 sayılı Cetvellerde yer alan ve çalıĢma yerini ve
Ģeklini, kapasite ve diğer niteliklerini belirleyen plaka, ıĢık, renk, Ģekil, sembol ve yazı gibi ayırım iĢaretleri
bulundurulması zorunludur.
Araçların dıĢında bulundurulması zorunlu iĢaretlerden baĢka, araçlara; reklam, yazı, iĢaret, resim, Ģekil,
sembol, ilan, flama, bayrak ve benzerlerinin takılması, yazılması, sesli ve ıĢıklı donanımların bulundurulması
ve izin verilmesine dair esas ve usuller ile diğer hususlar ĠçiĢleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte
gösterilir.
(Mülga fıkra : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/43.mad)
ARAÇ TANITIM NUMARALARI
Madde 61 – (DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940 S.R.G Yön/12.mad .)
Tescile tabi araçlarda, tanıtımlarına yarayan Ģasi ve/veya motor seri numaralarının bulunması zorunludur.
Araçların Ģasi ve/veya motor seri numaralarının bulunmaması, düĢmüĢ veya tamir, tadil gibi nedenlerle
silinmiĢ veya tahrip edilmiĢ olması veya çalınan bir araca ait motor ve/veya Ģasi numarasının baĢka bir araca
ait numaralar ile değiĢtirildiğinin ve Ģasi ve/veya motorun orijinal ve bu araca ait olduğunun yetkili kurum veya
kuruluĢlarca tespit edilmesi halinde, aracın orijinal motor ve/veya Ģasi numarası vurdurularak, trafik tescil Ģube
veya bürosunun iĢaretini taĢıyan çelik mühürle mühürlenir.
DEVLET MALI ARAÇLARIN AYIRIM ĠġARETLERĠ VE TESCĠL PLAKALARI
Madde 62 – Devlet malı araçlara ayrı renkte plaka verilir.
Emniyet TeĢkilatına ait araçlar da kullanılan ayırım iĢaretleri ile boyama Ģekli, diğer resmi ve özel
kuruluĢlarla, gerçek ve tüzel kiĢilere ait araçlarda kullanılamaz. Bu hükme aykırı olarak boyanan ve ayırım
iĢareti kullanan araçlar, aykırılık giderilinceye kadar trafikten men edilir.
ARAÇLARA AĠT TEKNĠK ġARTLAR VE ARAÇLARIN KARAYOLUNA UYGUNLUĞU
Madde 63 – (DeğiĢik fıkra: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/7. md.) Araçların; yapım, kullanma, karayoluna
uygunluk ve trafik güvenliği bakımından Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığının görüĢü alınarak, Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca çıkarılan “Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onay Yönetmeliği, Araçların Ġmal, Tadil ve Montajı
Hakkındaki Yönetmelik” ve buna paralel olarak çıkarılacak diğer yönetmelik hükümlerine uygun durumda
olması mecburidir.
YurtdıĢından getirilen ve birinci fıkrada adı geçen Yönetmelik hükümlerine uygun olarak imal, tadil ve monte
edilen araçlara Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca veya bu Bakanlığın yetki vereceği kamu veya özel kuruluĢlar
tarafından “Karayolu Uygunluk Belgesi” verilir.
Askeri araçlarla, raylı sistemle çalıĢan ve iĢ makinesi türünden araçların, karayolu uygunluk belgeleri ilgili
kuruluĢlarca düzenlenir.
(Ek fıkra: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/7. md. ; Mülga fıkra: 25/06/1998 – 23383 S. R.G. Yön/5. md.)
Karayolu uygunluk belgesi olmayan araçların tescili yapılamaz.
Ayrıca, taĢıtların camlarının görüntüyü değiĢtirecek seviyede renkli kullanımı veya camların üzerine renkli
film tabakaları yapıĢtırılması yasaktır.
ARAÇLARDA BULUNDURULMASI MECBURĠ GEREÇLER
Madde 64 – (DeğiĢik madde: 25/06/1998 – 23383 S. R.G. Yön/6. md.)
Araçlarda;
a) Özelliklerine ve cinslerine göre nitelik ve nicelikleri 1 sayılı Cetvelde ve Araçların Ġmal, Tadil ve Montajı
Hakkında Yönetmelikte gösterilen gereçlerin,
b) Ayrıca, kamyon, çekici ve otobüslerde Sanayi ve Ticaret Bakanlığının belirlediği ve ĠçiĢleri Bakanlığının
uygun gördüğü takoğraf, taksi otomobillerinde taksimetre,
bulundurulması ve bunların kullanılır durumda olması zorunludur.
Bunlardan (b) bendindeki Ģartlara uymayan araçların eksikliklerinin giderilmesi amacıyla 15 gün süre verilir.
Bu süre sonunda eksikleri giderilmeyen araçlar trafikten men edilir.
ARAÇLARIN ÜZERĠNDE YAPILAN DEĞĠġĠKLĠKLERĠ VE ADRES DEĞĠġĠKLĠKLERĠNĠ BĠLDĠRME
Madde 65 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/16.mad )
Araçların üzerinde, 21/10/2004 tarihli ve 25620 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların Ġmal, Tadil ve
Montajı Hakkındaki Yönetmelikte belirtilen Ģekillerde yapılan her türlü değiĢikliğin, aracın rengine ve tescil
sahibinin adresine iliĢkin değiĢikliklerin, değiĢikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 30 gün içinde aracın
tescilli olduğu trafik kuruluĢu veya herhangi bir trafik kuruluĢuna bildirilmesi zorunludur.
DeğiĢiklik bildiriminin aracın kayıtlı olduğu yer dıĢındaki bir trafik tescil kuruluĢuna yapılması durumunda;
tescil bilgileri aracın kayıtlı olduğu trafik kuruluĢundan en seri Ģekilde teyit edilerek iĢlem gerçekleĢtirilir. ĠĢlemi
gerçekleĢtiren trafik kuruluĢu; 3 iĢ günü içerisinde aracın kayıtlı olduğu yer trafik kuruluĢuna yapılan iĢlemlere
iliĢkin belgelerin asıllarını gönderir. Aracın tescilli olduğu trafik kuruluĢu da gerekli güncellemeleri yapar.
Üzerinde değiĢiklik yapılıp da süresi içinde bildirilmeyen araçlar, değiĢiklik belgelendirilip tescil kuruluĢunda
tescil edilinceye kadar trafikten men edilir.
TAġINMASI ÖZEL ĠZNE BAĞLI YÜKLER
Madde 66 – Ağırlık ve boyutları bakımından özelliği olan, baĢka ulaĢım sistemleri ile taĢınması mümkün
olmayan ve taĢıma sınırını aĢıp ta, taĢınması zorunlu olan yüklerin taĢınmasında, bu Yönetmeliğin 128 inci
maddesi hükümlerine göre, Karayolları Genel Müdürlüğünden izin alınması ve taĢımanın bu izindeki esaslara
göre yapılması mecburidir.
ALTINCI BÖLÜM : ARAÇLARIN TEKNĠK ġARTLARA UYGUNLUĞU VE MUAYENESĠ ĠLE MUAYENEYE
YETKĠLĠ KURULUġLAR
ARAÇLARIN TEKNĠK ġARTLARA UYGUNLUĞU VE MUAYENELERĠ
Madde 67 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/17.mad )
Teknik Ģartlara uygun durumda olmayan araçların trafiğe çıkarılması yasaktır.
Araçlar cinslerine, kullanma amaç ve Ģekillerine göre;
a) Hususi otomobiller ile bunların her türlü römorkları ilk 3 yaĢ sonunda ve devamında her 2 yılda bir,
b) Resmi ve ticari plakalı otomobiller ile bunların her türlü römorkları ilk 2 yaĢ sonunda ve devamında yılda
bir,
c) Lastik tekerlekli traktörler ile bunların her türlü römorkları ilk 3 yaĢ sonunda ve devamında 3 yılda bir,
ç) Ġki veya üç tekerlekli araçlar ve bunların her türlü römorkları, ilk 3 yaĢ sonunda ve devamında 2 yılda bir,
d) Diğer bütün motorlu araçlar ile bunların her türlü römorkları ilk 1 yaĢ sonunda ve devamında yılda bir,
periyodik muayeneye tabi tutulur.
Muayene süresi dolmasa bile kazaya karıĢması sonucu yetkili zabıtaca muayenesi gerekli görülenler ile
üzerinde değiĢiklik yapılan araçların ayrıca, özel muayenesi zorunludur.
Karayoluna çıkmıĢ olan her türlü motorlu aracın, teknik Ģartlara uyup uymadığı trafik zabıtasınca kontrol
edilerek, uygunsuzluğu tespit edilenler, haklarında bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek:40)’taki Uygunsuzluk
Tespit Tutanağı düzenlenmek suretiyle muayene istasyonlarına sevk edilir.
Ayrıca, araçlarda bulunması zorunlu belge ve cihazların mevcut olup olmadığı muayene istasyonlarında
periyodik ve özel muayene esnasında kontrol edilir ve Ģartlara uymayanların muayeneleri yapılmaz.
Sefer görev emri alan kara nakil ve iĢ makineleri üzerinde imal, tadil ve montaj yapılması durumunda, bu
iĢlemlere iliĢkin bilgiler Milli Savunma Bakanlığına gönderilir.
MUAYENEYE YETKĠLĠ KURULUġLAR
Madde 68 – ( DeğiĢik madde 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/18.mad )
Araçların muayeneleri, UlaĢtırma Bakanlığına ait muayene istasyonlarında veya bu Bakanlık tarafından
usulüne uygun olarak yetki verilen gerçek veya tüzel kiĢilere ait muayene istasyonlarında yapılır.
Muayene istasyonlarınca;
a) Otobüs, kamyon, çekici ve tankerler,
b) Otomobil, minibüs, kamyonet, özel amaçlı taĢıt, arazi taĢıtı, römork ve yarı römorklar,
c) Traktör (römorklu-römorksuz), motosiklet, motorlu bisikletler için, gruplarına göre Kanunda belirtilen
muayene ücreti (katma değer vergisi hariç) alınır. Bu maddede sayılanlar dıĢındaki araçların hangi gruba
gireceği yine UlaĢtırma Bakanlığınca belirlenir.
Raylı sistemle çalıĢan veya iĢ makinesi türünden araçların muayeneleri araçların tescilini yapan
kuruluĢlarca; askeri araçların muayeneleri ise yetkili kuruluĢ veya birimlerce ilgili özel mevzuatlarına göre
yapılır.
Muayene istasyonlarında bulunacak makine, araç, gereç ile personelin nitelikleri, iĢletme, çalıĢma ve
denetleme usulleri ve iĢletme belgesi ile diğer Ģartlar ve esaslar, ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır.
YEDĠNCĠ BÖLÜM : ARAÇLARIN TESCĠLĠNE DAĠR DĠĞER ESASLAR
MÜLKĠYETĠ MUHAFAZA KAYDIYLA ARAÇLARIN SATIġ VE TESCĠLLERĠ
Madde 69 – ( DeğiĢik fıkra 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/19.mad ) Mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılacak
araç satıĢlarına iliĢkin sözleĢmeler, herhangi bir noterde yapılabilir, fakat alıcının yerleĢim yeri noterliğinde
sicile kaydedilir.
Bu araçlar da, alıcısı adına tescil edilir ve tescil belgelerine, mülkiyeti muhafazalı olduğuna dair Ģerh verilir.
MĠLLĠ EMLAK MÜDÜRLÜĞÜ VE MEMURLUKLARINCA SATIġI YAPILAN ARAÇLAR HAKKINDA
YAPILACAK ĠġLEMLER
Madde 70 – (Mülga madde: 18/07/2008 – 26940 S.R.G Yön/16.mad .)
TOPLU ĠTHAL EDĠLEN ARAÇLARIN SATILDIKTAN SONRAKĠ TESCĠLLERĠ
Madde 71 – Toplu olarak ithal edilen araçlar için ilgili gümrük idarelerince ayrı ayrı tanzim edilen trafik
Ģahadetnameleri ithali yapan gerçek veya tüzel kiĢiye gönderilmez. Bu araçların ithalini yapan iĢletme, satıĢı
sırasında tanzim ettiği faturada aracın menĢeini gösterir. Faturaya istinaden tescil iĢlemi alıcısı adına
yapıldıktan sonra, tescil kuruluĢunca faturada belirtilen menĢeine istinaden ilgili gümrük idaresinden aracın
cinsi, markası, modeli, motor, Ģasi ve plaka numarası belirtilerek trafik Ģahadetnamesi istenir.
TANITICI ĠġARETLERLE ĠLGĠLĠ OLARAK ADLĠ MAKAMLARA ĠNTĠKAL ETTĠRĠLEN KĠġĠLERĠN ARAÇLARI
HAKKINDA YAPILACAK ĠġLEMLER
Madde 72 – Araçların tescilleri esnasında yapılan tespitlerde, motor veya Ģasi numaralarının sonradan
vurma olduğu tespit edilip 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibi Hakkındaki Kanun hükümlerine göre adli
makamlara intikal ettirilen araç sahibi hakkında, ilgili makamlarca takipsizlik kararı verilerek aracın sahibine
teslim edilmesi halinde, araç sahibi, aracının kendisine mahkemece teslim edilmiĢ durumu ile tespitini ister ve
bu talep doğrultusunda aracın son durumu tespit edilerek tescil kuruluĢunun çelik mührüyle numaranın olduğu
yer mühürlenip, araç dosyasına bu yönde kayıt konulur.
ZAPT, MÜSADERE VEYA TASFĠYE KARARI ALINAN ARAÇLAR HAKKINDA YAPILACAK ĠġLEMLER
Madde 73 – (DeğiĢik madde: 18/07/2008 – 26940 S.R.G Yön/14.mad .)
Aracın müsadere edildiğine dair mahkeme kararının veya tasfiye edildiğine iliĢkin ilgili kurum veya kuruluĢun
düzenlemiĢ olduğu yazının ibrazı halinde; araç müsadere veya tasfiye kararı verilinceye kadar sahibine
yediemin olarak verilmemiĢ ise zapt tarihi itibariyle, sahibine yediemin olarak verilmiĢ ise müsadere veya
tasfiye kararı tarihi itibariyle önceki maliki adına olan tescili silinir ve ilgili vergi dairesine onbeĢ iĢ günü içinde
bildirilir.
Araç zapt edilmiĢ ancak, ilgili mahkemece müsaderesine veya ilgili kurum veya kuruluĢça tasfiyesine karar
verilmediğinden sahibine iade edilmiĢ ise; müsadere veya tasfiye kararı verilinceye kadar sahibine yediemin
olarak verilmemiĢ olması Ģartıyla, zapt tarihi ile aracın sahibine iade edilme tarihi arasında geçen süre ile
sınırlı olmak üzere tescili silinir, sahibine iade tarihi itibariyle de tescil kayıtları tekrar açılır ve yapılan iĢlem
hakkında ilgili vergi dairesine onbeĢ iĢ günü içinde bilgi verilir.
REġĠT OLMAYAN KÜÇÜKLER ADINA ARAÇ TESCĠLĠ
Madde 74 – (DeğiĢik madde : 31/12/2004-25687 3. Mük. S.R.G. Yön/2.mad) Zihinsel özürlüler ile reĢit
olmayan küçüklerin sahibi bulundukları aracın, tescil kuruluĢlarında adlarına tescillerinin yapılabilmesi için,
ileride doğabilecek hukuki ve cezai sorumlulukları kabul ettiklerine dair, kanuni mümessillerince noterde tanzim
ve tasdik edilmiĢ taahhütnameyi tescil anında vermeleri zorunludur.
BEġĠNCĠ KISIM : SÜRÜCÜ BELGELERĠ, MÜRACAAT ESASLARI VE SÜRÜCÜLERE DAĠR DĠĞER
ESASLAR
BĠRĠNCĠ BÖLÜM : SÜRÜCÜ BELGELERĠ, MÜRACAAT ESASLARI VE VERĠLME ġARTLARI
SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠN SINIFLARI
Madde 75 – Sürücü belgeleri, Karayollarında sürülecek araçların cins ve gruplarına göre aĢağıdaki sınıflara
ayrılır.
“A1” Sınıfı Sürücü Belgesi (Motorlu bisiklet kullanacaklar için),
“A2” Sınıfı Sürücü Belgesi (Motosiklet kullanacaklar için),
“B” Sınıfı Sürücü Belgesi (Otomobil, minibüs veya kamyonet kullanacaklar için),
“C” Sınıfı Sürücü Belgesi (Kamyon kullanacaklar için),
“D” Sınıfı Sürücü Belgesi (Çekici kullanacaklar için),
“E” Sınıfı Sürücü Belgesi (Otobüs kullanacaklar için),
“F” Sınıfı Sürücü Belgesi (Lastik tekerlekli traktör kullanacaklar için),
“G” Sınıfı Sürücü Belgesi (ĠĢ makinesi türünden motorlu araçları kullanacaklar için),
“H” Sınıfı Sürücü Belgesi (Hasta ve sakatların kullanabileceği Ģekilde özel tertibatlı olarak, imal, tadil veya
teçhiz edilmiĢ motosiklet veya otomobil türünden araçları kullanacaklar için),
“K” Sınıfı Sürücü Belgesi (Sürücü adaylarının alacağı sürücü belgesi sınıfına uyan araçları sürmeyi
öğrenmeleri için),
Uluslararası Sürücü Belgesi: Alındığı ülkenin sürücü belgesine dayanılarak bu Yönetmeliğin 80 inci
maddesindeki esas ve usullere göre sınıfına uyan araçların sürülmesi için uluslararası kuruluĢlarca verilen
sürücü belgesidir.
SÜRÜCÜ ADAYLARINDA ARANACAK ġARTLAR
Madde 76 – Sürücü belgesi alacaklarda aĢağıdaki Ģartlar aranır;
a) YaĢ Ģartı
1) A1, A2, F ve H sınıfı Sürücü Belgesi alacakların 17,
2) B ve G Sınıfı Sürücü Belgesi alacakların 18,
3) (DeğiĢik alt bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/7. md.) C, D ve E sınıfı sürücü belgesi alacakların 22,
(Üniversitelerin sürücü eğitimi veren yüksek okulları ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin askeri ihtisas görevleri için
subay ve astsubay sınıf okullarında ve uzman jandarma okullarında açılan sürücü eğitimi kurslarından mezun
olanlarda bu Ģart aranmaz)
b) Öğrenim Ģartları
F, G ve H Sınıfı Sürücü Belgesi alacak olanların ilkokulu, diğerlerinin en az ortaokulu veya 8 yıllık temel
eğitimi bitirmiĢ bulunmaları,
c) Sağlık Ģartları
Bu Yönetmelikte belirtilen hükümlere uygun olarak beden ve ruh sağlığı bakımından sürücülük yapmalarına
engel durumlarının bulunmadığını sağlık raporu ile belgelendirilmiĢ olmaları,
d) Eğitim ve sınav Ģartı Sürücü kursuna katılmıĢ ve yapılan sınavları da baĢararak sertifika almıĢ olmaları,
e) Hükümlü olmama Ģartları Türk Ceza Kanununun; 403 ve 404 üncü maddeleri ile 572/2-3 maddelerinden
ikiden fazla ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun 28 ve 29 uncu maddeleri, 6136 sayılı
AteĢli Silahlar ve Bıçaklar Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin 3 üncü ve takip eden fıkralarındaki suçlardan
hüküm giymemiĢ olmaları,
f) Aynı sınıf sürücü belgesinin bulunmaması veya belgelerin geri alınmamıĢ olma Ģartı Önceden verilmiĢ
aynı sınıf bir baĢka sürücü belgesinin bulunmaması, sürücü belgelerinin süresiz geri alınmamıĢ olması veya
geçici olarak geri alınmıĢ ise sürenin dolmuĢ bulunması, mecburidir.
Ayrıca, Emniyet TeĢkilatının motorlu araç sürücüsü ihtiyacını karĢılamak amacıyla, Emniyet Genel
Müdürlüğünün belirleyeceği eğitim programları sonunda yapılacak olan sınavlarda baĢarılı olan personele
sürücü belgesi verilir.
Bu sınavlar illerde emniyet müdürünün talebi valinin onayı ile yapılır. Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı
kuruluĢların sınavları, Trafik Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığının teklifi Trafik Hizmetleri BaĢkanının
onayı üzerine, bu kuruluĢların bulunduğu yer il emniyet müdürlükleri trafik tescil veya trafik tescil ve denetleme
Ģube müdürlüklerince yapılır.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM : SÜRÜCÜ BELGESĠ ALACAKLARIN SAĞLIK MUAYENELERĠNE AĠT ESASLAR
SAĞLIK MUAYENESĠNE AĠT ESASLAR
Madde 77 – (Mülga madde : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/43.mad)
SAĞLIK KURULUNCA DÜZENLENECEK SÜRÜCÜ OLUR RAPORLARI
Madde 78 – (Mülga madde : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/43.mad)
PSĠKO-TEKNĠK DEĞERLENDĠRME VE PSĠKĠYATRĠ UZMANI MUAYENESĠ
Madde 79 – Kanunun ilgili maddelerinde tanımlanan nitelikteki trafik suçlarını iĢleyen sürücüler, ekte yer alan
4 sayılı Cetvel’de tanımlanan usul ve esaslara uygun olarak, psikoteknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı
muayenesine tabi tutulurlar. Muayene sonucu durumu uygun bulunan sürücülerin sürücü belgeleri Kanunun
ilgili maddesinde belirtilen sürenin sonunda iade edilir.
Psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesine tabi tutulacak kiĢiye, önce psiko-teknik
değerlendirme uygulanır. KiĢi, düzenlenen psiko-teknik değerlendirme raporu ile birlikte psikiyatri uzmanına
baĢvurur. Psikiyatri uzmanı, kiĢiye ait psiko-teknik değerlendirme raporunda belirtilen bulgular ile psikiyatrik
muayenesi sonucu elde ettiği bulguları birlikte değerlendirerek, söz konusu kiĢinin sürücülük yapmasına engel
bir durum olup olmadığını belirten bir raporu iki nüsha olarak düzenler. Raporun birinci nüshası (ekinde psikoteknik değerlendirme raporunun bir nüshası yer alacak Ģekilde) ilgili makama iletilmek üzere kiĢiye verilir.
Raporun ikinci nüshası ise psiko-teknik değerlendirme raporu ile birlikte raporu düzenleyen psikiyatri uzmanı
veya bağlı bulunduğu kurum yada kuruluĢ tarafından, yetkili makamlar tarafından talep edildiğinde ibraz
edilmek üzere, saklanır.
Ekte yer alan 4 sayılı Cetvelde belirtilen usul ve esaslara göre yapılan psiko-teknik değerlendirme aynı
Cetvelde tanımlanmıĢ altyapı özelliklerine sahip, resmi ve özel kuruluĢlar bünyesinde oluĢturulan ve il sağlık
müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiĢ merkezlerde çalıĢan psikolog ünvanına sahip kiĢiler tarafından
düzenlenir. Bu kiĢi yada kuruluĢlar tarafından 3 nüsha olarak düzenlenen raporun 2 nüshası, psikiyatri
muayenesini yapacak uzmana iletilmek üzere, kiĢiye verilir. Raporun üçüncü nüshası ise, raporu düzenleyen
yetkili kiĢinin çalıĢtığı kurum yada kuruluĢ tarafından, yetkili makamlar tarafından talep edildiğinde ibraz
edilmek üzere, psiko-teknik değerlendirme test sonuçları (bilgisayar çıktıları) ile birlikte saklanır.
Ekte yer alan 4 sayılı Cetvelde belirtilen usul ve esaslara göre yapılan psikiyatri muayenesi ise, kamu ve
özel sektöre ait sağlık kuruluĢlarında çalıĢan psikiyatri uzmanları tarafından düzenlenebilir. Kamuya ait sağlık
kuruluĢlarında çalıĢan psikiyatri uzmanlarının düzenlediği raporlar çalıĢtıkları sağlık kuruluĢlarının amirleri
tarafından, özel sağlık kuruluĢlarında çalıĢan psikiyatri uzmanlarının düzenlediği raporlar ise bağlı bulundukları
il sağlık müdürlüğü veya il sağlık müdürlüğünün ilçe düzeyinde yetkilendireceği bağlı sağlık kuruluĢunca
onaylandıktan sonra geçerlidir. Onay aĢamasında, raporu düzenleyen hekimin raporun düzenlendiği kuruluĢta
çalıĢıp çalıĢmadığı ve imzanın kendisine ait olup olmadığı imza sirkülerinden kontrol edilir.
Psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayene raporları; il sağlık müdürlükleri tarafından söz
konusu raporları düzenlemeye yetkilendirilmiĢ resmi ve özel kurum ve kuruluĢlarda çalıĢan (psiko-teknik
değerlendirme için) psikolog ünvanına sahip ve (psikiyatri uzmanı muayenesi için) psikiyatri uzmanları
tarafından verilir. Ġl sağlık müdürlüğünce, söz konusu yetkilendirilmiĢ resmi ve özel kuruluĢlara ve bu
kuruluĢlarda çalıĢan yetkili kiĢilere ait güncelleĢtirilmiĢ listeler Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere yılda iki
kez il emniyet müdürlüğüne bildirilir.
KiĢinin psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayene raporlarına itiraz hakkı vardır. KiĢi itirazını,
raporu düzenleyen kuruluĢunun bağlı bulunduğu, il sağlık müdürlüğüne sürücü belgesi almak için baĢvurduğu
Emniyet TeĢkilatına ait kuruluĢ aracılığı ile yapar. Ġl sağlık müdürlüğü nihai karar için kiĢiyi, kendisine daha
önce psiko-teknik değerlendirme yapılan kuruluĢa gönderir. Ancak, kiĢiye yapılan psiko-teknik değerlendirme
tekrarlanırken il sağlık müdürlüğünden konu ile ilgili bir gözlemci bulundurulur. KiĢinin psikiyatri uzmanı
muayenesi yapılmak üzere, kiĢi il sağlık müdürlüğünce, bir önceki psikiyatri uzmanı muayenesini yapan
kuruluĢ dikkate alınarak, referans niteliğinde olabilecek kuruluĢa sevk edilir. Ġkinci psiko-teknik değerlendirme
ve psikiyatri uzmanı muayene sonucu ile bir önceki arasında farklılık var ise, ikinci raporun sonucu geçerli
sayılır.
Ġtiraz sonucu, ikinci raporun birinci rapordan farklı olması durumunda, durum derhal her iki raporun örnekleri
ile birlikte ilk baĢvuru yapılan ilin il sağlık müdürlüğüne bildirilir. Ġl sağlık müdürlüğünce valilik onayı ile her iki
raporun düzenlenmesinde görev almamıĢ ve sürücülere psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatrik muayene
yapmaya yetkili tercihan kamu kurum ve kuruluĢlarında görevli bir psikolog ve bir psikiyatri uzmanından oluĢan
bir komisyon kurulur ve raporlar, gerektiğinde sürücünün muayenesi tekrarlanarak, incelenir. Ġnceleme
sonucunda eksik veya gerçeğe uygun olmayan rapor veren kiĢiler hakkında bağlı bulundukları mevzuat
hükümlerine göre soruĢturma açılır. Eksik veya gerçeğe uygun olmayan rapor veren sorumlular hakkında Türk
Ceza Kanununa göre iĢlem yapılır. Eksik veya gerçeğe uygun rapor vermediği tesbit edilen kiĢilerin daha
sonra düzenleyeceği raporların geçersiz sayılacağı için, söz konusu kiĢiler bağlı bulundukları il sağlık
müdürlüğünce, il emniyet müdürlüğüne ve Sağlık Bakanlığına bildirilir. Sağlık Bakanlığı, bu kiĢileri belirli
aralıklarla tüm il sağlık müdürlüklerine düzenleyeceği sirküler ile bildirir.
Psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesinin, yukarıda tanımlanan yetkili kiĢiler tarafından,
ekte yer alan 4 sayılı Cetvelde tanımlanan hükümlerin dikkate alınarak düzenlenmesi zorunludur.
ULUSLARARASI SÜRÜCÜ BELGESĠ
Madde 80 – Uluslararası sürücü belgesi, sınıflarına uyan araçların sürülebilmesi için, ikili veya çok taraflı
anlaĢmalar uyarınca, uluslararası otomobil kurumları tarafından, 1 yıl süre ile verilen ve verildiği ülke
dıĢındakiler için geçerli olan sürücü belgesidir.
Uluslararası sürücü belgeleri, ülkemizde “Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu” tarafından ve bu Kurumca
tespit edilen esas ve usullere göre verilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠN DÜZENLENMESĠ VE VERĠLMESĠ ESASLARI
MÜRACAATLARIN KABULÜ, DEĞERLENDĠRĠLMESĠ VE SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠN DÜZENLENMESĠ
ESAS VE USULLERĠ
Madde 81 – Müracaatların kabulü, değerlendirilmesi, sürücü kurslarından alınan sertifikaların sürücü
belgeleri ile değiĢtirilmesi ve verilmesinde aĢağıdaki esas ve usuller uygulanır.
a) Müracaatların kabul ve değerlendirilmesi;
1) Sürücü belgesi talep edenler (Ek: 18/A)’da belirtilmiĢ müracaat formu ile gerekli diğer belgeleri daktilo
veya sabit kalemle doldurmak suretiyle tescil kuruluĢuna müracaat ederler.
2) Müracaatlar, sertifika alınan kursun bulunduğu mahaldeki trafik tescil kuruluĢuna, kurs mahallinde tescil
kuruluĢu bulunmaması halinde ise, o yerleĢim biriminin bağlı bulunduğu il ve ilçedeki trafik kuruluĢuna yapılır.
3) Sürücü belgesi talep edenler belge almak istedikleri tescil kuruluĢunun bulunduğu yerde geçici bir süre
kalmaları halinde o yerdeki geçici adresi ile daha sonra kalacağı sabit iĢ ve ikametgah adreslerini müracaat
formunda belirtmek zorundadırlar.
4) Yetkili memurca, formdaki fotoğrafı soğuk mühürle mühürlenir ve bu formun beyanlar ile ilgili bölümü
sürücü belgesi talep edenler tarafından müracaat memurunun önünde imzalanır.
5) ( DeğiĢik alt bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/20.mad ) Sürücü belgesi talep edenler, tescil
kuruluĢuna müracaat sırasında; nüfus cüzdanının aslı ile birlikte; Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilmiĢ ilgili tabip
veya sağlık kuruluĢundan müracaat tarihinden geriye doğru bir yıllık süre içinde alınmıĢ sağlık raporunu; yine
müracaat tarihinden geriye doğru bir yıllık süre içerisinde adli sicilden veya sertifika sahibinin nüfusa kayıtlı
olduğu yerin Cumhuriyet savcılığından alınan Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesi (e) bendine göre
hükümlü olmadıklarına dair belgelerinin ve sürücü sertifikasının aslını ibraz etmek zorundadırlar.
6) Yetkili memur müracaat formundaki bilgilerin doğruluğunu, ibraz edilen belgelerle karĢılaĢtırarak kontrol
eder ve müracaat formunun huzurunda imzalandığını ve beyanın doğruluğunun kontrol edildiğini belirterek,
ilgili bölümü tarih koyup kaĢe vurarak imzalar.
7) Daha sonra sürücü belgesi talep edene ait müracaat (Ek: 19)’da esasları gösterilen müracaat kayıt
defterine iĢlenir, sıra numarası ve kayıt tarihi müracaat formuna yazılır.
8) Sürücü belgesi talep edenler tarafından müracaat formunda beyan edilen bilgiler, aksi sabit oluncaya
kadar doğru sayılır, gerektiğinde bu bilgilerin doğruluğu tahkik edilebilir.
9) (Ek alt bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/8. md. ) Sürücü belgelerinin tanzimi esnasında; belgenin
arka yüzünde bulunan doğum yeri/tarihi bölümünden sonraki boĢluğa, sürücü kursu kod numarası yazılacaktır.
10) (Ek alt bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/8. md.) Zayiinden sürücü belgelerinin tanzimi esnasında;
belge no hanesine sürücü sicil numarası yazıldıktan sonra, devamına kaçıncı kez zayiinden belge verildiği sayı
ile yazılacak ve bu kayıt sürücü dosyasına da konulacaktır.
YanlıĢ beyanda bulundukları tespit edilenler hakkında Karayolları Trafik Kanununun 42 nci maddesinin (b)
bendi uyarınca iĢlem yapılır.
b) Sürücü belgelerinin düzenlenmesi ve verilmesi esasları;
1) Belgede yer alan bütün bilgiler tam, okunaklı, silinti ve kazıntı yapılmadan yazılır.
Düzeltme sırasında herhangi bir nedenle iptali gerekenler seri numarası belirtilerek bir tutanakla tespit edilir.
2) Sürücü belgesi sicil defterine (Ek: 29) kaydedilerek sıra esasına göre sicil numarası verilir ve bu numara
belgeye de yazılır.
3) (Mülga alt bend: 26/09/2003 – 25241 S. R.G. Yön./2. md.)
4) Ayrıca, sürücü belgesi ile ilgili gerekli bilgiler usulüne uygun olarak bilgisayar ortamına derhal aktarılır.
c) Emniyet TeĢkilatı mensuplarında bu Ģartlar aranmaz.
“K” SINIFI SÜRÜCÜ ADAY BELGESĠ
Madde 82 – A1, A2, F ve G sınıfları hariç sürücü belgelerinden herhangi birini almak isteyen sürücü
adaylarının karayollarında sürmeyi öğrenmek üzere araç kullanabilmeleri için ilgili sürücü kurslarından “Sürücü
Aday Belgesi” (Ek: 26) almaları mecburidir.
Bunun için;
1) Sürücü kurslarında trafik mevzuatı ve kuralları derslerinin tamamının alınmıĢ olması,
2) Sürücü kurslarında görevli eğiticilerin (Sürücülüğü öğretecek kiĢinin) eğitim yaptıracağı araç sınıfına uyan
ve sürme yetkisi veren sürücü belgesi sahibi olmaları,
3) Sürücü adaylarının sürmeyi öğrenecekleri karayolları ve bu yollardaki sürme saatleri trafik
komisyonlarınca önceden tayin ve tespit edilerek sürücü kurslarına bildirilmesi, mecburidir.
a) Sürücü aday belgesine;
1) Sürücü kursunun adı,
2) Eğiticinin ve adayın kimlikleri,
3) Eğitimin yapılacağı alan ve karayolunun yeri, adı ve sınırı,
4) Saatli olarak eğitimin yapılacağı süre,
5) Eğiticinin sürücü belgesinin verildiği yer, tarih ve numarası, yazılıp, fotoğraflar yapıĢtırılarak belgeyi veren
sürücü kursu tarafından tasdik edilir.
b) Eğiticiler, belirtilen yer ve zaman içinde, baĢlangıcından bitimine kadar, eğitimin güven içinde yürütülmesi
bakımından gerekli tedbirleri almakla görevli ve sorumludurlar.
c) Verilen sürücü aday belgeleri sıra esasına göre (Ek: 27/A) defterine kaydedilir.
ZAYĠ EDĠLEN VEYA YIPRANAN SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠN DEĞĠġTĠRĠLMESĠ
Madde 83 – ( DeğiĢik madde : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/21.mad )
Zayi edilen ve yıpranmıĢ olan sürücü belgelerinin yenisinin düzenlenmesi için belge sahibinin dilekçe ile
herhangi bir tescil kuruluĢuna müracaatı üzerine, tescil kuruluĢunca; bilgisayar sürücü belgesi veri
kayıtlarından müracaatın kontrolü yapılır ve herhangi bir sakınca bulunmadığı tespit edilirse belgenin yenisi
düzenlenerek ilgiliye verilir. Ancak, bilgisayar sürücü belgesi veri kayıtlarında bulunmayanlar ile beyan edilen
bilgilerle ilgili kayıtlar arasında farklılık arz edenlerin durumu, ilgili tescil kuruluĢuna en seri Ģekilde sorulmak
suretiyle, alınacak cevaba göre iĢlem gerçekleĢtirilir.
ASKERĠ ARAÇ SÜRÜCÜLERĠNĠN SINAVLARI VE BELGELERĠNĠN VERĠLMESĠ
Madde 84 – Er ve erbaĢ sınıfından askeri araç sürücüsü olacakların sınavlarına ve belgelerinin verilmesine
ait iĢlemler Milli Savunma Bakanlığınca yürütülür.
Sürücü adaylarının; sınavlarının yapılmasına, belgelerinin verilmesine, verilen belgelerle hangi cins
araçların ve nerelerde sürüleceğine, ilgili kuruluĢlarla yapılacak iĢbirliği ile askeri birliklerde oluĢturulan sınav
merkezlerinin iĢleyiĢine ait esaslar adı geçen Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikte gösterilir.
Verilen bu belgeler, sadece askeri araçlar için ve askerlik süresince geçerlidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : SÜRÜCÜ BELGELERĠNE DAĠR ESASLAR
ARAÇLARIN SÜRÜLMESĠNDE YETKĠ DURUMU
Madde 85 – Araçlar; cins veya grubu için geçerli olan sürücü belgeleri ile sürülür.
Ancak bunlardan; A1, F, G, ve H Sınıfı Sürücü Belgeleri ile yalnız kendi sınıflarındaki araçlar,
– A2 Sınıfı Sürücü Belgesi ile A1,
– B Sınıfı Sürücü Belgesi ile F,
– C Sınıfı Sürücü Belgesi ile B ve F,
– D Sınıfı Sürücü Belgesi ile C, B ve F,
– E Sınıfı Sürücü Belgesi ile B, C, ve F
sınıfı sürücü belgeleri ile kullanılan araçlar da sürülebilir.
(DeğiĢik fıkra: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/8. md.) E Sınıfı Sürücü Belgesi sahipleri D Sınıfı Sürücü
Belgesi ile sürülen çekici türündeki araçları kullanabilmeleri için sürücü kurslarında römorklu veya yarı
römorklu araçlarla uygulamalı sınava tabi tutulurlar. Bu durum sürücü belgesine de iĢlenir.
(Ek fıkra: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/8. md.) Ancak, E sınıfı sürücü belgesini 28.04.1997 tarihinden
önce alanlar, D sınıfı sürücü belgesi ile sürülen çekici türündeki araçları kullanabilmeleri için ayrıca uygulamalı
sınava tabi tutulmazlar. Bu durumda olanlar D sınıfı sürücü belgesi ile sürülen çekici türündeki araçları E sınıfı
sürücü belgesi ile kullanabilirler.
RÖMORK TAKARAK ARAÇ KULLANMA
Madde 86 – B, C ve E Sınıfı Sürücü Belgesi sahipleri, araçlarına en çok yüklü ağırlığı 750 kg.’a kadar olan
(750 kg. dahil) olan hafif römorklardan birini takıp kullanabilirler.
750 kg.’ı üstündeki römorkları araçlarına takıp kullanabilmeleri için uygulamalı sınavlardan geçirilmiĢ
olmaları ve belgelerine iĢlenmiĢ bulunması mecburidir.
Uygulamalı sınavlar römorklu takılmıĢ araçla yapılır.
SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠN GEÇERLĠLĠK SÜRESĠ VE DEĞĠġTĠRĠLMESĠ
Madde 87 – Sürücü belgelerinden (K) Sınıfı Sürücü Aday Belgesi 6 ay geçerlidir. Diğer sürücü belgelerinin
ĠçiĢleri Bakanlığınca trafik güvenliği nedeniyle, gerekli görüldüğünde değiĢtirilmesi zorunludur.
Geçerli bir mazereti olmaksızın 6 ay içinde sürücü belgelerini değiĢtirmeyen sürücüler araç kullanmaktan
men edilir. DeğiĢtirme iĢlemleri ĠçiĢleri Bakanlığınca belirlenecek esas ve usullere göre yapılır.
DIġ ÜLKELERDEN ALINMIġ OLAN SÜRÜCÜ BELGELERĠ
Madde 88 – Türk ve yabancı kiĢilerin dıĢ ülkelerden aldıkları sürücü belgeleri ile ülkemizde araç
kullanmalarına ve bunların değiĢtirilmesine iliĢkin esaslar aĢağıda gösterilmiĢtir.
A) Türk vatandaĢları ile ilgili kanunlar ile ikili ve çok taraflı anlaĢma hükümleri saklı kalmak üzere yabancı
kiĢiler, dıĢ ülkelerden alınmıĢ, cinsi için geçerli sürücü belgeleri ile ülkemizde yabancı ve Türk plakalı araçları
sürebilirler.
Ancak;
Turistler ve geçici bir süre için gelenler dıĢında herhangi bir iĢ, hizmet veya eğitim amacıyla ülkemizde
bulunan yabancıların ise konsolosluk veya noter tarafından tercüme edilmiĢ tasdikli sürücü belgesi örneklerini
sürücü belgesi ile birlikte yanlarında bulundurmaları mecburidir.
B) Yurda dönüĢlerinde Türk vatandaĢlarının, Ġlgili Kanunlar ile ikili ve çok taraflı anlaĢma hükümleri saklı
kalmak üzere de istekleri halinde yabancıların, dıĢ ülkelerden aldıkları sürücü belgeleri, eğitim ve sınav Ģartı
aranmadan karĢılığı veya dengi olan sürücü belgeleri ile değiĢtirilir.
Ancak, Türk vatandaĢları yurda dönüĢlerinde 1 yıl içinde sürücü belgelerini değiĢtirmedikleri takdirde,
değiĢtirinceye kadar araç kullanamazlar.
Bu belgeler değiĢtirilirken;
a) Eğitim ve sınav Ģartı hariç, sürücü belgesi alacaklar için aranan yaĢ, sağlık ve Karayolları Trafik
Kanununda belirtilen, Türk Ceza Kanunundaki belli suçlardan hükümlü olmama Ģartları aynen aranır.
Ancak ikili veya çok taraflı anlaĢma hükümleri ile uygulamalar saklı kalmak üzere yabancılardan diplomatik
muafiyeti olanlar için hiçbir Ģart aranmadan beyanları ile yetinilir. Diğer yabancılar için belgeleri değiĢtirmekle
birlikte gerektiğinde DıĢiĢleri Bakanlığı aracılığı ile inceleme ve araĢtırma yapılabilir.
b) Müracaat sırasında gereken iĢlemler aynen yapılmakla birlikte;
1) DıĢ ülkelerden alınan sürücü belgesinin aslı ile noterden veya dıĢ temsilciliklerimizden alınmıĢ tasdikli
tercümesi istenir. Yetkili memurca müracaat formuna kayıt konarak karĢılaĢtırma yapıldıktan sonra aslı ilgiliye
geri verilir.
2) Geçici olarak alınmıĢ olan yabancı ülke sürücü belgeleri değiĢtirilmez.
3) ( DeğiĢik alt bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/22.mad ) Yabancı ülke sürücü belgelerinin tebdil
iĢlemleri Emniyet Genel Müdürlüğünce bildirilen “Yabancı Ülke Sürücü Belgelerinin Tebdili için Sınıflarına Göre
Ülkemizdeki KarĢılığını Gösterir Liste” doğrultusunda yürütülür. Listede bulunmayanlar, üzerinde kazıntı veya
silinti veya açıkça Ģüphe doğuran iz ve belirtiler bulunanlar ile sair sebeplerden dolayı tereddüt edilen yabancı
ülke sürücü belgelerinin doğruluğunun teyidi ve ülkemizdeki karĢılığının tespiti için, düzenlendiği ülkedeki
temsilciliğimizle Ġl Valilikleri tarafından doğrudan yazıĢma yapılarak iĢlem gerçekleĢtirilir.
C) Belgesini değiĢtirenler bir üst sınıf belge almak isterlerse değiĢtirme iĢlemi yapılmadan, uygulamalı
sınavlara alınırlar.
Bunlardan; C, D ve E sınıfı belge almak isteyenlerden 22 yaĢını bitirmiĢ olma Ģartı aranır. Ancak,
üniversitelerin sürücü eğitimi veren yüksekokullarından mezun olanlarda bu Ģart aranmaz.
ADRES DEĞĠġĠKLĠKLERĠNĠ BĠLDĠRME VE SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠ BULUNDURMA ZORUNLULUĞU
Madde 89 – Sürücü belgesi sahipleri;
a) Ġkamet adresi değiĢikliklerini, değiĢiklik tarihinden itibaren 30 gün içinde belgeyi veren tescil kuruluĢuna
bildirmek,
b) Araç sürerken belgelerini yanlarında bulundurmak ve istendiğinde yetkililere göstermek,
zorundadırlar.
Ġkametgah adresi değiĢikliğini bildirmeyenler hakkında; Karayolları Trafik Kanununun 44 üncü maddesi
hükmü uygulanır.
SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠN TRAFĠK ZABITASINCA GERĠ ALINMASI HALLERĠ ĠLE ġARTLARI
Madde 90 – Sürücü belgeleri, trafik zabıtasınca aĢağıdaki hal ve Ģartlarda geri alınır.
a) Sürücünün sağlık durumunda, araç sürmesine engel teĢkil edecek bedensel bir değiĢikliğin görülmesi ve
bunun bir tutanakla tespiti halinde, sağlık muayenesi istenir. Sağlık raporu ile sürücülük yapmasında sakınca
görülenlerin belgeleri geri alınır.
Bunlardan; sağlık kurulu raporu ile belgelendirmeleri Ģartıyla, kaybettikleri sağlık Ģartlarını yeniden
kazananların sürücü belgeleri geri verilir.
b) Kanunun 48, 51, 118 inci maddeleri ile emrettiği diğer hükümlerinde belirtilen hallerde geri alınır.
c) Sürücü belgelerinden;
1) Sahte olduğu,
2) Hile ile alındığı,
3) ġartlarına uygun olmadan verildiği,
tespit edilenler geri alınır ve ilgililer hakkında adli iĢlem yapılır.
d) ġartlarına uygun olmadan verilmiĢ olan sürücü belgelerinin geri alınabilmesi için sürücünün bilerek
katıldığı bir suç veya kusurunun bulunması Ģarttır.
ĠĢlemleri yürüten görevlilerden hatalı davranıĢları tespit edilenler hakkında duruma göre adli ve idari iĢlem
yapılır.
Sürücü Belgelerinin Yetkililerce Ġncelenmek Üzere Geçici Olarak
ALINMASI HALLERĠ VE ġARTLARI
Madde 91 – Sürücü belgeleri aĢağıdaki esas ve Ģartlara uyarak Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanuna
göre çıkarılan yönetmeliklerle trafik denetimi için görevli kılınanlar ile genel zabıta tarafından incelenmek üzere
her zaman geçici olarak alınabilir.
1) Durumu bir tutanakla tespit etmek ve ilgiliye alındığına dair bir belge vermek Ģartıyla, sahte olduğundan,
hile ile alındığından veya Ģartlarına uygun olarak verilmediğinden Ģüphe edilen hallerde,
2) ĠĢlem sonunda yerinde derhal geri verilmek Ģartıyla, geçerlilik durumunu inceleme, hüviyet tespiti, suç
veya ceza tutanağı düzenleme ve benzeri iĢlemlerin yapıldığı denetlemeler sırasında,
3) Gerekli notların alınıp derhal geri verilmesinin mümkün olmadığı durumlarda, en kısa zamanda bitirilmesi
Ģartıyla, belgedeki bilgilerin tutanağa veya rapora kaydı için trafik kazalarında.
Yukarıda sayılan durumlar dıĢında geçerli bir neden olmadan sürücü belgeleri ilgililerden geçici olarak da
olsa alınamaz.
Belirli zamanlar için incelemeye alınmıĢ olan belgelerin, sahipleri tarafından zamanında geri alınmaması
halleri, bir tutanakla tespit edilir ve ilgililere duyurulur.
Sürücü belgesi sahiplerinin ölmeleri halinde;
1) Trafik kazası veya adli bir olay neticesinde öldükleri tespit edilenler, yetkili zabıtaca sürücü belgesinin
verildiği tescil kuruluĢuna,
2) Birinci bendin dıĢında herhangi bir nedenle öldükleri tespit edilenler ise, belediyeler ve köy muhtarları
tarafından en yakın zabıtaya, zabıtaca da sürücü belgesinin verildiği tescil kuruluĢuna, sürücü belgelerinin
iptali için yazılı bilgi verilir ve sürücü belgelerinin verildiği tescil kuruluĢunca da sürücü belgesi ve dosyası
iĢlemden kaldırılır.
BEġĠNCĠ BÖLÜM : SÜRÜCÜ BELGELERĠNE AĠT DĠĞER HÜKÜMLER
YABANCI KĠġĠLERĠN TÜRKĠYE’DE TESCĠLLĠ ARAÇLARI KULLANMA YETKĠSĠ
Madde 92 – Türkiye’de görevli olarak bulunan diplomatik muafiyete haiz kiĢiler, yabancı teknik ve idari
personel ile ikamet tezkeresi ile ikamet eden yabancı uyruklular ve haymatlozların yabancı ülkelerden aldıkları
sürücü belgeleri bu Yönetmeliğin 88 inci maddesindeki esaslara göre karĢılığı olan sürücü belgesi ile
değiĢtirilmekle birlikte, bu kiĢiler Türkiye’de tescil edilmiĢ taĢıtları bir kazanç karĢılığı veya ticari amaçla
süremezler.
SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠN ġEKĠL VE MUHTEVĠYATI
Madde 93 – Bu Yönetmelikte (Ek: 28)’de gösterilen sürücü belgesinin Ģekil ve muhteviyatı gerekli ve mecbur
görülmesi halinde ĠçiĢleri Bakanlığınca değiĢtirilebilir.
ALTINCI KISIM : TRAFĠK KURALLARI
BĠRĠNCĠ BÖLÜM : GENEL KURALLAR
KARAYOLLARINDA TRAFĠĞĠN AKIġI VE KARAYOLUNUN KULLANILMASI
Madde 94 – Karayollarında trafik sağdan akar. Aksine bir hüküm veya iĢaret bulunmadıkça karayollarında;
A) Araç sürücüleri;
a) Araçlarını durumun elverdiği oranda gidiĢ yönüne göre yolun en sağından, yol çok Ģeritli ise trafik
durumuna göre hızının gerektirdiği Ģeritten sürmek,
b) ġerit değiĢtirmeden önce, gireceği Ģeritte sürülen araçların güvenle geçiĢlerini beklemek,
c) Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak Ģekilde Ģerit değiĢtirmemek,
d) GidiĢe ayrılan yol bölümünün en son Ģeridini sürekli iĢgal etmemek,
e) Ġki yönlü dört veya daha fazla Ģeritli yollarda, motosiklet, otomobil, kamyonet, minibüs ve otobüs dıĢındaki
araçları sürenler, geçme ve dönme dıĢında en sağ Ģeridi izlemek,
zorundadırlar.
Sürücülerin;
f) Geçme, dönme, duraklama, durma ve parketme gibi mecburi haller dıĢında Ģerit değiĢtirmeleri,
g) Ġki Ģeridi birden kullanmaları,
h) KavĢaklara yaklaĢırken; yerleĢim yerlerinde 30, yerleĢim yerleri dıĢında 150 metre mesafe içinde ve
kavĢaklarda Ģerit değiĢtirmeleri,
ı) Araçlarının cinsine ve hızına uygun olmayan Ģeritten gitmeleri,
j) ĠĢaret vermeden Ģerit değiĢtirmeleri,
k) BölünmüĢ yollarda karĢı yöndeki trafik için ayrılan yol bölümüne girmeleri,
l) Dört veya daha fazla Ģeritli ve iki yönlü yollarda, karĢı yöndeki trafik için ayrılan yol bölümüne girmeleri,
m) Ġki yönlü ve üç Ģeritli yollarda en sol Ģeride girmeleri, yasaktır.
B) Hayvan sürücüleri;
Bu Yönetmeliğin 95 inci maddesinde sayılan hal ve Ģartlara uygun olarak hayvanları ve hayvan sürülerini
yolun en sağından, en az geniĢlik iĢgal ederek ve imkanlar ölçüsünde taĢıt yolu dıĢından sürmek,
C) Yayalar;
Bu Yönetmeliğin 95 inci maddesinde sayılan hal ve Ģartlar dıĢında;
a) (DeğiĢik alt bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/9. md.) TaĢıt yolu bitiĢiğindeki ve yakınındaki yaya yolu,
banket ve alanlarda ve mecburi hallerde taĢıt yolunda yürüme halinde bu Yönetmeliğin 138 inci maddesindeki
Ģartlara uymak,
b) TaĢıt yolunun karĢı tarafına; yaya ve okul geçitleri ile kavĢak giriĢ ve çıkıĢlarından, bunların bulunmadığı
yerlerde ise, Ģartlarına uyulmak suretiyle taĢıt yolunun uygun kısımlarından geçmek,
c) Yaya ve okul geçitlerinden geçerken, geçidin sağ bölümünden yürümek,
zorundadırlar.
TRAFĠK ĠġARETLERĠNE UYMA
Madde 95 – Araç ve hayvan sürücüleri ile yayalar yolu kullanırken;
a) Trafiği düzenleme ve denetlemeye yetkili üniformalı veya özel iĢaret taĢıyan görevlilerin uyarı ve
iĢaretlerine,
b) IĢıklı ve sesli trafik iĢaretlerine,
c) Trafik iĢaret levhaları, tertipleri ve yer iĢaretlemelerine,
d) Trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olarak Karayolları Trafik
Kanununda ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde gösterilen diğer kural, yasak, zorunluluk ve yükümlülüklere,
uymak zorundadırlar.
Bunlara uymadaki öncelik yukarıda yapılan sıralamaya göredir.
TRAFĠĞĠN YÖNETĠMĠ
Madde 96 – Trafiğin yönetimine dair esas ve usuller aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) Görevli kiĢilerin trafiği yönetme hareketleri;
1) Görevli kiĢinin bir kolunu dik olarak yukarıya kaldırması; yeterli güvenlikte duramayacak sürücüler ile
kavĢağa yeni girmiĢ olan ve kavĢak içinde bulunan sürücüler dıĢında, tüm karayolunu kullananlar için DUR
emridir.
2) Görevli kiĢinin kolunu veya kollarını yatay olarak yana uzatması; kol veya kolların belirttiği doğrultuyu
kesen yönlerden (ön ve arka tarafından) gelenler için DUR emridir.
Bu hareket aynı zamanda; kol veya kolların uzatıldığı doğrultudan gelenlerin ilerleyebileceğini gösterir.
Görevli kiĢi iĢaretini yaptıktan sonra kollarını indirebilir. Kol veya kolların indirilmiĢ olması evvelce verilmiĢ
olan emri değiĢtirmez.
3) Görevli kiĢinin kırmızı ıĢığı sallaması, ıĢığı yönelttiği doğrultudaki karayolunu kullananlar için DUR emridir.
4) Görevli kiĢinin trafiği yönetme hareketlerine yardımcı olmak üzere; kısa sesli tek veya fasılalı düdük
çalması uyarma, uzun sesli tek veya fasılalı düdük çalması DUR emridir.
b) Görevli kiĢiler;
1) Mecburiyet olmadıkça, ıĢıklı iĢaretlerle yönetilmekte olan kavĢaklarda yönetime müdahale etmemeye,
2) YeĢil ıĢıkta, ilerlemekte olan veya kavĢaklara girmek üzere bulunan araçları ani iĢaretlerle durdurmamaya
3) Kural, kısıtlama ve yasaklamalara aykırı uygulamalara imkan tanımamaya, özen göstermek zorundadırlar.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM : UYUġTURUCU VE KEYĠF VERĠCĠ MADDELER ĠLE ALKOLLÜ ĠÇKĠLERĠN ETKĠSĠYLE
ARAÇ SÜRME YASAĞI
UYUġTURUCU VE KEYĠF VERĠCĠ MADDELER ĠLE ALKOLLÜ ĠÇKĠLERĠN ETKĠSĠNDE ARAÇ SÜRME
YASAĞI
Madde 97 – UyuĢturucu, uyutucu ve keyif verici gibi özelliklere sahip doğal ve sentetik psikotrop maddeleri
almıĢ olanlar ile alkollü içki almıĢ olması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiĢ kiĢilerin karayolunda
araç sürmeleri yasaktır.
Bunlardan uyuĢturucu, uyutucu veya keyif verici gibi doğal veya sentetik psikotrop madde almıĢ olarak araç
kullandığı tespit edilenler, almıĢ oldukları maddelerin cins, miktar ve etki derecelerine bakılmaksızın araç
kullanmaktan men edilirler ve haklarında
Trafik Kanununun 48 inci maddesine ve ayrıca Türk Ceza Kanununun ilgili maddelerine göre iĢlem yapılır.
UyuĢturucu veya keyif verici maddeler ile alkollü içki almak suretiyle araç kullanan sürücülerin tespit veya
teĢhisinde aĢağıdaki esas ve usuller uygulanır.
a) ( DeğiĢik bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/23.mad ) UyuĢturucu veya keyif verici madde almıĢ
olanların tespiti esasları;
1) Herhangi bir uyuĢturucu, uyutucu veya keyif verici ve benzeri özelliklere sahip psikotrop madde almak
suretiyle araç kullandığı Ģüphesi uyanan sürücülerin durumları teknik cihaz kullanılmak suretiyle tespit edilir.
Teknik cihaz bulunmaması halinde bu sürücüler, tıbbi yönden incelenmek, kan veya idrar analizleri yapılmak
üzere, adli tıp kurumu olan yerlerde bu kuruma, olmayan yerlerde ise Sağlık Bakanlığına bağlı tahlil
yapabilecek teknik ve tıbbi imkânlara sahip olan sağlık kuruluĢlarına olay anından itibaren en geç 24 saat
içerisinde Cumhuriyet savcılıkları aracılığı ile sevk edilir.
2) Bu sürücülerin kan veya idrar tahlilini yaptırmak üzere yukarıdaki yerlere bizzat sevkinin mümkün
olmaması halinde; olay anından itibaren en geç 24 saat içerisinde Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilmiĢ özel ya
da resmi bir sağlık kuruluĢuna usulüne uygun olarak aldırılacak kan veya idrar örneği, adli tıp kurumu olan
yerlerde bu kuruma, olmayan yerlerde ise Sağlık Bakanlığına bağlı tahlil yapabilecek teknik ve tıbbi imkânlara
sahip olan sağlık kuruluĢlarına gönderilerek durum tespit ettirilir.
b) Alkollü içki almıĢ olarak kandaki alkol miktarına göre araç sürme yasağı;
1) Taksi veya dolmuĢ otomobil, minibüs, otobüs, kamyon, çekici gibi araçlarla kamu hizmeti, yük ve yolcu
taĢımacılığı yapan sürücüler ile resmi araç sürücüleri alkollü içki kullanmıĢ olarak bu araçları süremezler.
2) Alkollü içki almıĢ olarak araç kullandığı tespit edilen diğer araç sürücülerinden kanlarındaki alkol miktarı
0.50 promilin üstünde olanlar araç kullanamazlar.
c) ( DeğiĢik bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/23.mad ) Alkollü içki almıĢ sürücülerin ve kanlarındaki
alkol miktarının tespiti esasları;
1) Alkollü olarak araç kullandığından Ģüphe edilen sürücüler; alkol tespitine iliĢkin tarih, saat ve ölçüm
sonucu ile cihaza ait seri numarasını gösterir çıktı verebilen ve kalibrasyon ayarı yapılmıĢ teknik cihazlar
kullanılarak trafik zabıtası tarafından kontrol edilir.
2) Trafik kazalarında kazaya karıĢan sürücülerin alkol durumları, kaza tespit tutanağını tanzim eden
görevlilerce, bu bendin (1) numaralı alt bendindeki özelliklere sahip teknik cihazlarla olay yerinde tespit
edilerek, kaza tespit tutanağına yazılır.
3) Yaralanmalı ve ölümle sonuçlanan trafik kazalarında; yaralının durumunun aciliyeti gibi sebeplerle teknik
cihazla ölçümün mümkün olmaması halinde; bu sürücülerin sevk edildikleri sağlık kuruluĢlarınca kan almak
suretiyle alkol tespitleri yapılır. Sevk edilen sağlık kuruluĢunun kan üzerinden tahlil yapabilecek tıbbi ve teknik
imkânlara sahip olmaması halinde; bu kuruluĢlarca alınan kan örnekleri adli tıp kurumu olan yerlerde bu
kuruma, olmayan yerlerde kan üzerinden tahlil yapabilecek tıbbi ve teknik imkânlara sahip Sağlık Bakanlığına
bağlı resmi sağlık kuruluĢularına gönderilerek alkol tespiti yaptırılır.
4) Bu bendin (1) numaralı alt bendinde belirtilen teknik özelliklere sahip olmayan cihazlarla yapılan
ölçümlere vaki itirazlar ile mütecaviz davranıĢlarda bulunulması veya cihazla ölçüme mukavemet gösterilmesi
gibi durumlarda; sürücüler adli tıp kurumu, adli tabiplik veya Sağlık Bakanlığına bağlı resmi sağlık
kuruluĢlarına olay anından itibaren en geç iki saat içerisinde sevk edilerek (1) numaralı alt bentte belirtilen
teknik özelliklere sahip teknik cihazın özelliklerine eĢdeğer özelliklerdeki teknik cihazlarla veya kan aldırmak
suretiyle alkol tespitleri yaptırılır. Yapılan tespitin değerlendirilmesinde; tespiti yapan kurum/kuruluĢ tarafından
olay anından tespit yapıldığı ana kadar geçen süre de göz önünde bulundurularak sonuç belirlenir ve çıkan
sonuca göre yasal iĢlem gerçekleĢtirilir.
5) Kandaki alkol miktarının teknik cihazlarla ve kan alınarak laboratuvarda tespit imkânlarının bulunmadığı
hallerde, alkollü olarak araç kullandığından Ģüphe edilen sürücüler en yakın resmi sağlık kuruluĢuna sevk
edilerek, kurum hekimi tarafından alkol muayenesinden geçirilirler.
6) Yapılan tespit sonucunda belirlenen limitlerin üzerinde alkollü içki aldığı belirlenen sürücülerin Karayolları
Trafik Kanununun 48 inci maddesine göre, birinci defada 6 ay, ikinci defada da 2 yıl süreyle sürücü belgeleri
geçici olarak geri alınır. Ġkinci defa geri alma süresi sonunda sürücü, sürücü davranıĢı geliĢtirme eğitimine tabi
tutulur ve baĢarılı olması halinde belgesi iade edilir. Üçüncü defa ve fazlasında ise, bu sürücüler, 6 aya kadar
hafif hapis cezası ile cezalandırılırlar ve belgeleri 5 yıl süre ile geri alınarak psiko-teknik değerlendirme ve
psikiyatri uzmanı muayenesine tabi tutulurlar; bu süre sonunda yapılacak psiko-teknik değerlendirme ve
psikiyatri uzmanı muayenesi neticesinde belgesinin iadesinde sakınca bulunmayanlara sürücü belgesi iade
edilir. Muayene sonucunda sürücü belgesinin iade edilmesinde sakınca bulunanlara ise sürücü belgesi
verilmez.
Alkollü olarak ölümlü ya da yaralamalı trafik kazasına neden olunması halinde ağır kusurun varlığı kabul
edilir.
Bu madde hükümlerine uymayanlara, Karayolları Trafik Kanununun 48 inci maddesine göre iĢlem yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : ARAÇ KULLANMA SÜRELERĠNE UYMA MECBURĠYETĠ VE DENETLEME ESASLARI
ARAÇ KULLANMA VE DĠNLENME SÜRELERĠNE UYMA MECBURĠYETĠ VE DENETLEME ESASLARI *1*
Madde 98 – (DeğiĢik madde: 02/09/2004 – 25571 S.R.G. Yön/1.mad) *1* Araç Kullanma ve dinlenme
sürelerine uyma mecburiyeti ve denetleme esaslarında uyulacak usuller aĢağıda gösterilmiĢtir:
A) Ticari amaçla yük taĢımacılığı yapan ve azami ağırlığı 3,5 tonu geçen araçların Ģoförleri ile ticari amaçla
yolcu taĢımacılığı yapan ve taĢıma kapasitesi Ģoförü dahil 9 kiĢiyi geçen araçların Ģoförlerinin 24 saatlik
herhangi bir süre içinde; toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 4,5 saatten fazla araç sürmeleri yasaktır.
Bu Ģoförler en fazla 6 günlük araç kullanma süresinden sonra 1 günlük hafta tatilini kullanmak zorundadırlar.
Hafta tatili en az 24 saattir. Düzenli seferler haricindeki uluslararası yolcu taĢımacılığı söz konusu olduğunda
Ģoförler 12 gün süreyle araç kullanabilirler, araç kullanma süresinden sonra 2 günlük hafta tatilini kullanmak
zorundadırlar. BirleĢik 2 hafta içinde toplam araç kullanma süresi 90 saati aĢamaz.
Bu Ģoförler sürekli 4,5 saatlik araç kullanma süresi sonunda, eğer istirahata çekilmiyor ise en az 45 dakika
mola almaları mecburidir. Bu molalar sürekli 4,5 saatlik araç kullanma süreleri içerisinde en az 15 dakikalık
molalar Ģeklinde de kullanılabilir.
Bu molalar süresince Ģoförler baĢka bir iĢle meĢgul olamazlar. Hareket halindeki bir araçta, feribotta veya
trendeki bekleme süresi ile araç kullanılmadan geçen süre, baĢka iĢ olarak addedilemez. Alınan molalar
günlük dinlenme süresi olarak sayılmaz.
ġoförler her 24 saat içerisinde 11 saat kesintisiz dinlenecektir. Bu süre, biri en az 8 saat kesintisiz olmak
üzere iki veya üç ayrı süre halinde kullanılabilir. Ve bu durumda günlük dinlenme süresi 1 saat daha eklenerek
12 saate çıkartılır. 11 saatlik kesintisiz günlük dinlenme süresi haftada 3 defadan fazla olmamak üzere en az 9
saate indirilebilir. Aracın en az iki Ģoförle kullanılması durumunda her 30 saatlik sürede her bir Ģoför en az 8
saat kesintisiz olarak dinlenecektir. Günlük dinlenme süresi, yataklı ve yapılıĢlarında özel dinlenme yeri olan
araçlar ile Ģoförün rahat uyuyabileceği Ģekilde bölümleri bulunan araçlarda, araçlar park yerinde, garajda veya
yerleĢim yerleri dıĢındaki karayollarında platform dıĢında park edip gerekli tedbirler alınarak geçirilebilir.
Bu Ģoförlerin araçlarının feribotla veya trenle taĢınması durumunda günlük dinlenme süreleri bir kez olmak
üzere kesintiye uğrayabilir. Günlük dinlenme süresinin iki bölümü arasındaki süre mümkün olduğunca kısa
olmalıdır ve gümrük iĢlemleri de dahil gemiye, feribota binmeden önce veya indikten sonra 1 saati aĢamaz. Bu
Ģekilde kesintiye uğrayan dinlenme süresi 2 saat uzatılır.
B) Yük ve yolcu taĢıması yapan araç iĢletenleri ile bu araçları sürenlerden;
a) Araç iĢletenlerinin;
1) Otobüs, kamyon ve çekici araçlarında takoğraf cihazı bulundurmaları ve bunların iĢler durumda olmalarını
sağlamaları,
2) Araçlarına ait takoğraf kayıtlarını, kayıt tarihinden itibaren 1 ay süreyle araçlarda, 5 yıl süreyle de
iĢyerlerinde, iĢyeri yoksa araçlarında muhafaza etmeleri veya ettirmeleri,
3) Trafiğe çıkardıkları taĢıtların cins ve plakalarını, Ģoförlerin kimler olduğunu, iĢe çıkıĢ yer, gün ve saati ile
gidilecek yeri kaydettikleri bir defter veya liste düzenleyerek kayıtlarını tutmaları,
4) Yük ve yolcu nakliyatı yapan kuruluĢ yetkililerinin Ģoförlerin çalıĢma sürelerini ve bu süre içerisindeki kural
dıĢı hareketlerini izlemeleri ve kuralları ihlal etmeyi itiyat haline getiren Ģoförleri eğitmeleri ve bu konuda
önleyici tedbirler almaları,
5) ġehirlerarası yük ve yolcu nakliyatı yapan araçlarda, bu Yönetmeliğin öngörmüĢ olduğu çalıĢma ve
dinlenme sürelerini göz önünde bulundurmak suretiyle, Ģoförlerin gideceği yer ve güzergahları dikkate almaları
ve buna göre uğrayacağı, il, ilçe veya durak yerlerinde yedek Ģoförleri hazır bulundurmaları,
zorunludur.
b) TaĢıt Ģoförlerinin;
1) Mesleki Yeterlilik Belgesi alarak araç sürmeleri,
2) Zorunlu olduğu halde takoğrafı bulunmayan veya takoğrafları iĢler durumda olmayan taĢıtları trafiğe
çıkarmamaları,
3) Araçlara ait takoğraf kayıtlarını kayıt tarihinden itibaren 1 ay süreyle araçlarında muhafaza etmeleri,
zorunludur.
Bu Ģoförlerle ilgili yapılan kontroller, yıllık çalıĢma günlerinin en az % 1’ini kapsamalıdır. Bu kontrollerin en
az % 15’i yol kenarında, % 25’i ise ilgili ve yetkililerce iĢverenin müĢtemilatında yapılır. Kontrollerde; günlük
araç kullanma süreleri, molalar, haftalık ve günlük dinlenme süreleri, kayıtlarda düzensizlik belirtileri, önceki
kayıtlar, takoğraf cihazının doğru çalıĢıp çalıĢmadığı kontrol edilir.
Ayrıca, ilgili ve yetkililerce iĢyeri müĢtemilatında yapılan kontrollerde haftalık dinlenme süreleri ve bu süreler
arasındaki araç kullanma süreleri, iki haftalık araç kullanma süre sınırlaması, indirilen günlük veya haftalık
dinlenme sürelerinin telafi edilip edilmediği, kayıt belgelerinin kullanılıp kullanılmadığı, Ģoförün çalıĢma
saatlerinin organize edilip edilmediği de kontrol edilecektir. Yetkili makamların talebi üzerine gerekli
dokümanların teslim edilmesi ile yapılan kontroller de, müĢtemilatta yapılan kontrol sayılır.
ġoförlerin araç kullanma, mola ve dinlenme saatleri ile denetim prosedürlerine iliĢkin formlar ĠçiĢleri
Bakanlığı ve UlaĢtırma Bakanlığınca belirlenir.
TAKOĞRAF CĠHAZI ĠLE SÜRÜCÜ ÇALIġMA BELGESĠ BULUNDURMA VE KULLANMA ZORUNLULUĞU
Madde 99 – (DeğiĢik madde: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/9. md.)
Takoğraf cihazı ile sürücü çalıĢma belgelerinin hangi cins taĢıtlarda bulundurulacağına ve kullanılacağına
dair esaslar aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) Takoğraf cihazları;
1) Takoğraf cihazları; nitelikleri, fonksiyonları ve teknik özellikleri ĠçiĢleri Bakanlığının uygun görüĢü alınmak
üzere Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanacak teknik Ģartnameye uygun, mekanik, elektronik veya elektro
mekanik olarak imal veya ithal edilir.
2) Takoğraf cihazlarının, yük veya yolcu nakliyatı yapan otobüs, kamyon ve çekicilerde kullanılır durumda
bulundurulması ve kullanılması zorunludur.
3) Takoğraf cihazı takılan her taĢıtın iĢleten ve sürücüsü, takıldığı tarihten itibaren bu cihazları kullanılır
durumda bulundurmak zorundadır.
4) (Ġptal: DanıĢtay 8. Daire, E: 1999/4596 – K: 1999/3963 ile.)
5) (Ġptal: DanıĢtay 8. Daire, E: 1999/4596 – K: 1999/3963 ile.)
6) (Ġptal: DanıĢtay 8. Daire, E: 1999/4596 – K: 1999/3963 ile.)
b) Sürücü çalıĢma belgesi;
Sürücü çalıĢma belgesi, ciltli, cebe sığacak büyüklükte ve 1 yıllık araç kullanma sürelerinin iĢlenebileceği
hacimde olacak Ģekilde Maliye Bakanlığınca bastırılır. Bu belgelerin dağıtımı Türkiye ġoförler ve Otomobilciler
Federasyonu tarafından gerçekleĢtirilir.
Sürücü çalıĢma belgeleri, isteklinin esnaf siciline veya ilgili esnaf kuruluĢuna kayıtlı olduğunu ispat etmesi
Ģartıyla, ikametgahının veya iĢyerinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluĢunca verilir. Bu belgelerin zayi
edilmesi halinde aynı yolla yenisi düzenlenir.
Ticari amaçla Ģehiriçi ve belediye mücavir alanı içerisinde yük ve yolcu nakliyatı yapan araç sürücülerinden,
sürücü çalıĢma belgesi aranmaz.
c) (Ek bend: 11/04/2003 – 25076 S. R.G. Yön./3. md.) Hız sınırlayıcı cihaz
N3 sınıfı kamyon ve çekiciler ile azami ağırlığı 10 tonu geçen M3 sınıfı otobüslerde hız sınırlayıcı cihaz
bulundurulması ve kullanılması zorunludur. Bu Yönetmelik hükmü aĢağıda belirtilen motorlu araçları
kapsamaz;
1) Kamu düzeninden sorumlu emniyet-jandarma teĢkilatı, silahlı kuvvetler, sivil savunma, yangın ve diğer
acil servis hizmetlerinde kullanılan motorlu araçlar,
2) Yapısı itibariyle 100 km/s’ten fazla hız yapamayan M3 sınıfı otobüsler ile 85 km/s’i aĢmayan N3 sınıfı
araçlar,
3) Karayolunda bilimsel amaçlı deney yapmak üzere kullanılan motorlu araçlar,
4) ġehir içinde sadece kamu hizmetinde kullanılan motorlu araçlar.
Hız sınırlayıcı cihazların durum ve nitelikleri Yönetmelik ekinde yer alan 1 Sayılı Cetvelde gösterilmiĢtir. Bu
madde kapsamındaki araçlara takılacak hız sınırlayıcı cihazların hangi modeldeki araçları kapsayacağı konusu
ile uygulamaya hangi tarihten itibaren baĢlanacağı hususu ĠçiĢleri Bakanlığınca belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : HIZ KURALLARI
HIZ SINIRLARI
Madde 100 – Karayolları Trafik Kanununda ve Yönetmeliğinde yazılı kayıt ve Ģartlar dıĢında ve aksine bir
iĢaret bulunmadıkça yerleĢim yeri dıĢındaki devlet ve il yollarında 90 km/s, otoyollarda 120 km/s hızı
geçmemek kayıt ve Ģartları ile Ģehiriçi ve Ģehirlerarası römorksuz taĢıt cinsleri için saatteki en çok hız sınırları
aĢağıda gösterilmiĢtir.
ARAÇ CĠNSĠ YERLEġĠM YERLEġĠM OTOYOLDA
YERĠ ĠÇĠNDE YERĠ DIġINDA
—————————————————————————————————————
Otomobil, M1, M1G 50 90 120
Otobüs, 50 80 100
Minibüs, kamyon, kamyonet
ve N1G sınıfı araçlarda 50 80 90
Arazi taĢıtlarında ve motosikletlerde, 50 70 80
Tehlikeli madde taĢıyan araçlar ve özel
yük taĢıma izin belgesi veya özel izin
belgesi ile karayoluna çıkan araçlarda
(Belgelerinde aksine bir hüküm yoksa), 30 50 60
Motorlu ve motorsuz bisikletlerde, 30 50 –
Lastik tekerlekli traktörler, arızalı bir
aracı çeken araçlar ve iĢ makinelerinde, 20 20 –
kilometredir.
(Ek fıkra: 11/04/2003 – 25076 S. R.G. Yön./4. md.) Hız sınırlayıcı cihaz bulundurma ve kullanma zorunluluğu
olan araçlarda; yol ayrımı yapılmaksızın M3 sınıfı otobüslerde hız sınırı ayarlaması 100 km/s, N3 sınıfı kamyon
ve çekicilerde ise 85 km/s olacaktır. Bu araçlar Ģehir içi yollarda ise, diğer araçların tabi olduğu azami hız
sınırlarına uymak zorundadırlar.
(DeğiĢik fıkra: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/10. md.) Zorunlu haller dıĢında Ģehirlerarası karayolunu
kullanan motorlu araçlarda, araç cinsi gözetilmeksizin asgari hız sınırı 15 km/s, otoyollarda ise 40 km/s’tir.
Tehlikeli madde taĢımaya mahsus olup, boĢ olarak trafiğe çıkan araçlar yukarıda belirtilen kendi sınıfına
giren araçlara ait hızla sürülebilirler.
Römorklu veya yarı römorklu araçlarda (Römork takmıĢ LTT hariç) en çok hız sınırı aynı cins römorksuz
araçlara ait en çok hız sınırından saatte 10 km. daha düĢüktür.
Servis freni bozuk araçları çeken araçlar saatte 15 km.’nin üstünde bir hızla sürülemez.
ĠçiĢleri Bakanlığı, Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığının uygun görüĢünü alarak otoyollarda otomobiller için hız
sınırını 20 km/s artırmaya yetkilidir.
HIZ SINIRLARINA UYMA VE HIZIN GEREKLĠ ġARTLARA UYGUNLUĞUNU SAĞLAMA
Madde 101 – Sürücüler aksine bir karar alınıp iĢaretlenmemiĢse bu Yönetmeliğin 100 üncü maddesinde
belirtilen hız sınırlarını aĢmamak zorundadırlar.
Araç sürülürken yapılan hız, radar ve benzeri teknik cihazlarla ölçülebileceği gibi kronometre veya değiĢik
usullerle de ölçülerek tespit edilebilir.
Geçme sırasında, geçme kuralının mecbur kıldığı Ģartlar dolayısıyla, bu Yönetmeliğin aynı cins taĢıtlar için
tayin ettiği hız sınırlarını aĢan taĢıt sürücülerine Karayolları Trafik Kanununun 51 inci maddesine göre iĢlem
yapılmaz.
ÇeĢitli araç cinslerine göre bu Yönetmeliğin öngörmüĢ olduğu azami hız sınırlarını, %10 nispetinde aĢtığı
kontroller sırasında tespit edilen sürücülere, Karayolları Trafik Kanununun 51 inci maddesine göre iĢlem
yapılmaz.
Yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluĢlar tarafından yol ve trafik durumu dikkate alınarak hız
sınırlarının azami haddini belirten trafik iĢaret levhalarının bulunduğu yerlerde, tayin edilmiĢ olan hız sınırında
seyreden taĢıt sürücüleri hakkında da Karayolları Trafik Kanununun 51 inci maddesine göre iĢlem yapılmaz.
Hız tahdidini belirleyen aksine bir iĢaret bulunmayan yerleĢim birimleri içinden veya civarından geçen
ĢehirdıĢı karayollarının bu kesimlerinde, can ve mal güvenliği açısından, karĢıdan karĢıya geçiĢler bir fiziki
engelle yasaklanmıĢ veya alt ve üst geçitlerle belirlenmiĢ ise ve hız yapmak yaya ve taĢıt trafiği açısından bir
engel teĢkil etmiyorsa, taĢıt sürücüleri yol ve trafik durumunu dikkate alarak yönetmeliğin kendilerine tayin
etmiĢ olduğu azami hız sınırları içerisinde seyredebilirler.
Hız sınırlarını ölçen cihazların yerini tesbit veya sürücüleri ikaz edici her türlü cihazın imal ve ithali ile
araçlarda bulundurulması yasaktır.
Hızın Gerekli ġartlara Uygunluğunu Sağlama;
Sürücüler,
a) KavĢaklara yaklaĢırken, dönemeçlere girerken, tepe üstlerine yaklaĢırken, dönemeçli yollarda ilerlerken,
yaya ve hemzemin geçitlerine, tünellere, dar köprü ve menfezlere yaklaĢırken, yapım ve onarım alanlarına
girerken, hızlarını azaltmak,
b) Hızlarını, kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüĢ, yol, hava ve trafik durumunun getirdiği
Ģartlara uydurmak,
c) Diğer bir aracı izlerken yukarıdaki fıkrada belirtilen durumları göz önünde tutarak güvenli bir mesafe
bırakmak,
d) Kol ve grup halinde araç kullananlar önlerinde giden araçları, aracın cinsi itibariyle bu Yönetmeliğin 100
üncü maddesinde tesbit edilen yapabilecekleri azami hızlarının yarısı kadar metreden az olmayacak
mesafeden takip etmek, zorundadırlar.
Bu madde hükümlerine uymayanlara, Kanunun 51 inci maddesine göre iĢlem yapılır.
BEġĠNCĠ BÖLÜM : SÜRÜCÜLERĠN UYACAĞI DĠĞER KURALLAR
DÖNÜġLER (DOĞRULTU DEĞĠġTĠRME)
Madde 102 – Aksine bir iĢaret yoksa dönüĢ yaparak doğrultu değiĢtirecek olan araç sürücüleri;
a) Sağa dönüĢlerde;
1) DönüĢ iĢareti vermeye,
2) Sağ Ģeride veya iĢaretlerle dönüĢ izni verilen Ģeride girmeye,
3) Hızını azaltmaya,
4) (DeğiĢik alt bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/11. md.) Dar bir kavisle dönmeye,
5) DönüĢ sırasında varsa kurallara uygun olarak karĢıya geçen yayalara ve bisiklet yolundaki bisikletlilere
geçiĢ hakkı vermeye,
6) (Ek alt bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/11. md.) Dönülen karayolunun gidiĢ Ģeridine veya gidiĢe
ayrılmıĢ en sağ Ģeridine girmeye,
b) Sola dönüĢlerde;
1) DönüĢ iĢareti vermeye,
2) Çok Ģeritli yollarda gidiĢe ayrılan Ģeritlerden en soldaki Ģeride, iki Ģeritli ve iki yönlü karayollarında sağ
Ģeridin soluna yanaĢmaya,
3) Hızını azaltmaya,
4) KavĢağa geldiğinde varsa kurallara uygun olarak karĢıya geçen yayalara geçiĢ hakkını vermeye,
5) (Ek alt bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/11. md.) DönüĢe baĢlamadan sağdan gelen taĢıtlara ilk
geçiĢ hakkını vermeye,
6) Döneceği yolun gidiĢe ayrılan kısmına girmek üzere, arkadan gelen ve sola dönecek diğer araçları
engellememek için dönüĢü geniĢ kavisle yapmaya,
7) DönüĢ sırasında karĢı yönden gelen ve emniyetle duramayacak kadar yaklaĢmıĢ olan araçların
geçmesini beklemeye,
8) Döneceği yolun çok Ģeritli olması halinde en sağ Ģerit dıĢındaki uygun bir Ģeritten kavĢağı terk etmeye,
9) Döndüğü yola girdikten sonra en kısa sürede trafiği tehlikeye düĢürmeden sağ Ģeride veya hızının
gerektirdiği Ģeride girmeye,
c) Dönel kavĢaklardaki dönüĢlerde;
Dönel kavĢaklarda da sağa ve sola dönüĢ kurallarına aynen uymakla birlikte, 1) Sola veya geriye dönecek
ise orta adaya bitiĢik Ģeritten kavĢağa girmeye,
2) Dönel kavĢakta geriye dönecek ise orta adaya bitiĢik Ģeritte dönüĢe geçmeye,
3) Orta ada etrafında dönerken, kavĢak çıkıĢında bulunan ve uygun mesafede olmayan bir karayoluna veya
geçiĢ yoluna girmek istemesi hali dıĢında, Ģeridini muhafaza etmeye, mecburdurlar.
DönüĢ sırasında araç sürücüleri; yaya ve bisikletler için yeĢil ıĢık yanmakta iken; yaya geçidinden ve bisiklet
yolundan geçen yoksa veya yayalar uzakta iseler, yayaların ve bisikletlerin geçiĢ haklarını engellememek
Ģartıyla, dönüĢlerine devam edebilirler.
GidiĢe ayrılan birden fazla Ģeridi bulunan yollarda; en sağ veya sol Ģeride bitiĢik Ģerit veya Ģeritlerden
iĢaretlenmek suretiyle sağa veya sola dönüĢlere izin verilebilir.
GEÇME KURALLARI
Madde 103 – Geçmede aĢağıdaki kurallar uygulanır.
a) Sürücüler önlerinde giden bir aracı geçmeleri için;
1) Arkasından gelen bir baĢka sürücünün kendisini geçmeye baĢlamamıĢ olması,
2) Önünde giden sürücünün bir baĢka aracı geçme niyetini belirten uyarma iĢaretini vermemiĢ bulunması,
3) Geçeceği aracın hızıyla geçme esnasındaki kendi hızını da dikkate alarak, iki yönlü yollarda karĢıdan
gelen trafik dahil, yolu kullananların tümü için tehlike veya engel yaratmadan geçmek için kullanacağı Ģeridin
yeteri kadar ilerisinin görüĢe açık ve boĢ olması,
4) GeçiĢin, geçilen araçlar için bir güçlük yaratmayacak Ģekilde ve araçlarının bu geçiĢe uygun durumda
bulunması, mecburidir.
b) Geçme, geçilecek aracın solundaki Ģeritten yapılır.
Geçecek aracın sürücüsü;
1) Geçilecek araç sürücüsünü ses cihazı ile veya kısa ve uzun hüzmeli farlarını ardarda yakarak uyarmaya,
2) Sol dönüĢ lambası ile iĢaret vermeye,
3) Geçilecek araca takip mesafesi kadar önceden sol Ģeride yerleĢmeye,
4) Geçilen araç, geriyi görme aynasından görülünceye kadar geçiĢ Ģeridinde ilerlemeye,
5) Sağa dönüĢ lambası ile iĢaret vererek sağ Ģeride girmekle geçiĢini tamamlamaya, mecburdur.
c) Araçların sağından veya banketten yararlanmak suretiyle geçmek yasaktır.
Ancak, herhangi bir araç sola dönüĢ iĢareti vererek yavaĢlamakta veya trafik mecburiyeti nedeniyle
beklemekte ise, bunların veya yolun ortasından giden tramvaylar ile görev icabı yolun solunda bulunan geçiĢ
üstünlüğüne sahip araçların sağındaki Ģeritten geçilebilir.
Tramvay hatları müsait olmadığı takdirde, harekette olsun veya olmasın bir tramvayın sol yanından
geçilemez ve bu yanda devamlı araç sürülemez.
d) GidiĢe ayrılmıĢ yol bölümlerinde, Ģerit değiĢtirmemek Ģartı ile bir Ģeritteki taĢıtların diğer Ģeritteki
taĢıtlardan hızlı gitmesi geçme sayılmaz.
GEÇMENĠN YASAK OLDUĞU YERLER;
Madde 104 – Sürücülerin;
a) Geçmenin herhangi bir trafik iĢareti ile yasaklandığı yerlerde,
b) GörüĢ yetersizliği olan tepe üstü ve dönemeçlerde,
c) Yaya ve okul geçitlerine yaklaĢırken,
d) KavĢaklarda, demiryolu geçitlerinde ve buralara yaklaĢırken,
e) GidiĢ ve geliĢ için birer Ģeridi bulunan iki yönlü trafiğin kullanıldığı köprü ve tünellerde,
önlerindeki bir aracı geçmeleri yasaktır.
GEÇĠLEN ARAÇ SÜRÜCÜSÜNÜN UYACAĞI KURALLAR
Madde 105 – Geçilen araç sürücüleri;
a) Duyulur veya görülür bir geçiĢ iĢareti alınca trafiğin iki yönlü kullanıldığı karayollarında taĢıt yolunun sağ
kenarına yakın gitmek, dörtten fazla Ģeritli veya bölünmüĢ karayollarında bulunduğu Ģeridi izlemek ve hızını
arttırmamak,
b) Dar taĢıt yolları ile trafiğin yoğun olduğu karayollarında yavaĢ gitme nedeni ile kendilerini geçmek için
izleyen araçların kolayca ve güvenli geçmelerini sağlamak için araçlarını elverdiği oranda sağ kenara almak,
yavaĢlamak, gerekiyorsa durmak,
c) GeçiĢ üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür iĢaretini alınca, bu araçların kolayca
ilerlemelerini sağlamak için taĢıt yolu üzerinde yer açmak, gerekiyorsa durmak, zorundadırlar.
Kurallara uygun olarak, geçiĢ yapmak isteyenlere yol vermemek, geçilmekte olan bir baĢka aracı geçmeye
veya sola dönmeye kalkıĢmak yasaktır.
GELEN TRAFĠKLE KARġILAġMADA GEÇĠġ KOLAYLIĞI SAĞLAMA
Madde 106 – Araç sürücüleri;
a) Ġki yönlü trafiğin kullanıldığı yollarda; karĢı yönden gelen araçların hareketini zorlaĢtıran bir durum varsa,
geçiĢi kolaylaĢtırmak için yer ayırmak, aracını sağ kenara yanaĢtırmak, gerekli hallerde sağa yanaĢıp durmak,
b) Fazla eğimli yollarda karĢılaĢma hallerinde; çıkan araç için geçiĢ güç veya mümkün değilse, güvenli
geçiĢi sağlamak üzere, inen araçlar, varsa önceden sığınma cebine girmek, sığınma cebi yoksa sağ kenara
yanaĢıp durmak, çıkan araç için manevra imkanı bulunmadığının açıkça anlaĢılması hallerinde de geri gitmek,
c) TaĢıt yolunun dar olduğu yerlerde aksini gösteren bir trafik iĢareti yoksa;
1) Motorsuz araçları sürenler motorlu araçlara,
2) Otomobil, minibüs, kamyonet, otobüs, kamyon, arazi taĢıtı, lastik tekerlekli traktör, iĢ makinelerini sürenler
yazılıĢ sırasına göre kendisinden öncekilere, geçiĢ hakkı vermek suretiyle geçiĢ kolaylığı sağlamak
zorundadırlar.
Sürücülerin eğimli bir yolda, motorun çalıĢmasını durdurup, vitesi boĢa alarak araç sürmeleri yasaktır. ĠniĢ
eğilimli yollar, çıkıĢta kullanılacak vitesle inilmelidir.
ARAÇLAR ARASINDAKĠ MESAFE
Madde 107 – Sürücüler, önlerinde giden araçları güvenli ve gerekli bir mesafeden takip etmek zorundadırlar.
Bu mesafe, kendi araçlarının kilometre cinsinden saatteki hızının en az yarısı kadar metredir.
Takip mesafesi, takip eden aracın 2 saniyede kat edeceği yol uzunluğu kadar da olabilir.
Kol veya grup halinde (konvoy Ģeklinde) araç kullananlarda araçları arasında, kendilerini sollayıp geçmek
isteyen araçların gerektiğinde güvenle girebilecekleri kadar açıklıklar bulundurmak zorundadırlar. Bu açıklıklar,
kol veya gruba dahil araçların azami hızlarına göre takip mesafesinden az olmayacaktır.
Tehlikeli madde taĢıyan araç sürücüleri, yerleĢim birimleri dıĢındaki karayollarında diğer araçları, en az 50
metre mesafeden takip etmek zorundadırlar.
YAVAġ SÜRME VE YAVAġLAMA
Madde 108 – Araç sürücülerinin;
a) Araçlarını zorunlu bir neden olmadıkça, diğer araçların ilerleyiĢine engel olacak Ģekilde yavaĢ sürmeleri,
b) Belirlenen hız sınırlarının çok altında ve trafiğin akıĢına engel olacak Ģekilde sürmeleri,
c) Güvenlik nedeni veya verilen herhangi bir talimata uyulması dıĢında, baĢkalarını rahatsız edecek veya
tehlikeye sokacak Ģekilde gereksiz ve ani yavaĢlamaları, yasaktır.
KAVġAKLARDA GEÇĠġ HAKKI
Madde 109 – (DeğiĢik madde: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/12. md.)
KavĢaklarda aĢağıdaki kurallar uygulanır.
a) KavĢağa yaklaĢan sürücüler, kavĢaktaki Ģartlara uyacak Ģekilde yavaĢlamak, dikkatli olmak, geçiĢ hakkı
olan araçların önce geçmesine imkan vermek zorundadırlar.
b) Trafik zabıtası veya trafik iĢaret levhası veya ıĢıklı iĢaret cihazları bulunmayan kavĢaklarda;
1) Bütün sürücüler geçiĢ üstünlüğüne sahip olan araçlara,
2) Bütün sürücüler doğru geçmekte olan tramvaylara,
3) Doğru geçen tramvay hattı bulunan karayoluna çıkan sürücüler bu yoldan gelen, geçen araçlara,
4) BölünmüĢ yola çıkan sürücüler bu yoldan geçen araçlara,
5) Tali yoldan ana yola çıkan sürücüler, ana yoldan gelen araçlara,
6) Dönel kavĢağa gelen sürücüler, dönel kavĢak içindeki araçlara,
7) Bir iz veya mülkten çıkan sürücüler, karayolundan gelen araçlara,
8) DönüĢ yapan sürücüler, doğru geçmekte olan araçlara,
c) KavĢak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları iĢaretlerle belirlenmemiĢ ise;
1) Motorsuz araç sürücüleri, motorlu araçlara,
2) Lastik tekerlekli traktör ile iĢ makinesi sürücüleri, diğer motorlu araçlara,
3) Motorlu araçlardan soldaki, sağdan gelen araca,
4) DönüĢ yapan sürücüler, kurallara uygun olarak geçiĢ yapan yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere,
d) KavĢağa gelen sürücüler kavĢak giriĢ ve çıkıĢlarından kurallara uygun olarak karĢıya geçen veya geçmek
üzere olan yayalara,
GeçiĢ hakkını vermek zorundadırlar.
e) IĢıklı trafik iĢaretleri izin verse bile trafik akımı, kendisini kavĢak içinde durmaya zorlayacak veya diğer
doğrultudaki trafiğin geçiĢine engel olacak ise, sürücülerin kavĢağa girmeleri yasaktır.
f) Görevli kiĢi veya ıĢıklı trafik iĢareti ile yönetilen kavĢaklarda, sürücüler kavĢağı en kısa zamanda geçmek
zorundadırlar. Sürücülerin gereksiz olarak yavaĢlamaları, durmaları, araçtan inmeleri, yolcu indirmeleri ve
bindirmeleri veya araçlarının motorlarını durdurmaları yasaktır.
g) Aksine bir trafik iĢareti olmadıkça, bütün kavĢaklarda araçlar, ray üzerinde hareket eden taĢıtlara geçiĢ
hakkını vermek zorundadırlar.
ĠNDĠRME, BĠNDĠRME VE KAPILARIN AÇILMASI KURALLARI
Madde 110 – Aksine bir iĢaret bulunmadıkça;
a) Araç sürücüleri araçlarını, gidiĢ yönlerine göre yolun en sağ kenarında durdurarak, yolcularını sağ
taraftan indirmek ve bindirmek, yolcular da araçların sağ tarafından inmek ve binmek zorundadırlar.
b) Karayolunu kullananlar için bir tehlike ve engel teĢkil etmeyeceğinden emin olunmadıkça;
1) Araç durmadan kapı açmak,
2) Kapıların kapanmasını beklemeden hareket etmek,
3) Durakladıktan sonra aracın sağını kontrol etmeden kapı açmak ve kontrolsüz inip binmek,
4) TaĢıt yolu üzerinde araçların sol kapılarından yolcu indirip bindirmek, yasaktır.
ALTINCI BÖLÜM : DURMA, DURAKLAMA VE PARKETME KURALLARI
DURMA
Madde 111 – Araçların; görevli kiĢilerce, verilen dur emrinde, sesli, iĢaretli dur emrinde veya kırmızı ıĢıklı,
iĢaret levhalarına uyularak veya önündeki araçların durması ve arıza halleri gibi her türlü trafik mecburiyeti
nedeni ile durdurulması halleri “Durma”dır.
DURAKLAMA
Madde 112 – Durma halleri dıĢında yolcu indirip bindirmek, yük yüklemek veya boĢaltmak veya beklemek
amacı ile araçların kısa süreler içinde durdurulması “Duraklama” dır.
Duraklama, bekleme amacı ile yapılırsa, bunun süresi en çok 5 dakikadır.
Bu sürenin geçirilmesi park etme sayılır.
DURAKLAMANIN YASAK OLDUĞU YERLER
Madde 113 – TaĢıt yolu üzerinde;
a) Duraklamanın yasaklandığının bir trafik iĢareti ile belirtilmiĢ olduğu yerlerde,
b) Sol Ģeritte, (raylı sistemin bulunduğu yollar hariç),
c) Yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde,
d) KavĢaklar, tüneller, köprüler ve bağlantı yollarında ve buralara, yerleĢim birimleri içinde 5 metre ve
yerleĢim birimleri dıĢında 100 metre mesafede,
e) GörüĢün yeterli olmadığı tepe üstlerine yakın yerlerde ve dönemeçlerde,
f) Otobüs, tramvay ve taksi duraklarında (duraklamaya izin verilen taĢıtın dıĢındakiler için),
g) Duraklayan veya park edilen araçların yol tarafındaki yanında,
h) ĠĢaret levhalarına, yaklaĢım yönünde ve park izni verilen yerler dıĢında; yerleĢim birimi içinde 15 metre ve
yerleĢim birimi dıĢında 100 metre mesafede,
ı) Zorunlu haller dıĢında yerleĢim yerleri dıĢındaki karayollarında, taĢıt yolu üzerinde, duraklamak yasaktır.
PARKETME
Madde 114 – Parketme araçların durma ve duraklama halleri dıĢında, genelde uzun süreli olarak bekletilmek
üzere bırakılmasıdır.
Aracın çalıĢır durumda olması veya içinde insan bulunması parketme amacını değiĢtirmez.
PARKETMENĠN YASAK OLDUĞU YER VE HALLER
Madde 115 – Araçların, aĢağıda gösterilen yerlerde ve hallerde taĢıt yolu üzerinde parkedilmesi yasaktır.
A) Parketmenin yasak olduğu yerler;
1) Duraklamanın yasak olduğu yerlerde,
2) Parketmenin trafik iĢareti ile yasaklandığı yerlerde,
3) GeçiĢ yolları önünde ve üzerinde,
4) BelirlenmiĢ yangın musluklarına her iki yönden 5 metrelik mesafe içinde,
5) Kamu hizmeti yapan yolcu taĢıtlarının duraklarını belirten levhalara her iki yönden 15 metre mesafe
içinde,
6) Üç veya daha fazla taĢıt yolu olan karayolunda ortadaki taĢıt yolunda ve üç veya daha fazla Ģeritli
yollarda, aksine bir iĢaret bulunmadıkça gidiĢ yönüne ayrılmıĢ en sağ Ģerit dıĢındaki Ģeritlerde,
7) Kurallara uygun olarak park etmiĢ araçların çıkıĢına engel olacak Ģekil ve yerlerde,
8) GeçiĢ üstünlüğü olan araçların gidiĢ ve çıkıĢlarının yapıldığı yerleri belirten iĢaret levhalarına 15 metrelik
mesafe içinde,
9) Kamunun faydalandığı;
a) Herkesin araçları ile girip çıkabildiği park, bahçe, garaj, sinema ve benzeri her çeĢit tesisin,
b) Fabrika, atölye, iĢ hanı ve benzeri iĢyerlerinin,
c) Okul, hastane ve benzerlerinin, giriĢ çıkıĢ kapılarının her iki yönünden 5 metrelik mesafe içinde,
10) Park için yer ayrılmamıĢ veya trafik iĢaretleri ile belirlenmemiĢ alt ve üst geçitler ile köprüler üzerinde
veya bunlara 10 metrelik mesafe içinde,
11) Belirli kiĢi, kurum ve kuruluĢlara ait araçlara trafik komisyonları kararları ile ayrılmıĢ ve bir iĢaretle
belirlenmiĢ bulunan park yerlerinde (izin verilen araçlar hariç),
12) Yayaların geçiĢine engel olmayacak Ģekilde ayrılmıĢ, iĢaretlerle belirlenmiĢ ve il ve ilçe trafik
komisyonunca karara bağlanmıĢ olmak Ģartıyla, geniĢ ve uygun durumdaki yaya yollarında bulunan park
yerleri dıĢındaki yaya yollarında,
13) Mecburi haller dıĢında yerleĢim yerleri dıĢındaki karayollarında, taĢıt yolu üzerinde.
14) (Ek bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/24.mad ) Özürlülerin araçları için ayrılmıĢ park yerlerinde,
B) Parketmenin yasak olduğu haller;
1) ĠĢaret levhalarında gösterilen parketme süresi veya zamanı dıĢında,
2) parketme için ayrılmıĢ olan yerlerde belirlenmiĢ Ģekle aykırı olarak veya süre dıĢında,
3) Belirli süreler için ücret ödenerek parketme izni verilen ve bu amaçla özel cihaz bulunduran yerlerde ücret
ödemeden parketme halinde veya süresi dıĢında.
YERLEġĠM BĠRĠMLERĠ DIġINDA, ARIZĠ HALLERDE DURMA VE PARKETMEDE ALINACAK TEDBĠRLER
Madde 116 – Teknik arıza, kayma, yolda ani olarak meydana gelen bir bozukluk veya heyelan, yükün
kayması ve düĢmesi ve benzeri gibi mecburi hallerin yerleĢim birimleri dıĢındaki karayolunda taĢıt yolu
üzerinde meydana geldiği takdirde, araç sürücüleri, bütün imkanları elverdiği ölçüde kullanarak hareket ettirme,
itme ve benzeri Ģekil ve surette, araçlarını karayolu dıĢına, bu mümkün olmaz ise, bankette, bu da mümkün
değilse taĢıt yolunun en sağına almak ve her durumda yol, hava ve trafik Ģartları ile gece ve gündüz olmasına
göre, gerekli güvenlik ve uyarı tedbirlerini derhal alıp uygulamakla yükümlüdürler.
DURAKLAMADA ALINACAK ÖNLEMLER
Madde 117 – Duraklamalarda;
a) Duraklama için en uygun yerin seçilmesi, bulunulan Ģeritte en az yer iĢgal edilmesi, varsa banketlerden
yararlanılması,
b) Duraklama amacı uzun süre beklemeyi gerektiriyorsa, motorun durdurulması, uygun vitese takılması, el
freni ile tespit edilmesi, gerekli hallerde park ıĢıklarının yakılması, yolun eğimi gerektiriyorsa, uygun
tekerleklere uygun yönde takoz konulması,
c) Diğer araçların geçiĢini ve yayaların yürümesini zorlaĢtırmayacak, yüklerin boĢaltılması veya yüklenmesi
sırasında baĢkalarına zarar vermeyecek, karayolu yapısını bozmayacak ve kirletmeyecek Ģekilde tedbirler
alınması, mecburidir.
PARKETMEDE ALINACAK TEDBĠRLER
Madde 118 – Araçların parkedilmesinde aĢağıdaki esaslar uygulanır;
a) El freni ile tespit edilir.
b) Motor durdurulur, eğimli yollarda iniĢte geri, yokuĢta birinci vitese takılır ve ön tekerlekler sağa çevrilir.
c) Eğimli yoldaki araç; kamyon, çekici veya otobüs ise, her iki arka tekerleğinin, ayrıca römorkların ve birden
fazla ise, her bir römorkun arka tekerleklerinin iniĢte ön, çıkıĢta arka taraflarına niteliklere uygun takoz konulur.
d) Aracın terkedilmesi halinde; camlar kapatılarak, kapılar kilitlenir.
PARKETME YASAKLARINA UYMAYAN ARAÇLARDAN HANGĠLERĠNĠN KALDIRILACAĞI VE
KALDIRMAYA YETKĠLĠLER
Madde 119 – YasaklanmıĢ yerlerde ve hallerde parkedilen araçlardan aĢağıda sayılan yerlerde parketmiĢ
olanlar esas ve usullerine uyularak yetkililerce kaldırılır.
a) Duraklamanın yasak olduğu yerlerde,
b) GeçiĢ yolları önünde ve üzerinde,
c) BelirlenmiĢ yangın musluklarına her iki yönden 5 metrelik mesafe içinde,
d) (DeğiĢik bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/13. md.) Kamu hizmeti yapan yolcu taĢıtlarının duraklarını
belirten iĢaret levhalarına 15 metrelik mesafe içinde,
e) Üç veya daha fazla ayrı taĢıt yolu olan karayolunda ortadaki taĢıt yolunda ve üç veya daha fazla Ģeritli
yollarda aksine bir düzenleme veya iĢaretleme yapılmadıkça sağ Ģerit dıĢındaki Ģeritlerde,
f) (DeğiĢik bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/13. md.) Kurallara uygun Ģekilde park etmiĢ araçların
çıkmasına engel olacak yerlerde
g) (Ek bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/13. md.) GeçiĢ üstünlüğü olan araçların giriĢ ve çıkıĢının
yapıldığının belirlendiği iĢaret levhasından 15 metrelik mesafe içinde,
h) (Teselsül edilmiĢ bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/13. md.) Kamunun faydalandığı yerlerin giriĢ
çıkıĢ kapılarının önünde ve her iki yönünde 5 metrelik mesafe içinde,
ı) (Teselsül edilmiĢ bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/13. md.) Belirli kiĢilerin ve tatil günleri dıĢında,
kurum ve kuruluĢların araçları için ayrılmıĢ ve bir iĢaretle belirlenmiĢ park yerlerinde,
ParkedilmiĢ araçlar ile yukarıda sayılan yerler dıĢında kalan fakat belirgin Ģekilde trafik düzenini ve trafik
güvenliğini etkilediği görülen ve sahibi bulunmayan ve yasak yerde olması bile genel güvenlik bakımından
tehlike yarattığı anlaĢılan araçlar trafik zabıtasınca, trafik zabıtasının görev almadığı veya bulunmadığı
yerlerde genel zabıta tarafından kaldırılır.
YerleĢim birimleri dıĢındaki karayollarında taĢıt yolu üzerinde mecburi haller dıĢında ve gerekli önlemleri
almadan parketmiĢ araçları yolun yapım ve bakımından sorumlu olan kuruluĢlar da kaldırmaya yetkilidir.
ARAÇLARIN KALDIRILMASI ESAS VE USULLERĠ
Madde 120 – Yasak yerlere parkedilmiĢ araçlar özel tertibatlı bir araçla (Kurtarıcı veya Çekici) çekilerek belli
bir yerde muhafaza altına alınır.
Kurtarıcılarla çekmede, gerekli durumlarda lift kullanılır.
ARAÇLARI KALDIRAN VE ÇEKENLER ĠLE ARAÇ SAHĠPLERĠNĠN SORUMLULUĞU
Madde 121 – Araçların kaldırılması ve çekilmesi sırasında;
a) Görevlilerin sorumluluğu,
1) Kaldırma ve çekme iĢlemini yürüten görevliler, araçların herhangi bir Ģekilde zarar görmemesi için
gereken dikkat ve titizliği göstermek zorundadır.
2) GeçiĢ üstünlüğü olan araçların bulundukları yerlerden çıkıĢına veya yangın musluklarının kullanılmasına
engel olacak Ģekilde parketmiĢ olan araçlarla diğer araç ve yayaların giriĢ ve çıkıĢına mani olan araçlar en az
zarar görecek Ģekilde alınarak kaldırılır.
3) Kapıları açık bırakılmıĢ olan araçlar en yakın ve uygun bir yere kaldırılır. Sahibi araĢtırılıp bulunarak
teslimi sağlanır. Aksi halde durum bir tutanakla tespit edilerek araç muhafaza altına alınır.
4) Araçların kaldırılıp götürülmesi sırasında yapılan masraflar ödettirilmeden, araçlar sahiplerine teslim
edilemez.
b) Araç sahiplerinin sorumluluğu;
1) Yasak yerlerde ve hallerde paketmiĢ araç sahipleri, görevlilerin kusurundan meydana gelmemiĢ olan
zararları, araçlarının kaldırma ve çekmeye uygun olmayan yapılarından dolayı kabullenmiĢ sayılırlar.
2) Araç sahipleri, araçlarının kaldırılıp götürülmesi sebebiyle yapılmıĢ olan bütün masrafları ödemek
zorundadırlar.
ARAÇLARIN ÇEKĠLMESĠNE VE MASRAFLARIN TESPĠTĠNE AĠT ESASLAR
Madde 122 – Yasak yer ve hallerde parkedilen araçların çekilmesi ve muhafaza altına alınmasında öncelikle
resmi kuruluĢlara ait araç ve park yerlerinden yararlanılır.
Özel kiĢi ve kuruluĢlarca bu hizmetin yerine getirilebilmesi, aĢağıdaki esas ve usullere göre il veya ilçe trafik
komisyonlarınca karar alınması suretiyle olur.
Bu amaçla trafik komisyonlarınca;
a) Hizmetin devamlılığını sağlayacak Ģekilde gece ve gündüz istendiğinde özel tertibatlı araç
bulundurabilecek kiĢi veya kuruluĢlar,
b) Kaldırılan araçların muhafaza altına alınacağı yerler,
c) Belirlenen yerlere hangi bölgelerdeki araçların götürülebileceği,
d) Yöredeki fiyat uygulamaları da dikkate alınarak çekme ücreti ile muhafaza altına alınacak yer için park
veya bekleme ücretinin miktarı,
e) Ġl veya ilçenin özelliklerine göre diğer hususlar, tespit edilerek karara bağlanır.
YASAK YERLERDE VE HALLERDE PARKEDĠLMĠġ ARAÇLARIN TESCĠL PLAKALARININ
SÖKÜLEMEYECEĞĠ
Madde 123 – Yasak yerlerde ve hallerde parkedilmiĢ araçların tescil plakaları; geri alınma Ģartları mevcut
olmadıkça, parkedildikleri yerlerde, çekilerek götürülürken veya muhafaza altına alındıkları yerlerde yetkililerce
sökülüp alınamaz.
YERLEġĠM BĠRĠMLERĠ ĠÇĠNDEKĠ KARAYOLLARINDA PARKEDEMĠYECEK ARAÇLAR
Madde 124 – Bir trafik iĢareti ile izin verilmiĢ olması, duraklama ve arızalanma halleri dıĢında, yerleĢim
birimleri içindeki karayollarında; kamyon, çekici, otobüs veya bunların römorkları, lastik tekerlekli traktörler ile
her türlü iĢ makinelerinin bulundurulmaları ve parkedilmeleri yasaktır. Bu yasağa rağmen, yerleĢim birimleri
içindeki karayollarında park edilmiĢ bu tür araçlar yetkililerce kaldırılır.
Köy, kasaba gibi küçük yerleĢim birimleri bu hükmün dıĢındadır.
TRAFĠKTEN MEN VE ALIKONMA ĠġLEMĠNĠN UYGULANMASI
Madde 125 – Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliğinin ilgili madde hükümlerine aykırı hareketinden
dolayı trafikten men edilen ve alıkonması gereken araçlar ile araç sürmekten men edilecek sürücülerle ilgili
olarak aĢağıda gösterilen esas ve usuller uygulanır.
A) Trafikten men ve alıkonma Ģekli;
1) Kanun ve yönetmelik maddelerinde sayılan hallerde araçlar, muhafaza edilebilecekleri yer varsa, o yerde
sahiplerine ve sahiplerinin huzurunda bir park yeri, otopark, garaj ve benzeri yerlerdeki sorumlulara teslim
edilir. Gerekli hallerde tutanak düzenlenir. YerleĢim yerleri dıĢında araçların en yakın yerleĢim birimine
götürülmesi sağlanarak men iĢlemi uygulanır. Trafikten men edilen araçlar hiçbir durumda korunamayacak
yerlere bırakılamaz.
2) Sürücülerinin, araç sürmeden men edildikleri hallerde araçlar; araç sahibinin veya sürücüsünün uygun
görmesi ile araç cinsi için geçerli belgesi olan bir baĢka sürücüye teslim edilir. Aksi halde araç ilgili kiĢi teslim
alıncaya kadar birinci bentte belirtilen Ģekilde muhafaza altına alınır.
B) Trafikten men edilen araçlar için ayrıca;
1) Trafik Kanununun 20, 21, 25 ve 28 inci maddelerine göre men edilenler için gerekli Ģartları yerine
getirmeleri, uygunluğu sağlamaları bakımından bir süre verilir.
Bunlardan;
a) SatıĢ veya devirle el değiĢtirildiğinden belgeleri geri alınanların süre sonunda tescili yaptırılmadan trafiğe
çıkarılmaları halinde tescil plakaları da geri alınır.
b) Süresi geçirildiğinden veya baĢka araca takıldığından geri alınan geçici belge ve plakalar iptal edilir. Bu
belge ve plakaların bir baĢka araçta kullanıldığının tespiti halinde araçlar sahiplerine teslim edilmeyerek halin
icabına göre trafik zabıtasınca gerekli iĢlem yapılıp sonuçlandırılıncaya kadar, uygun bir yerde muhafaza altına
alınır.
2) Trafik Kanununun 30 uncu maddesi uygulanırken;
a) Maddenin (a) bendine göre araçlar, trafikten men edilerek, belgeleri geçici olarak geri alınır ve eksiklikleri
giderilinceye kadar geçerli olmak üzere, araç sahibine (Ek: 33)’deki izin belgesi verilir.
b) Maddenin (b) bendine göre de noksanların tamamlanması için trafik belgelerine iĢaret konulup makul bir
süre verilerek ihtarda bulunulur.
Verilen süre sonunda noksanlarını gidermeyenlerin araçları da trafikten men edilir.
3) Trafik Kanununun 31 inci maddesi uygulanırken; Sadece, zorunlu kılındığı halde takoğraf ve taksimetresi
olmayan veya bunların kullanılır ve iĢler durumda bulundurulmadığı tespit edilen araç sürücüleri hakkında
iĢlem yapılır ve eksiklik veya arızası giderilinceye kadar makul bir süre verilir.
Trafik güvenliğinin etkilendiği karlı ve buzlu havalarda zincir takmayan araçların sürülmesine izin
verilmemesi hali trafikten men sayılmaz.
4) Trafik Kanununun 32 nci maddesi uygulanırken; Üzerinde teknik değiĢiklik yapılan araçlar, değiĢiklik
belgelenip sicillerine ve belgelerine iĢleninceye kadar trafikten men edilir. Bu araçlar, yerleĢim yerleri dıĢında
ve yüklü iseler, makul bir süre verilerek sahiplerine teslim edilebilir. Ancak süre sonunda iĢleme baĢlanmaması
halinde tescil plakası da geri alınır.
5) ( DeğiĢik alt bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/25.mad ) Karayolları Trafik Kanununun 34 üncü
maddesi uygulanırken, muayene süresi geçirilen araçlar ve özel muayene yaptırılması zorunlu olduğu halde
yaptırılmamıĢ araçlar trafikten geçici olarak men edilir ve en yakın muayene istasyonunda aracın
muayenesinin yapılması için bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek:33)’teki izin belgesi düzenlenerek, en fazla 7
iĢ günü geçici olarak trafiğe çıkıĢ izni verilir. Bu Ģekilde izin verilenlerden süresi içerisinde muayenesini
yaptırmadığı tespit edilenler hakkında, Karayolları Trafik Kanununun 34 üncü maddesi hükmüne göre idari
para cezası uygulandıktan sonra trafikten men edilip, tescil belgesi alıkonularak en yakın muayene
istasyonuna sevk edilir.
6) Trafik Kanununun 65 inci maddesi uygulanırken; Aracın azami toplam ağırlığından en çok %2 den fazla
aĢacak Ģekilde yük alan araçlar ile yolcu taĢıması dıĢında kalan ve maddenin diğer bentleri hükümlerine aykırı
Ģekilde yüklenen araçlar trafikten men edilir. Bunlardan eksiklik ve aksaklıklarını yerinde giderenlerin trafikten
men iĢlemine son verilir. Diğerlerinin durumları trafik güvenliğini ve karayolu yapısını fazlasıyla etkilemiyorsa
en yakın yerleĢim biriminde gerekli Ģartları yerine getirmeleri sağlanabilir.
7) Trafik Kanununun 91 inci maddesi uygulanırken; Bu maddeye göre sigortasız sayılan araçlar, sigortalı
olduğu ispat edilinceye kadar trafikten men edilir.
Otobüs Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptırmayan araçların
trafiğe çıkmalarına izin verilemez.
YEDĠNCĠ BÖLÜM : ARAÇLARIN IġIKLANDIRILMASI VE KULLANILMASI ESASLARI
ARAÇLARIN IġIKLANDIRILMASI
Madde 126 – Karayollarında trafiğe çıkan bütün araçların 1 ve 2 sayılı Cetvellerde ve Araçların Ġmal, Tadil ve
Montajı Hakkındaki Yönetmelikte gösterildiği Ģekilde ıĢık donanımı bulundurmaları ve bunları geceleri veya sis,
kar, Ģiddetli yağmur ve yeterli derecede aydınlatılmamıĢ tünel gibi görüĢün yetersiz olduğu yer, zaman ve
hallerde yakmaları mecburidir.
1 ve 2 sayılı Cetvellerde ve Araçların Ġmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte gösterilenler dıĢında,
ıĢık ve yansıtıcı bulundurulması ve kullanılması yasaktır.
ARAÇ IġIKLARININ KULLANILMASI
Madde 127 – Araçların sürülmesi sırasında ıĢıklarının kullanılması bakımından mecburiyet ve yasaklar
aĢağıya çıkarılmıĢtır.
a) Uzağı gösteren ıĢıklar (uzun hüzmeli farlar);
1) YerleĢim birimleri dıĢındaki karayollarında geceleri seyrederken, yeterince aydınlatılmamıĢ tünellere
girerken, benzeri yer ve hallerde uzağı gösteren ıĢıkların yakılması mecburidir.
Ancak, sürücünün yeterli mesafeyi açık olarak görebildiği ve kendi aracının da yeterli uzaklıktan
görülebileceği hallerde, uzağı gösteren ıĢıklar yerine yakını gösteren ıĢıklar kullanılabilir.
2) KarĢı yönden gelen araç sürücülerinin ve karayolunu kullanan diğer kiĢilerin gözlerini kamaĢtıracak bütün
hallerde, uzağı gösteren ıĢıkların yakılması yasaktır.
b) Yakını gösteren ıĢıkların (kısa hüzmeli farlar);
1) KarĢılaĢmalarda,
2) Aydınlatmanın yeterli olduğu kesimlerde,
3) Öndeki araç yakından izlenirken,
4) Uzağı gösteren ıĢıkların uyarma için kullanılması hali dıĢında, yanyana gelinceye kadar bir aracı
geçerken,
5) Gündüzleri görüĢü azaltan sisli, yağıĢlı ve benzeri havalarda,
c) Kuyruk ıĢıklarının, (arka park lambası) seyir sırasında, uzağı veya yakını gösteren ıĢıklar veya sis ıĢıkları
ile birlikte, kullanılması mecburidir.
d) IĢıkların kullanılmasına iliĢkin diğer esaslar;
1) DönüĢ ıĢıklarının “geç” anlamında kullanılması,
2) Sadece park veya sis ıĢıkları yakılarak araç sürülmesi,
3) KarĢılaĢmalarda ıĢıkların söndürülmesi,
4) 1 ve 2 sayılı Cetvellerde ve Araçların Ġmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte gösterilen esaslara
aykırı ıĢık takılması ve kullanılması,
5) Sis ıĢıklarının; sis, kar, Ģiddetli yağmur sebebiyle görüĢün yetersiz olduğu haller dıĢında ve geceleri
yakını ve uzağı gösteren ıĢıklarla aynı zamanda kullanılması,
6) 1 ve 2 sayılı Cetvellerde ve Araçların Ġmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelik esaslarına uygun
olarak takılan ıĢıkların da amaç dıĢında ve gereksiz kullanılması, yasaktır.
Geçme sırasında ıĢıkla uyarma; uzağı ve yakını gösteren ıĢıkların çok kısa süre içinde sıra ile veya ikisinin
birlikte aynı zamanda yakılmasıdır.
Sürücüler, geceleri, yakın ilerisi görülmeyen kavĢak, dönemeç ve tepe üstlerine yaklaĢırken, yakın ve uzağı
gösteren ıĢıkları ardarda ve sıra ile yakarak geliĢlerini haber vermek zorundadırlar.
SEKĠZĠNCĠ BÖLÜM : ARAÇLARIN BOYUTLARI, ÖLÇÜ VE AĞIRLIKLARI ĠLE YÜKLENMESĠ ESASLARI
ARAÇLARIN BOYUTLARI VE AĞIRLIKLARI
Madde 128 – Karayollarında trafiğe çıkarılacak araçlarda yüklü ve yüksüz olarak uyulacak boyutlar ve
karayolu yapısına zarar vermeden güvenle seyredebilecek ağırlıklar Ģunlardır;
a) (DeğiĢik bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/14. md.) Azami GeniĢlik 2.55 metredir.
Frigorifik taĢıtların yalnız frigorifik yapılarında 2.60 metredir.
b) (DeğiĢik bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/14. md.) Azami yükseklik 4.00 metredir.
c) (DeğiĢik bend: 11/04/2003 – 25076 S. R.G. Yön./5. md.) Azami Uzunluklar
– Otobüs dıĢındaki motorlu araçlarda 12.00 metre
– Römorklarda 12.00 metre
– Ġki dingilli otobüslerde 13.50 metre
– Ġkiden çok dingilli otobüslerde 15.00 metre
– Yarı römorklu araçlarda 16.50 metre
– Mafsallı (Körüklü) otobüslerde 18.75 metre
– Römorklu otobüslerde 18.75 metre
– Ġki römorklu Katarlarda 22.00 metre (DeğiĢik ibare : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/26.mad )
d) Azami ağırlıklar
1) (DeğiĢik alt bend: 11/04/2003 – 25076 S. R.G. Yön./5. md.) Dingil ve dingil grubu ağırlıkları
Dingil ağırlığı en çok
– Tahriksiz tek dingilde 10 ton
– Tahrikli tek dingilde 11.5 ton
Ġki dingilli aks grubu ağırlığı en çok;
Motorlu araçlarda aks grubu ağırlığı;
Dingiller arası mesafe 1 m’den az ise (d
1m) 11.5 ton
Dingiller arası mesafe 1 m ile 1.3 m arası ise (1 m
= d
1.3 m) 16 ton
Dingiller arası mesafe 1.3 ile 1.8 m arası ise (1.3 m
= d
1.8 m) 18 ton
Dingiller arası mesafe 1.3 m ile 1.8 m arası ise (1.3 m
= d
1.8 m)
(Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onay Yönetmeliği veya Araçların
Ġmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğinde belirtilen Ģartlarla) 19 ton
Römork ve yarı römorklarda aks grubu ağırlığı en çok;
Dingiller arası mesafe 1m’den az ise (d
1m) 11 ton
Dingiller arası mesafe 1 m ile 1.3 m arası ise (1 m
= d
1.3 m) 16 ton
Dingiller arası mesafe 1.3 ile 1.8 m arası ise (1.3 m
= d
1.8 m) 18 ton
Dingiller arası mesafe 1.8 m veya daha büyük ise (1.8 m
= d) 20 ton
Üç dingilli aks grubu ağırlığı en çok;
Dingiller arası mesafe 1.3 m veya daha az ise (d
= 1.3 m) 21 ton
Dingiller arası mesafe 1.3 m ile 1.4 m arası ise (1.3 m
d
= 1.4 m) 24 ton
2) (DeğiĢik alt bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/14. md.) Toplam ağırlıklar
Ġki dingilli motorlu araçlar ve römorklarda 18 ton
Üç dingilli motorlu araçlarda (Tip Onayı
Yönetmeliğindeki Ģartlarla) 25 (26) ton
Üç dingilli yarı römorklu araçlarla mafsallı otobüslerde 28 ton
Dört dingilli motorlu araçlarda 32 ton
Dört dingilli römorklu ve yarı römorklu araçlarda 36 ton
Dört dingilli yarı römorklu araçlarda yarı römork dingil grubu ağırlığı 20 ton olan araçlarda 38 ton
BeĢ veya daha çok dingilli yarı römorklu veya
römorklu katarlarda 40 ton
Kombine bir taĢıma faaliyeti olarak 40 ft. boyutunda ISO Konteyner taĢıyan iki veya üç dingilli yarı-römorka
sahip üç dingilli motorlu araçlar 44 ton (DeğiĢik ibare : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/26.mad )
Karayollarında yapılacak sabit veya seyyar ağırlık kontrolü esnasında, aracın azami toplam ağırlığının en
çok %5 * ‘i kadar tartı toleransı tanınır. Ancak, ocaklardan çıkarılan ve ocak sahasının içinde tartılamayan
madenlerin, paketlenmemiĢ veya herhangi bir Ģekilde seçilecek stok sahalarına depolanması, zirai ürünlerin
üretildiği arazi parçasından stoklama alanlarına yapılacak seri taĢıma amaçlı depolamalar sırasında, her türlü
karayolu üzerinde 1 kilometreye kadar yakın mesafeli taĢımalarda, taĢıtların hızı 60 km/s’i geçmemek kaydı ile
istiab hadlerini %15 oranında aĢabilmeleri mümkündür. Araçların imal tarihine bakılmaksızın yukarıda belirtilen
boyutlar ve ağırlıklar uygulanır.
Araçların imal tarihine bakılmaksızın yukarıda belirtilen boyutlar ve ağırlıklar uygulanır.
3) Azami ağırlıkların tetkikinde, araçların imal ve monte edilmiĢ oldukları fabrikaca verilen orijinal teknik
kapasite değerleri esas alınır. Bu maddede belirtilen istisnalar hariç azami ağırlık sınırlarının üzerinde
kapasiteye sahip araçlar için karayolu uygunluk belgesi verilemez ve bu gibi araçlar tescil edilemez.
4) Çekici araçlarda dingil kapasiteleri, azami dingil ağırlıklarından en çok %20 (dahil) daha fazla, kurtarıcı,
seyyar tamir ve bakım, beton karıĢtırma ve pompalama makine ve aksamlarının monte edilmiĢ olduğu araçlar
ile benzeri özel amaçlı ve özel teçhizatlı araçlarda dingil kapasiteleri, azami dingil ağırlıklarından en çok %50
(dahil) daha fazla olabilir.
Ancak, bu araçlar karayolunda seyrederken azami dingil ağırlıkları ile azami toplam ağırlık değerleri
aĢılamaz.
Bu araçların; tescillerinden sonra yapılacak herhangi bir tadilat ile toleransa neden olan nitelikleri
değiĢtirildiğinde, bu hüküm kapsamı dıĢında kalacağından daha önce verilmiĢ olan karayolu uygunluk belgesi
geçersiz sayılır, tescil iĢlemi iptal edilerek ilgili diğer hükümler uygulanır.
Bu hususlar verilecek karayolu uygunluk belgesine iĢlenir. Çekici araçlar için bu maddenin (j) bendi
hükümleri saklıdır.
e) Yukarıdaki (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen ölçü ve ağırlıklara uygun olan araçlar, bu Yönetmelik ve
ilgili yönetmeliklerle belirtilen diğer Ģartlara da uygun olması halinde, normal tescil iĢlemine tabi tutulur ve bu
sınırlar dahilinde yüklü veya yüksüz olarak karayoluna çıkabilir.
Ancak belediyelere ait troleybüslerin geniĢliği azami 2.65 metre olabilir ve normal tescil iĢlemine tabi
tutularak bu sınırlar dahilinde yüklü veya yüksüz olarak karayoluna çıkarılabilir.
f) Özellikle tarım iĢlerinde kullanılmak için imal edilmiĢ araçlar ile yol bakım araçları, kurtarıcı araçlar ve
itfaiye araçlarında azami geniĢlik 3.05 metre olabilir. Bu araçların 2.55 metreden fazla geniĢlikte olanlarına
karayolu uygunluk belgesi verilemez ve trafik tescil kuruluĢlarında tescil iĢlemine tabi tutulamaz. Bu araçların
tescilleri ilgili kuruluĢlarınca yapılır.
Ancak tarım iĢlerinde kullanılmak üzere imal edilmiĢ ve geniĢliği 2.55 metre ile 3.05 metre arasında olan
araçlar günün kararmasından itibaren gün aydınlanıncaya kadar karayolunda trafiğe çıkarılmaz.
g) Karayolundan baĢka bir ulaĢım imkanının olmadığı, zorunlu ve istisnai hallerde; bölünemeyen özel
yüklerin taĢınması aĢağıdaki Ģartlarla mümkündür.
Yükü taĢıyacak aracın seçiminde, bu maddenin (a), (b), (c) ve (d) bendi hükümlerine uygunluğunun
sağlanması imkanı aranır. Bu imkanın bulunup bulunmadığı Karayolları Genel Müdürlüğünce takdir olunur.
Bu imkan bulunmadığı takdirde ağırlık veya boyutları bakımından bu maddenin (a), (b), (c) ve (d)
bentlerinden en az birine uymayan bölünemeyen özel yüklerin taĢınması, yol ve köprülerin durumu göz
önünde tutulmak, trafik güvenliğini tehlikeye düĢürmemek ve gösterilecek güzergah üzerinde, istenecek gerekli
güvenlik tedbirlerini almak kaydıyla mümkündür.
Ancak bunun için Karayolları Genel Müdürlüğünden,
1) Karayollarında trafiğe çıkıĢın devamlı olarak yapılmasının gerekli görülmesi halinde, bu iĢe ayrılacak her
bir araç, yarı römorklu araç veya katar için güzergah ve taĢıma sınırları ile süre belirtilerek, süreli,
2) Karayollarında trafiğe çıkıĢın münferit olarak yapılması halinde, bu iĢe ayrılacak araç, yarı römorklu araç
veya katar için güzergah ve taĢıma Ģartları ile taĢıma zamanı belirtilerek, her çıkıĢ için ayrı, bir Özel Yük
TaĢıma Ġzin Belgesi alınması mecburidir.
h) Tescilli veya tescilsiz olup, bu maddenin (a), (b), (c) ve (d) bentlerinden en az birine uymayan araç, yarı
römorklu araç, katar, iĢ makineleri ve benzerlerinin yüksüz olarak karayollarında trafiğe çıkıĢı için Karayolları
Genel Müdürlüğünden, bu maddenin (g) bendinde belirtilen esaslara göre özel izin belgesi alınması mecburidir.
Bu maddenin (e) ve (f) bentleri bu hükmün dıĢındadır.
ı) Bu maddenin (g) ve (h) bendi hükümlerine göre verilen izin belgelerinin birer örneği ilgili trafik zabıtasına
gönderilir.
i) Askeri maksatlarla kullanılan Türk Silahlı Kuvvetlerine ait araçlar için bu maddenin (g) ve (h) bentlerine
göre Karayolları Genel Müdürlüğünden izin alınması gerekli değildir.
Ancak bunlar hakkında aynı nitelikteki tedbirlerin askeri makamlarca alınması mecburidir.
j) Bu maddenin (a), (b), (c) ve (d) bendi hükümlerinden en az birine uymayan ancak bu maddenin (g)
bendine göre özel yük taĢıma izin belgesi alarak taĢıma yapabilecek araç, yarı römork ve römorkların
tescillerinden, bunların yüklü veya yüksüz olarak trafiğe her çıkıĢlarında Karayolları Genel Müdürlüğünden özel
yük taĢıma izin belgesi veya özel izin belgesi alınması mecburiyeti karayolu uygunluk belgesine ve trafik
belgesine iĢlenir.
k) Özel izin belgesi veya özel yük taĢıma izin belgesi ile trafiğe çıkacak araçlar üzerinde, izin belgelerinde
gösterilen özel iĢaretlerin sürekli olarak bulundurulması ve özel Ģartların sağlanması mecburidir.
Özel izin belgesi veya özel yük taĢıma izin belgesi alınması gereken araçlar, izin alınmadan veya izin
Ģartlarına uymadan karayoluna çıkarıldığında trafikten men edilir.
l) (Ek bent: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/14. md.) “Karayoluyla Uluslararası EĢya ve Yolcu TaĢıma
Esasları” hükümleri saklıdır.
m) Karayolu güzergahları üzerinde kıĢ hizmetleri amacı ile seyreden, yolun yapım ve bakımından sorumlu
kuruma ait araçlara; hizmetin gereği beraber veya ayrı ayrı çalıĢtırdıkları tuz serici, ön-yan kar bıçağı, kar
rotatifi ve benzeri ataĢmanlarla birlikte saatte 60 km/s hızı geçmemeleri kaydıyla azami toplam ağırlıklarının
üzerinde yükleme yapılabilir.
KARAYOLLARINDA TRAFĠĞE ÇIKARILACAK YÜKLÜ VE YÜKSÜZ ARAÇLARDA UYULACAK ÖLÇÜ VE
BOYUTLAR
Madde 129 – Karayolunda trafiğe çıkarılacak yüklü ve yüksüz araçların, Araçların Ġmal, Tadil ve Montajı
Hakkındaki Yönetmelikte belirtilen ölçü veya boyutlara uygun olarak imal edilmiĢ olması ve yük ve yolcu
taĢımalarında bu ölçü ve boyutlara uyan taĢıtlarla yapılması mecburidir.
Araçların çamurluk, basamak, karoser kenarı, sürücü mahallinin veya aracın üstü, bagaj merdiveni gibi dıĢ
kısımlarında insan taĢınamaz.
KAMYON, KAMYONET VE RÖMORKLARLA YOLCU TAġINABĠLMESĠ ESASLARI
Madde 130 – Kamyon, kamyonet, römork ve yarı römorklarda yük üzerinde insan taĢınması yasaktır.
Gerekli hallerde, kamyon, kamyonet, römork ve yarı römorklarla;
a) Araçların Ġmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte belirtilen ölçülere uygun oturma yerleri
yapılması,
b) Kasa kenarlarının düĢmeyi önleyecek Ģekilde kapalı ve üzerinin örtülü olması, Ģartıyla taĢıma sınırının
her tonu için 2 yolcu taĢınabilir.
c) Kısa mesafelerde iĢçi taĢınmasında kullanılacaklar için, kasanın yanı ve arka kapaklarının 90 cm.
yükseklikte ve sağlam Ģekilde kapalı olması, karoser zemininden itibaren en az 120 santimetre yüksekliğinde
elle tutulacak sağlam bir korkuluğunun bulunması Ģartı ile taĢıma sınırının her tonu için ayakta 2 yolcu (iĢçi)
taĢınabilir. Bu amaçla kullanılan araçların üzeri açık olabilir.
d) Yükle birlikte yolcu ve hizmetlilerin taĢınmasında aĢağıdaki esaslara uyulması mecburidir.
1) Yüklerin sağlam olarak yerleĢtirilmiĢ ve bağlanmıĢ olması, 2) Kasanın yan ve arka kapaklarının kapalı
olması, 3) Yolcuların kasa içinde ayrılacak bir yerde oturtulması, 4) Yüklerin üzerine hiçbir Ģekilde yolcu
bindirilmemesi, Ģartıyla yükle birlikte yolcu taĢınabilir.
LASTĠK TEKERLEKLĠ TARIM TRAKTÖRLERĠNĠN KARAYOLUNU KULLANMALARI VE YÜK VE ĠNSAN
TAġIMASI ESASLARI
Madde 131 – Lastik tekerlekli traktörlerle ve römork takarak ticari amaçla yük taĢımak yasaktır. Bu araçlar
ticari araç olarak tescil edilemez. Ancak, il trafik komisyonları kararı ile Ģehiriçi taĢımaları hariç, belli bir
konudaki taĢımanın yük taĢıyıcı araçlarla yapılamayacağından anlaĢılmıĢ olması veya mecburi ve geçerli
nedenlerle gerek görülmesi hallerinde, taĢımanın süresi, zamanı ve güzergahı belirtilmek Ģartıyla geçici olarak
ticari amaçla yük taĢımalarına izin verilebilir.
Tarım ürünlerinin toplanması, yüklenmesi veya boĢaltılması amacıyla tarla veya iĢyerine götürülüp getirmek
üzere lastik tekerlekli traktörlerin römork veya yarı römorklarına, oturmaları Ģartıyla, taĢıma sınırının beher tonu
için en çok 3 kiĢi bindirilebilir. Yük üzerinde insan taĢınamaz. Ancak yük ve insanın beraber taĢınmasını
mecburi kılan hallerde, aracın her türlü hareketi ve durması sırasında insanların bulunduğu sahaya tecavüz
etmeyecek Ģekilde yükün sağlamca tespiti ve römork kapaklarının düĢmeyi önleyecek Ģekilde kapalı olması
mecburidir.
TEHLĠKELĠ MADDELERĠN TAġINMASI
Madde 132 – Bu Yönetmeliğe göre, fiziksel ve kimyasal yapı ve nitelikleri bakımından patlayıcı, parlayıcı,
yanıcı, yakıcı, kendi kendine veya kolayca ateĢ alıcı, zehirli ve radyoaktif maddeler ile bunların benzerleri
tehlikeli madde sayılır.
Tehlikeli maddelerin; yüklenmesi, boĢaltılması ve taĢınmaları sırasında ilgili mevzuat hükümlerinin yerine
getirilmesi yanında, trafik güvenliğini sağlamak üzere bunları taĢıtan ve taĢıyanların aĢağıdaki esas, usul ve
Ģartlara uymaları zorunludur.
a) Niteliklerine göre tehlikesizce taĢınması için gerekli Ģekilde ambalajlanmıĢ olacaktır.
b) Ambalajların bozulmaması, patlayıcı madde bulunan kapların sarsılmaması, yüksekten düĢürülmemesi,
yuvarlanmaması, kaymaması ve sürüklenmemesi için gerekli tedbirler alınacaktır.
c) Tehlike yaratacak derecede ambalajı bozulan ve zedelenenler yüklenmeyecek, bu durum taĢıma
sırasında meydana gelecek olursa, ayıklama yapılarak gerekli tedbirler alınmadan yola devam edilmeyecektir.
d) Patlayıcı, yanıcı ve yakıcı olanlarla kolayca ve kendi kendine ateĢ alan maddelerin yüklenmesi ve
boĢaltılması sırasında bulundukları yere 30 metre mesafe içinde sigara ve benzerleri içilmeyecek, kibrit,
çakmak, aydınlatma cihazı ve benzerleri gibi alev ve kıvılcım çıkaran Ģeyler kullanılmayacak, araçların içine 6
voltu geçmeyen pilli fener dıĢındaki aydınlatma cihazları ile girilmeyecektir.
e) Tehlikeli madde taĢıyan araçlarla ilgili olarak;
1) Elektrik donanımları kısa devre, kontak yapmayacak ve kıvılcım meydana getirmeyecek Ģekilde
düzenlenmiĢ ve izole edilmiĢ olacaktır.
2) Ön ve arka yanlarına kırmızı renkte zemin üzerine boyu yirmi ve çizgi kalınlığı ikibuçuk santimetreden az
olmayan beyaz renkte “TEHLĠKELĠ MADDE” yazısı yazılacak ve ayrıca ön ve arka taraflarına kolayca
görülebilen 30×30 santimetreden küçük olmayan kırmızı renkte birer bez asılacaktır.
Akaryakıt taĢıyan araçların sarnıçları üzerine taĢınan maddenin adı da yazılacaktır.
3) Sürücünün kolayca kullanabileceği yerde ve her an kullanılabilir durumda belirlenen nitelikte 2 yangın
söndürme cihazı bulundurulacaktır.
4) Araca baĢka bir yük alınmayacak, mal sahibi veya hizmetliden baĢkası bindirilmeyecektir.
5) Park etme veya duraklama halinde, araç sürücüsü, hizmetli veya bir bekçinin gözetiminde
bulundurulacaktır.
f) Bu araçların sürücüleri; yerleĢim birimleri dıĢındaki karayollarında diğer araçlara en az 50 metre mesafe
bırakarak izlemek ve duraklama halinde aralarında 20 metrelik mesafe bulundurmak zorundadır.
g) Yükleme ve boĢaltma sırasında kalabalık olmayan yer ve uygun zaman seçilecek, motor çalıĢır durumda
bulunmayacak, gerekli güvenlik tedbirleri alınmıĢ olacaktır.
Hayvanla çekilen araçlarda geceleri tehlikeli maddeler taĢınamaz.
Araçların çalıĢtırılması amacıyla depolarında sabit tanklarında bulundurulan veya soğutma cihazları gibi
cihazların çalıĢtırılmasında kullanılan akaryakıtlar hakkında Karayolları Trafik Kanunu ve bu Yönetmelikteki
hükümler uygulanmaz.
Radyoaktif maddelerin yüklenmesi, boĢaltılması ve taĢınabilmesi için ayrıca Atom Enerjisi Komisyonundan
izin alınması mecburidir. Tehlikeli maddelerin; cins, nitelik ve özellikleri, aktarılması ve depolanmaları, yükleme,
boĢaltma ve taĢınmalarına iliĢkin diğer esas, usul ve Ģartlar Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığı Karayolları Genel
Müdürlüğünce çıkarılan “Tehlikeli Maddelerin Karayolu Ġle TaĢınması Hakkında Yönetmelik”te gösterilmiĢtir.
(Ek fıkra: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/15. md.) Tehlikeli atık taĢıyan araçların üzerinde aĢağıda
belirtilen belge, iĢaret ve malzemelerden;
1) Tehlikeli atık taĢıyan araçlara ve bağlı bulundukları firmaya ait ilgili valilikçe onaylanmıĢ “Lisans Belgesi”,
2) Tehlikeli atıkların yurtiçinde taĢınması durumunda Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Ek: 9-B’de
verilen ve ilgili onayların yeraldığı atık taĢıma formları, uluslararası taĢımacılıkta ise aynı Yönetmelik Ek: 9-
A’da verilen ve ilgili onayların yeraldığı uluslararası taĢımacılık formları,
3) Tehlikeli atık taĢımacılığı yapan taĢıt sürücüsünün uluslararası eğitim sertifikası,
4) Kaza halinde müdahale ve ilk yardım amacıyla gerekli malzemeler,
5) TaĢınacak atığın fiziksel ve kimyasal özelliği, kaza anında insan ve çevre sağlığına olabilecek olumsuz
etkilerinin en aza indirilmesi için alınacak tedbirlerin yer aldığı Türkçe bilgi formları ve gerekli malzemeler,
6) TaĢıdığı atığın tehlikelilik özelliğine göre tehlike etiket ve iĢaretleri, bulundurulması zorunludur.
ÇEKEN VE ÇEKĠLEN ARAÇLAR
Madde 133 – Herhangi bir nedenle çekilerek götürülmesi gereken araçlar, kurtarıcı olarak adlandırılan “Özel
Amaçlı TaĢıt”larla çekilir. Ancak, bir arızadan dolayı sürülemeyen veya ıĢık ve fren donanımları bozulan
araçlar, diğer bir araç ile en yakın bakım ve onarım yerine kadar, aĢağıdaki Ģartlara uyulmak kaydıyla
çekilebilirler.
a) Çekilen aracın;
1) Ağırlığının, çeken aracın taĢıma sınırından fazla olmaması,
2) Sürücünün yönetiminde bulunması,
3) IĢık donanımı bozuksa arkasına gündüz kırmızı yansıtıcı veya 20×20 ebadında kırmızı bez, gece ise
kırmızı ıĢık veya kırmızı yansıtıcı konulması,
b) Her iki aracın boĢ olması ve gerekli ise sürücüsünden baĢka birer hizmetli dıĢında yolcu bulunmaması,
c) Her iki araç için;
1) Bağlantı yerinden çıkmayacak, kopmayacak Ģekilde çelik çubuk, çelik halat veya zincirle birbirine
bağlanmıĢ olması,
2) Birbirine bağlanan iki araç arasındaki açıklığın 5 metreyi geçmemesi,
3) Açıklık iki buçuk metreden fazla ise, bağlantının orta kısmına gündüz kırmızı yansıtıcı veya 20×20 cm.
ebadında kırmızı bez, gece kırmızı ıĢık veya kırmızı yansıtıcı konulması,
4) Çekilen aracın freni bozuk ise, çeken araç ile arasındaki açıklığın 1 metreden fazla olmaması, bağlantının
iki aracın birbirine yaklaĢmalarını önleyecek Ģekilde (çeki demiri) olması, bu halde saatte 15, diğer hallerde 20
kilometreden fazla hızla sürülmemesi,
d) Kendi kendine hareket gücü olmayan römork ve benzeri arızalı araçlar ile çekici tarafından
çekilemeyecek durumda olan arızalı yarı römorkların yalnız kurtarıcı araçlar ile çekilmesi, mecburidir.
ARAÇLARIN YÜKLENMESĠ KURALLARI
Madde 134 – Araçların yüklenmesinde belirlenmiĢ ölçü ve esaslara aykırı olarak;
a) Yükün cinsi, Ģekli, yeri, nitelik ve özellikleri bakımından, trafik güvenliğini ve yol kapasitesini azaltacak,
karayolu yapısına ve karayolunu kullananlara, mülklere zarar verecek tarzda yüklenmesi,
b) TaĢıma sınırı üstünde yük ve yolcu taĢınması, taĢıma sınırı aĢılmasa da dingil ağırlığını aĢacak Ģekilde
yüklenmesi,
c) Tehlikeli ve zararlı maddelerin Ģartlarına uyulmadan, gerekli izin ve önlemler alınmadan taĢınması,
d) Ağırlık ve boyutları bakımından taĢınması özel izne bağlı yüklerin izin alınmadan taĢınması,
e) Gabari dıĢı yük yüklenmesi, yük üzerinde veya araç dıĢında yolcu veya hizmetli taĢınması,
f) Yükün;
1) Karayoluna değecek, düĢecek, dökülecek, saçılacak, akacak veya kayacak, gürültü çıkaracak,
2) Her çeĢit yolda dengeyi bozacak, bir Ģeye takılacak veya sivri çıkıntılar oluĢturacak,
3) Sürücülerin görüĢüne engel olacak veya sürme güvenliğini bozacak,
4) Tescil plakaları, ayırım iĢaretleri, dönüĢ ve dur ıĢıkları ile yansıtıcıları örtecek,
5) Aracın boyunu önden 1 metre, arkadan 2 metre aĢacak,
6) Kasanın sağ ve sol yanından taĢacak, Ģekilde yüklenmesi,
7) Çeken ve çekilen araçlarla ilgili Ģartlar yerine getirilmeden araçların çekilmesi, yasaktır.
Yukarıda sayılan yasaklara uymayan araç sürücüleri hakkında cezai iĢlem yapılmakla birlikte, bütün
sorumluluk ve giderler araç iĢletenine ait olmak üzere fazla yolcular en yakın yerleĢim biriminde indirilir. Bu
Yönetmeliğin 126 ncı maddesine aykırı olan ve yukarıdaki diğer yasaklara uymadığı tesbit edilen araçlar ise,
gerekli Ģartlar sağlanıncaya kadar araç trafikten men edilir. Bunlardan trafik güvenliğine ve karayolu yapısına
tehlike yaratmayacak durumda olanlara en yakın yerleĢim birimlerinde gerekli önlemleri almaları için izin verilir.
(DeğiĢik fıkra: 09/09/1997 – 23105 S. R.G. Yön/16. md.) Uluslararası yük taĢımacılığına iliĢkin konularda ikili
ve/veya çok taraflı anlaĢma hükümleri saklıdır.
Sürekli veya süreksiz olarak yük naklettiren kamu kurum ve kuruluĢları ve gerçek ve tüzel kiĢilere ait
iĢletmeler, yük nakli yaptırdıkları araçların azami toplam ağırlıklarını dikkate alarak yükleme yapmak
zorundadırlar.
Bu hükme aykırı hareket edenler hakkında Karayolları Trafik Kanununun 65 inci maddesi hükümleri
uygulanır.
KARAYOLUNDA BOZULUP KALAN ARAÇLAR
Madde 135 – Herhangi bir arıza veya trafik kazası nedeniyle karayolunda sürülemeyecek araçlar için
aĢağıdaki esas ve usuller uygulanır.
a) Durumlarına göre bozulan araçlar için park etme ve duraklamada alınacak önlemlerden gerekli olanlar
uygulanmakla birlikte;
1) Yol, hava ve trafik durumu ile gece ve gündüz oluĢuna göre nizami park ve kuyruk ıĢıkları yakılmadığı,
yakılamadığı veya yakılması halinde dahi 150 metre mesafeden diğer araç sürücüleri tarafından açıkça
görülemediği takdirde, bozulan aracın ön ve arkasına uygun yerlere diğer araç sürücülerinin 150 metre
mesafeden açıkça görebilecekleri Ģekilde birer kırmızı yansıtıcı veya kırmızı ıĢıklı cihaz konulması,
2) Dönemeç veya tepe üstü gibi yerlerde, kırmızı ıĢık cihazı veya kırmızı renkteki yansıtıcının aracın ön ve
arkasında en az 30’ar metre mesafede olacak ve diğer araç sürücüleri tarafından en az 150 metreden açıkça
görülebilecek Ģekilde yerleĢtirilmesi,
3) Otobüs, kamyon ve çekicilerin karayolu üzerinde arıza ve uzun süreli bırakılması halinde, normal hava
Ģartlarında en az 150 metreden net olarak görülebilecek Ģekilde 150×25 cm. ebadında Avrupa Topluluğu
Direktifleri ve Avrupa Ekonomik Komisyonu Regülasyonlarından ECE 70’deki teknik Ģartlara uygun engel
iĢaretinin konulması, mecburidir.
b) Bozulan araç, tehlikeli madde taĢıyorsa her durumda kırmızı ıĢıklı cihaz kullanacak ve devamlı Ģekilde
baĢında beklenmek suretiyle gözetim altında bulundurulacaktır.
Yukarıda belirtilen tedbirlerin alınması tamamlanıncaya kadar araçta acil uyarı (dörtlü ikaz) lambaları varsa
bu lambaları veya dönüĢ lambaları birlikte yakılabiliyorsa bunların yakılması mecburidir.
BĠSĠKLET, MOTORLU BĠSĠKLET, MOTOSĠKLET VE SÜRÜCÜLERĠ ĠLE ĠLGĠLĠ KURALLAR
Madde 136 – Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerinin uyacakları kurallar aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosikletlerin;
1) Yaya yollarında sürülmesi,
2) Ayrı bir bisiklet yolu olduğu halde, bisiklet ve motorlu bisikletlerin taĢıt yollarında sürülmesi,
3) Ġkiden fazlasının taĢıt yolunun bir Ģeridinden yan yana sürülmesi,
4) Bunlara, sürücü arkasında yeterli bir oturma yeri olmadıkça baĢka kiĢilerin bindirilmesi,
5) Sürücü arkasında yeterli oturma yeri olsa bile bir kiĢiden fazlasının taĢınması,
6) Bu araçlarla, diğer araçlar izlenirken, geçilirken, manevra yapılırken; karayolunu kullananların hareketini
zorlaĢtırıcı, tehlike doğurucu davranıĢlarda bulunulması,
7) Ġzin alınarak yapılan gösteriler dıĢında, bu araçlar üzerinde akrobatik hareketler yapılması,
8) Bunların, baĢka bir araca bağlanarak, asılıp tutunarak sürülmesi,
9) Sürülmeleri sırasında; elde bagaj, paket ve benzerlerinin taĢınması, bu Yönetmeliğin 134 üncü
maddesindeki kurallara aykırı yük yüklenmesi,
10) Üç tekerlekli ve özel Ģekilde imal edilmiĢ motosikletler hariç, bu araçlar üzerine kasa, sandık ve
benzerleri yaptırılarak ve karayollarında sürülerek ticari amaçlı yük taĢımalarında kullanılması, yasaktır.
b) Özel Ģekilde imal edilmiĢ 3 tekerlekli motosikletlerle sadece yük taĢınabilir. Bunlar hiç bir Ģekilde yolcu
taĢımak üzere imal ve tadil edilemezler. Aynı zamanda yük taĢımak için yapılmıĢ olan kasa kısmı sürücünün
ön tarafında bulunacak Ģekilde imal edilemez.
c) Bisiklet sürenlerin en az bir elleri, motorlu bisiklet sürenlerin manevra için iĢaret verme halleri dıĢında iki
elleri ve motosiklet sürenlerin devamlı iki elleri ile taĢıtlarını sürmeleri zorunludur.
Bunlarla, sürücünün yanında ve karoserlerinde eĢya ile birlikte yolcu taĢınamaz.
ARAÇLARIN MANEVRALARINA DAĠR KURALLAR
Madde 137 – Araç sürücülerinin; park etmiĢ araçlar arasından çıkarken, taĢıt yolunun sağına veya soluna
yanaĢırken, Ģerit değiĢtirirken, sağa, sola, geriye dönerken, geri giderken ve bunlara benzer hallerde;
karayolunu kullananlar için tehlike ve engel yaratmamaları ve manevraları sırasında aĢağıdaki esas ve
usullere uymaları mecburidir.
A) Araç sürücülerinin iĢaret verme usul ve esasları;
1) DönüĢlerde, gidilen veya durulan Ģeridi değiĢtirmelerde niyetlerini önceden ve uygun bir zamanda ve
mesafede dönüĢ ıĢıklarını yakarak veya kol iĢareti ile açık ve yeterli bir Ģekilde belirterek iĢaret vermeleri
iĢaretlerini manevra süresince devam ettirmeleri ve manevra biter bitmez sona erdirmeleri mecburidir.
2) ĠĢaret verildiği anda aniden Ģerit değiĢtirmek yasaktır.
3) ĠĢaret verilmeden önce, iç ve dıĢ aynalardan ve gerekli hallerde sürücünün baĢını çevirip bakması
suretiyle ön, arka ve yanlarda trafik durumu kontrol edilir.
B) Araç sürücülerinin geri gitme, geri dönüĢ, duraklanan veya park edilen yerlerden çıkıĢ manevraları;
1) Geri gitme ve geri dönüĢlerde;
a) Bağlantı yollarında geri gitmeleri, tek yönlü duraklama veya park manevrası dıĢında geri gitmeleri, iki
aracın emniyetle geçemeyeceği kadar dar olan iki yönlü yol kesimlerinde karĢılaĢma ve geçiĢ kolaylığı
sağlama dıĢında geri gitmeleri, daha geniĢ yollarda geriye giderken manevra dıĢında Ģerit değiĢtirmeleri,
b) Trafiği yoğun olan yollarda geriye dönmeleri, yasaktır.
Uygun durumdaki yollarda geri dönüĢleri diğer araçların geliĢleri engellenmeden ve yolu kullananlar için
tehlike yaratmayacak Ģekilde en az manevra ile dönülerek yapılır.
Ancak, kamyon, otobüs, çekici, römork veya yarı römorklu bir aracın geri manevrası, sürücünün görüĢüne
açık alanda emniyetle sağlanamıyor ise, tehlikesizce geriye hareket edebilmeleri ve uyarılmaları için bir gözcü
bulundurmaları mecburidir.
2) Duraklanan ve park edilen yerden çıkılırken;
a) Araçlarını ve araçların etrafını kontrol etmeleri,
b) Sakıncalı bir durum olmadığını gördükten sonra araçlarını çalıĢtırmaları,
c) IĢıkla veya kolla, gerekli hallerde her ikisi ile aynı zamanda çıkıĢ iĢareti vermeleri,
d) GörüĢ alanları dıĢında kalan yerler varsa veya araçları kamyon, çekici, otobüs veya römork takılı bir araç
ise, tehlikesizce hareket edebilmeleri ve uyarılmaları için bir gözcü bulundurmaları,
e) Yoldan geçen araçlara geçiĢ kolaylığı sağlayıp, güvenli durumun oluĢtuğuna emin olduktan sonra
manevraya baĢlamaları ve manevra bitinceye kadar gerekli önlemleri devam ettirmeleri, mecburidir.
C) Kamu hizmeti yolcu taĢıtlarının hareketlerinin kolaylaĢtırılması; Kamu hizmeti yolcu taĢıtlarının duraklara
giriĢ ve çıkıĢlarını kolaylaĢtırmak üzere, gerekli hallerde ilerleyen ve bulundukları yerden çıkarak veya Ģerit
değiĢtirecek olan araç sürücüleri manevralarını geciktirmek zorundadırlar.
Bu zorunluluk, kamu hizmeti yolcu taĢıtı sürücülerinin iĢaret vermiĢ olmaları Ģartıyla, duraklara
yanaĢmalarının veya duraklardan çıkıĢlarının tamamlanabileceği süreler için uygulanır.
DOKUZUNCU BÖLÜM : YAYALAR-HAYVANLA ÇEKĠLEN VEYA ELLE SÜRÜLEN ARAÇLAR-HAYVAN
SÜRÜCÜLERĠ VE YARIġLAR HAKKINDA KURALLAR
YAYALAR
Madde 138 – Yayaların uyacakları kurallar aĢağıda belirtilmiĢtir.
a) Yayalar taĢıt yolu bitiĢiğinde veya yakınında yaya yolu, banket veya alan varsa buralardan yürümek, her
iki tarafında banket bulunan ve kullanılabilir durumda olan yollarda kendi gidiĢ yönüne göre sol bankette
yürümek zorundadırlar.
Ancak;
1) Diğer yayalar için ciddi rahatsızlık ve tehlike verecek boyut veya biçimde eĢya iten veya taĢıyan kiĢiler,
taĢıt yolunun en sağ Ģeridinde mümkün olan en az kısmı iĢgal etmek, araçların ilerlemelerine engel olmamak,
çarpmayı önleyici ve uyarıcı tedbirleri almak Ģartıyla taĢıt yolu üzerinde yürüyebilirler.
2) Bir yetkili veya görevli yönetiminde düzenli Ģekilde yürüyen yaya kafileleri taĢıt yolunun en sağ Ģeridinden
fazla kısmını iĢgal etmemek, gece ve gündüz görüĢün az olduğu hallerde imkan oranında tek sıra halinde
yürümek, araçların hareketlerini engellememek ve güçleĢtirmemek, çarpmayı önleyici ve uyarıcı tedbirleri
almak Ģartıyla taĢıt yolu üzerinde yürüyebilirler.
3) Yayaların yürümesine ayrılmıĢ kısımların kullanılmasının mümkün olmaması veya mevcut bulunmaması
halinde, bisiklet yolu varsa bisiklet trafiğine engel olmamak Ģartıyla bisiklet yolunda, bisiklet yolu yoksa imkan
oranında taĢıt yolu kenarına yakın olmak Ģartıyla taĢıt yolu üzerinde yürüyebilirler.
4) Her iki tarafında yaya yolu ve banket bulunmayan veya kullanılır durumda olmayan iki yönlü yollarda yaya
kafileleri taĢıt yolunun sağ kenarında diğer yayalar gidiĢlerine göre taĢıt yolunun sol kenarında yürümek
zorundadırlar.
b) KarĢıdan karĢıya geçiĢler;
TaĢıt yolunun karĢı tarafına geçmek isteyen yayalar, taĢıt yolunu yaya ve okul geçidiyle kavĢak giriĢ ve
çıkıĢlarından geçmek zorundadırlar.
1) Yaya ve okul geçitlerinin bulunduğu yerlerde yayalar için ıĢıklı iĢaret varsa bu iĢaretlere uymak,
2) Geçitte yayalar için ıĢıklı iĢaret yoksa ve geçit sadece taĢıt trafiği ıĢıklı iĢareti veya yetkili kiĢi tarafından
yönetiliyorsa, geçecekleri doğrultu açıldıktan sonra taĢıt yoluna girmek,
3) IĢıklı iĢaret veya yetkili kiĢilerin bulunmadığı geçitlerde veya kavĢaklarda güvenlikleri açısından yaklaĢan
araçların uzaklık ve hızını göz önüne alarak uygun zamanda geçmek, zorundadırlar.
Ancak, 100 metre kadar mesafede yaya geçidi, okul geçidi veya kavĢak bulunmayan yerlerde yayalar, taĢıt
trafiği için bir zorluk veya engel yaratmamak Ģartıyla ve yoldan gelen taĢıtların uzaklık ve hızını kontrol ederek
kendi güvenliklerini sağladıktan sonra en kısa doğrultuda ve en kısa zamanda taĢıt yolunu geçebilirler.
Yollarda güvenli geçiĢ, önce sola sonra sağa bakılarak sakınca yoksa taĢıt yoluna girmek, geçiĢ sırasında
sola ve sağa bakılarak yürüyüĢe devam etmek, taĢıt yoluna girmeden güvenle duramayacak kadar yaklaĢmıĢ
taĢıtlar varsa ilk geçiĢ hakkını onlara verip geçiĢlerini beklemek suretiyle yapılır. Yayalar için özel olarak
yapılmıĢ alt veya üst geçit, yaya köprüsü veya yaya tüneli gibi tesisler varsa yayalar buralardan yararlanmak
zorundadırlar.
c) Yaya yolu bulunmayan yollarda yürümek zorunda kalan yayalar, araç sürücülerine karĢı görünürlüklerini
sağlamak, can güvenliklerini daha olumlu yönde artırmaları için alaca karanlık ve gece karanlığında
üzerlerinde reflektif aksesuar bulundurmak, uyarıcı açık renk elbise giymek veya ıĢık taĢımak gibi tedbirleri
almak zorundadırlar.
d) Yaya yollarında, geçitlerde veya mecburi hallerde taĢıt yolu üzerinde bulunan yayaların, trafiği
engelleyecek, tehlikeye düĢürecek davranıĢlarda bulunmaları, dikkatsiz hareket etmeleri, oynamaları veya bu
yerleri saygısızca kullanmaları yasaktır.
HAYVANLA ÇEKĠLEN VE ELLE SÜRÜLEN ARAÇLARI SÜRENLER ĠLE HAYVAN SÜRÜCÜLERĠ
Madde 139 – Hayvanla çekilen ve elle sürülen araçları sürenler ile hayvan sürücüleri hakkında aĢağıdaki
kurallar uygulanır.
a) Yasaklar;
1) YerleĢim birimleri dıĢındaki karayollarında taĢıt yolu üzerinde mecburi haller dıĢında hayvan bulundurmak,
2) Karayollarının bunlara yasaklanmamıĢ olan kesimlerinde hayvanla çekilen ve elle sürülen araçları,
hayvanları, hayvan sürüleri ve binek hayvanlarını trafik kurallarına uymadan sürmek,
3) Bunları sürme yeteneğinden yoksun kimselerin yönetimine vermek veya baĢıboĢ bırakmak,
4) Sürü veya kümeleri; gerekli tedbirleri almadan tünellerden geçirmek,
5) ĠĢaretleme ile girmelerinin yasaklandığı açıkça belirtilen yol kesimlerine girmek, yasaktır.
b) TaĢıt yolunu kullanmak mecburiyetinde kalan hayvan sürücüsü ve kümelerini sevk ve idare edenler;
1) Sürü veya kümelerin boyunu 30 metreden kısa tutmak,
2) Boyu 30 metreyi aĢan sürü veya kümeleri kısımlara ayırmak ve ayrılan kısımlar arasında en az 30 metre
uzunlukta açıklıklar bırakmak,
3) Sürü ve kümelerin, tünellerden geçirilmesinde; gece ve gündüz oluĢuna göre her iki taraftan 150 metre
mesafedeki kırmızı ıĢık veya kırmızı bezle, bunların olmaması halinde beyaz bezle iĢaret verilip, tünele
yaklaĢan araçların durdurulmasını sağlamak ve bu iĢaretleri geçiĢ tamamlanıncaya kadar devam ettirmek,
4) TaĢıt yolunun en sağ Ģeridinde bulunmak ve bu Ģeridin mümkün olan en az geniĢlikte bir kısmını iĢgal
etmek, zorundadırlar.
YARIġ VE KOġULAR
Madde 140 – Karayollarında yapılacak yarıĢ ve koĢularda trafik güvenliği bakımından aĢağıdaki esas ve
usullere uyulur.
a) Ġl sınırları içindeki yarıĢ ve koĢular için, o ilin valiliğinden, iller arası veya uluslararası yarıĢ ve koĢullar için
ĠçiĢleri Bakanlığından izin alınması,
b) Ġzin için en az otuz gün önceden baĢvurulması,
c) YarıĢa katılacaklar için Karayolları Trafik Kanununun 105 inci maddesi gereğince sigorta yaptırılmıĢ
olması,
d) Ġzin belgesinde gösterilen Ģartlara uyulması, mecburidir. ĠçiĢleri Bakanlığınca izin verilirken Karayolları
Genel Müdürlüğünün uygun görüĢü alınır.
Ġl sınırları içinde veya iller arası yarıĢ ve koĢularda trafik güvenliği bakımından gerekli tedbirler, yarıĢ veya
koĢunun kapsam, nitelik ve özelliğine göre ĠçiĢleri Bakanlığınca verilecek talimata uygun olarak valiliklerce
alınır.
Ġzinsiz yapılan yarıĢ ve koĢular, görevlilerce derhal durdurularak, düzenleyicileri hakkında yasal iĢlem yapılır.
ONUNCU BÖLÜM : ÇEġĠTLĠ KURALLAR
GEÇĠġ ÜSTÜNLÜĞÜNE SAHĠP ARAÇLAR
Madde 141 – GeçiĢ üstünlüğüne sahip araçlar ile bunların sürülmesi hakkında uygulanacak esas, usul ve
kurallar aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) GeçiĢ üstünlüğüne sahip araçlar;
1) Yaralı veya acil hastaların taĢınması ve bunlara ilk ve acil yardımın yapılması için kullanılan cankurtaran
ve özel amaçlı taĢıtlarla, yaralı ve acil hasta taĢıyan diğer araçlar,
2) Ġtfaiye araçları ile benzeri acil müdahale araçları,
3) Sanık veya suçluları takip eden veya genel güvenlik ve asayiĢ için olay yerine giden zabıta araçları,
4) Trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine giden trafik
hizmetlerine ait araçlar,
5) Yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluĢa ait kar ve buz mücadelesi çalıĢmalarında görevli araçlar,
6) Sadece alarm sırasında olmak üzere sivil savunma hizmetlerine ait araçlar,
7) Hizmetin devamı süresince koruma araçları ile korunan araçlar,
b) Sürülmelerine ĠliĢkin esas ve kurallar;
1) Bu araçlar, görev halinde iken geçiĢ üstünlüğü hakkına sahiptir.
Bu hak, halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak, ıĢıklı ve sesli uyarı iĢaretlerini bir arada vermek
Ģartı ile kullanılır.
2) Bu araçlar, hizmetin yerine getirilmesini sağlamak amacına uygun olması Ģartıyla, Karayolları Trafik
Kanunu ve bu Yönetmelikte gösterilen trafik kısıtlamalarına ve yasaklarına bağlı değildir.
3) Bu araçların birbirleri ile karĢılaĢmalarında; geçiĢ üstünlüğü ile kavĢaklarda ilk geçiĢ hakkı, bu maddenin
(a) bendinde belirtilen öncelik sırası esas alınarak kullanılır.
4) Bu araçların görev hali dıĢında geçiĢ üstünlüğü iĢaret ve hakkını kullanmaları yasaktır.
c) GeçiĢ üstünlüğü hakkının kullanılması esasları;
Özel amaçlı taĢıtlardan cankurtaran ve itfaiye araçları ile emniyet ve asayiĢ hizmetlerinde kullanılan,
boyama Ģekilleri ve ayırım iĢaretleriyle tanınan geçiĢ üstünlüğüne sahip oldukları açıkça belli olan araçlar
dıĢındaki ayırım iĢareti bulunmayan ancak, geçiĢ üstünlüğüne sahip olan diğer araçlardan,
1) GeçiĢ üstünlüğü hakkını kullanması gereken güvenlik ve asayiĢ hizmetlerinde kullanılanlar gerektiğinde
derhal söktürülüp takılabilen ıĢıklı ihbar iĢareti ve devamlı olarak da görülmeyen kısımlarda sesli ihbar iĢareti
bulundurmak zorundadır.
2) Cankurtaran dıĢında, yaralı ve acil hasta taĢıyan ve geçiĢ üstünlüğüne sahip oldukları ayırım iĢaretiyle
belirlenmemiĢ olan araçlar geçiĢ üstünlüğü hakkını, gereksiz olmamak Ģartı ile kendilerine taĢıt yolu üzerinde
yer açılmasını sağlamak üzere yeterli Ģekilde ses cihazlarını ve ıĢıklı iĢaretlerini kullanarak, gerektiğinde el ve
kol iĢareti yaparak, karayolunu kullananları uyarmak suretiyle kullanılır.
Bu hakkı gereksiz yere kullananlar hakkında Karayolları Trafik Kanununa göre iĢlem yapılmakla birlikte Türk
Ceza Kanunu hükümleri de uygulanır.
d) GeçiĢ üstünlüğü olan araçların uyarı iĢaretleri;
1) IĢıklı uyarı iĢareti
Cankurtaran araçlarında, trafik ve genel zabıtaya ait araçlarda mavi-kırmızı veya mavi, Karayolları Genel
Müdürlüğünün sadece trafik hizmetlerine tahsis edilen araçlarında mavi, itfaiye ve sivil savunma araçlarında
kırmızı renk ve ıĢık veren ve normal hava Ģartlarında 150 metreden görülebilen, dönerli veya aralıklı yanıp
sönen lambalı cihazlardır.
2) Sesli uyarı iĢareti
Araçların üzerinde veya görülmeyen kısımlarında bulunan canavar düdüğü, siren veya çan gibi en az 150
metreden duyulabilecek Ģekilde ses çıkaran cihazlardır.
Sesler, sivil savunma araçlarında devamlı aynı notadan, diğerlerinde değiĢik notaların seslendirilmesi
Ģeklindedir.
3) Cankurtaran dıĢında, yaralı ve acil hasta taĢıyan araçların bu amaçla kullanılacak ses ve ıĢık cihazları
hakkında bu maddenin
bendinin ikinci alt bendi hükümleri uygulanır.
GEÇĠġ ÜSTÜNLÜĞÜ BULUNAN ARAÇLARIN ĠġARETĠNĠ ALAN ARAÇ SÜRÜCÜLERĠNĠN UYACAĞI
KURALLAR
Madde 142 – GeçiĢ üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür bir iĢaretini alan ve araç sürücüleri bu
araçların kolayca ilerlemelerini sağlamak için taĢıt yolu üzerinde yer açmak, gerekiyorsa durmak ve bu araçlar
tarafından tamamen geçilinceye kadar beklemek mecburiyetindedirler.
Bir kavĢakta iken böyle bir iĢaret alan araç sürücüleri derhal kavĢağı boĢaltmak ve gerekiyorsa emniyetli bir
mesafe uzaklaĢtıktan sonra geçiĢi engellemeyecek Ģekilde durmak ve geçiĢ üstünlüğüne haiz araçlar
tamamen geçinceye kadar beklemek mecburiyetindedirler.
GÖRDÜKLERĠ HĠZMET BAKIMINDAN ÖZEL HÜKÜMLER UYGULANACAK ARAÇLAR
Madde 143 – Karayolu yapısı ile kentsel yapının yapım, onarım, bakım ve iĢletilmesi ve karayolunun
temizlenmesi iĢlerinde kullanılan araçlar, kurtarıcı araçlar, ağırlık ve boyutları bakımından özel izinle
karayoluna çıkan ve bunlara eskortluk eden araçlar hakkında aĢağıda gösterilen hükümler uygulanır.
a) Bu araçların üstlerinde sarı renkli uyarı iĢareti bulunur. Bu iĢaret geçiĢ üstünlüğü hakkı vermez.
Sarı renkli ıĢıklı uyarı iĢareti sadece bu araçların kendilerini belli etmeleri, tehlikesizce sürülmeleri ve
karayolunu kullananların uyarılması amacı ile kullanılır.
b) Bu araçların, kesin bir mecburiyet olmadıkça trafik akımının az olduğu yer, süre ve zamanları içinde
çalıĢtırılmasına özen gösterilir.
SES, MÜZĠK, GÖRÜNTÜ VE HABERLEġME CĠHAZLARI
Madde 144 – Araçlarda ses, müzik, görüntü ve haberleĢme cihazları hakkında aĢağıdaki esaslar uygulanır.
a) Bunların; bu Yönetmeliğin 1 ve 2 sayılı Cetveli ile “Araçların Muayeneleri ile Muayene Ġstasyonlarının
Açılması ve ĠĢletilmesi Hakkında Yönetmelik” Ģartlarına ve ilgili kanun hükümlerine uygun olarak
bulundurulması ve kullanılması ve gerekli görülenler için izin ve ruhsat alınması mecburidir.
b) Uyarı iĢareti olarak kullanılan ses cihazlarının;
1) Yakın ilerisi görülmeyen, kavĢak, dönemeç ve tepe üstü gibi yerlere yaklaĢırken geliĢini haber verme, yol
ve trafik durumunun icabına göre, karayolunu kullananları uyarma ve geçme halleri dıĢında kullanılması,
2) Kamunun rahat ve huzurunu bozacak Ģekilde gereksiz veya gereğinden uzun ve ayarsız olarak
seslendirilmesi ile Ģehir içinde havalı klakson kullanılması,
3) GeçiĢ üstünlüğüne sahip araçlarda bulundurulması gerekenlerin, diğer araçlara takılarak kullanılması,
yasaktır.
Ġzin ve ruhsat alınmadan, araçlarda bulundurulan veya kullanılan bu cihazlar söktürülür.
Tedbirsiz ve Saygısız Araç Sürme
Madde 145 – Karayollarında, kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya kiĢilere zarar verecek Ģekilde;
a) Su, çamur ve benzerlerini sıçratmak, atmak, dökmek,
b) Korkutmak veya ĢaĢırtmak,
c) Sigara külü ve izmaritlerini veya baĢka Ģeyleri yola atıp dökmek,
d) Seyir halinde iken sürücülerin, cep ve araç telefonu ile benzeri haberleĢme cihazlarını kullanmak,
e) Özel amaçlarla keyfi veya kasıtlı davranıĢlarda bulunmak suretiyle yaya veya araç trafiğinin seyir
emniyetini ihlal etmek veya tehlikeye düĢürmek, suretiyle tedbirsiz ve saygısız davranıĢlarda bulunmaları ve
araç sürmeleri yasaktır.
TaĢıtlara monte edilecek özel setlerle cep veya araç telefonları ele alınmadan kullanım imkanı
sağlandığında, sürücü zorunlu hallerde telefon konuĢması yapabilecektir.
TEDBĠRSĠZ VE SAYGISIZ ARAÇ SÜRME
Madde 145 – Karayollarında, kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya kiĢilere zarar verecek Ģekilde;
a) Su, çamur ve benzerlerini sıçratmak, atmak, dökmek,
b) Korkutmak veya ĢaĢırtmak,
c) Sigara külü ve izmaritlerini veya baĢka Ģeyleri yola atıp dökmek,
d) Seyir halinde iken sürücülerin, cep ve araç telefonu ile benzeri haberleĢme cihazlarını kullanmak,
e) Özel amaçlarla keyfi veya kasıtlı davranıĢlarda bulunmak suretiyle yaya veya araç trafiğinin seyir
emniyetini ihlal etmek veya tehlikeye düĢürmek, suretiyle tedbirsiz ve saygısız davranıĢlarda bulunmaları ve
araç sürmeleri yasaktır.
TaĢıtlara monte edilecek özel setlerle cep veya araç telefonları ele alınmadan kullanım imkanı
sağlandığında, sürücü zorunlu hallerde telefon konuĢması yapabilecektir.
YAYA VE OKUL GEÇĠTLERĠ
Madde 146 – Yaya ve okul geçitlerinde aĢağıdaki kurallar uygulanır.
Görevli kiĢi veya ıĢıklı trafik iĢareti bulunmayan, ancak baĢka bir trafik iĢareti ile belirlenmiĢ olan yaya ve
okul geçitlerine yaklaĢan bütün sürücülerin araçlarını yavaĢlatmaları, bu geçitlerden geçen veya geçmek üzere
bulunan yayalara ilk geçiĢ hakkını vermeleri ve varsa okul geçidi görevlilerinin verecekleri iĢaret ve talimata
uymaları mecburidir.
OKUL TAġITLARI
Madde 147 – Okul TaĢıtlarının DUR ıĢıklı iĢaretinin kullanılması ve bu taĢıtların çalıĢtırılması esas ve
kuralları aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) DUR ıĢıklı iĢaretinin kullanılması;
1) Öğrencilerin inmeleri ve binmeleri sırasında yakılması ve inip binmeleri tamamlanıncaya kadar yanar
durumda bulundurulması,
2) DUR ıĢıklı iĢareti yakıldığında arkadan gelen bütün araçların durması, mecburidir.
DUR ıĢıklı iĢaretinin frene basıldığında yanan ıĢıklarla birlikte yanmayacak Ģekilde bağlanması ve öğrenci
indirme bindirme halleri dıĢında kullanılmaması zorunludur.
b) Okul taĢıtlarının çalıĢtırılması esasları,
1) ġartlarına uygun gerekli ayırım iĢaretlerinin bulunması,
2) TaĢıma sınırını aĢmayacak sayıda öğrenci bindirilmesi,
3) Okula gidiĢ geliĢ saatlerine ve okulca belirlenen taĢıma programına uyularak sürülmesi,
4) Araç içi düzenini sağlamak ve araca iniĢ ve biniĢlerinde öğrencilere yardımcı olmak üzere rehber
öğretmen veya kiĢi bulundurulması,
5) Öğrencilerin kolayca yetiĢebileceği camların ve pencerelerin sabit olması, mecburidir.
Bu araçların çalıĢtırılmasına iliĢkin diğer esas ve usuller Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliğinde
belirlenir.
DEMĠRYOLU GEÇĠTLERĠ
Madde 148 – Demiryolu geçitlerinde aĢağıdaki kurallar uygulanır.
a) Sürücülerin kontrollü demiryolu geçitlerini;
1) IĢıklı veya sesli talimatın vereceği “DUR” emrine uymamaları,
2) Geçidin durumuna uygun bir hızla geçmemeleri,
3) TaĢıt yolu üzerine indirilmiĢ veya indirilmekte olan tam ve yarım bariyerler varken geçide girmeleri,
yasaktır.
b) Sürücülerin, ıĢıklı iĢaret ve bariyerlerle donatılmamıĢ (kontrolsüz) demiryolu geçitlerinde;
1) Geçmeden önce makul bir mesafede durmaları,
2) Herhangi bir demiryolu aracının yaklaĢmadığına emin olduktan sonra geçmeleri, mecburidir.
ÇOCUK, ÖZÜRLÜ, HASTA VE SAKAT TAġITLARI, GÖZLERĠ GÖRMEYEN YAYALAR, YÜRÜYÜġ
KOLLARI
Madde 149 – Karayolları Trafik Kanunu ve bu Yönetmelik açısından;
a) Çocuk ve özürlülerin motorsuz taĢıtlarının sürücüleri hakkında, yayalarla ilgili hükümler uygulanır.
b) Gözleri görmeyenlerden;
1) Beyaz baston taĢıyan,
2) Kollarında 3 siyah yuvarlaklı sarı bant bulunan,
3) Bir yayanın veya bir köpeğin yardımı ile yürüyen, kiĢilerin taĢıt yolu üzerinde bulunmaları halinde, bütün
sürücülerin yavaĢlamaları, gerektiğinde durmaları ve yardımcı olmaları mecburidir.
c) Yetkili veya görevli kiĢilerin yönetimindeki yürüyüĢ kolları arasından geçmek yasaktır.
SÜRÜCÜLERĠN VE YOLCULARIN KORUYUCU TERTĠBAT KULLANMA MECBURĠYETĠ
Madde 150 – (DeğiĢik madde: 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/27.mad * ; DeğiĢik madde : 09/06/2008 –
26901 S.R.G Yön\2.mad) **
Belirli sürücülerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında koruyucu tertibat kullanmaları mecburidir.
Sürücü ve yolcular için, nicelik ve nitelikleri bu Yönetmeliğin ekinde yer alan 1 sayılı cetvelde ve Karayolları
Trafik Kanununa göre çıkarılan diğer yönetmeliklerde gösterilen koruyucu tertibatlardan;
a) Üç tekerlekli yük motosikletleri hariç, motorlu bisiklet ve motosikletlerde sürücülerin koruma baĢlığı ve
koruma gözlüğü, yolcuların ise koruma baĢlığı,
b) M1 sınıfı otomobillerin, M1G ve N1G sınıfı arazi taĢıtlarının, N1, N2, N3 sınıfı kamyonet, kamyon ve
çekicilerin, M2 ve M3 sınıfı minibüs ve otobüslerin bütün koltuklarında bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (1)
sayılı cetvelde yer alan “Emniyet Kemeri”nin bulundurulması ve kullanılması zorunludur. Yalnız araç dururken
kullanılan koltuklar ile ayakta da yolcu taĢıyan M2 ve M3 kategorisi Sınıf A ve Sınıf I otobüslerde, koltuklarda,
emniyet kemeri bulundurulması zorunlu değildir.
Ancak;
1) YerleĢim yeri içinde ticari amaçla yolcu taĢımacılığı yapan araç sürücüleri,
2) YerleĢim yeri içinde ticari amaçla yolcu taĢımacılığı yapan M2 ve M3 sınıfı minibüs ve otobüsler (umum
servis araçları hariç) ile dolmuĢ otomobillerindeki yolcular,
3) Geri gitme veya park yerlerinde 25 km/s. geçmeyen hızla seyreden sürücüler,
4) Yakın koruma, harekât, tatbikat ve devriye görevi yürüten veya olaylara müdahale eden askeri ve genel
kolluk görevlilerinden sürücü ve yolcu konumunda bulunanlar,
5) Görev ya da ekip çalıĢması ile özel pozisyonlarda bulunduklarında acil servis görevlileri,
emniyet kemeri kullanmak zorunda değildir.
Bu Yönetmelik hükümlerine göre 1995 yılı itibariyle ülkemizde imali yapılan veya yurt dıĢından ithaline izin
verilen M1 sınıfı araçların arka koltuklarında emniyet kemeri bulundurulması ve kullanılması mecburidir.
Bunların dıĢında kalan ve halen trafikte kullanılmakta olan diğer taĢıt sahipleri isteğe bağlı olarak bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan 1 sayılı cetvelde yer alan “Emniyet Kemeri”ni numunesine uygun olarak
taktırabilirler. Kamyonet, kamyon ve çekicilerde ön koltukları için emniyet kemeri ile ilgili hükümler 1/8/1998
tarihinden sonra, diğer koltuklar için 1/1/2009 tarihinden sonra üretilen araçlarda uygulanır.
Emniyet kemeri, 1/8/1998 tarihinden sonra ve 13/2/2009 tarihine kadar üretilmiĢ M2 ve M3 sınıfı minibüs ve
otobüslerin bütün koltuklarında zorunlu olmayıp, minibüslerde sürücüsü ile yanında oturan yolcuların;
Ģehirlerarası otobüslerde arka koltuklar hariç olmak üzere, sürücüsü dahil en ön ve önünde boĢluk olan arka
koltuklarda, önünde boĢluk olan kapı önü koltuklarında; iki katlı Ģehirlerarası otobüslerde merdiven önü, en ön
ve önünde boĢluk olan en arka koltuklarda, masa etrafında bulunan koltuklardan aracın gidiĢ yönüne doğru
olanlarda oturan yolcular için bulundurulması ve kullanılması zorunludur.
M1, M1G, N1, N1G, N2 ve N3 sınıfı araçlarda 150 cm’den kısa ve 36 kg’ın altındaki çocukların taĢınması
sırasında çocukların ağırlığına uygun bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (1) sayılı cetvelde yer alan çocuk
bağlama sistemlerinin kullanılması zorunludur. Ancak, 135 cm’den uzun çocuklar çocuk bağlama sistemleri
yerine ön koltukta oturmamak Ģartıyla diğer koltuklardaki emniyet kemerlerini kullanabilirler.
Çocuk bağlama sistemleri olmayan M1, M1G, N1, N1G, N2 ve N3 sınıfı araçlarda üç yaĢın altındaki
çocuklar taĢınamazlar.
Çocukların taksilerde seyahatleri sırasında, çocuk bağlama sistemleri kullanmaları, yok ise arka koltukta
oturmaları zorunludur.
Çocuklar, araçta hava yastığı devre dıĢı bırakılmadan, ön hava yastığı ile korunan bir yolcu koltuğunda yüzü
geriye dönük çocuk bağlama sistemi kullanılarak taĢınamazlar.
M2 ve M3 sınıfı araçlarda seyahat eden üç ve üzeri yaĢtaki çocukların, emniyet kemeri ya da çocuk
bağlama sistemleri kullanması zorunludur.
M2 ve M3 sınıfında seyahat eden yolcular koltuklarına oturduklarında ve araç hareket ettiğinde, emniyet
kemerlerini bağlamaları konusunda aĢağıdaki yollardan herhangi biri ile uyarılmak zorundadır:
a) Sürücü tarafından,
b) Muavin veya grup lideri olarak tayin edilen görevli tarafından,
c) Görsel-iĢitsel vasıtalarla,
ç) Belirlenen ve her oturma pozisyonunda görülebilen iĢaret veya bu Yönetmeliğin ekindeki (Ek:41)’de
gösterilen sembollerle.
Çocuk bağlama sistemleri kullanma zorunluluğu, bu ve ilgili yönetmelikler gereği emniyet kemeri veya
isofix sistemi bulundurma zorunluluğu olmayan araçlarda aranmaz. Bu araçlarda çocukların arka koltuklarda
taĢınması zorunludur.
Sağlık sorunları nedeniyle emniyet kemeri takamayacak kiĢilerin resmi veya özel sağlık kuruluĢlarından
emniyet kemeri takamayacağına dair sağlık raporu almaları gerekir. Bu kiĢiler raporda belirtilen süre zarfında
emniyet kemeri takmaktan muaf tutulur. Bu raporların görevlilerce istenildiğinde, ilgili tarafından gösterilmesi
zorunludur.
Seferde görev alan sivil araçlara, ilgili mevzuat hükümlerine göre iĢlem yapılır.
KARAYOLU ÜZERĠ PARK YERLERĠNDEN ÜCRET ALMAYA YETKĠLĠLER
Madde 151 – Karayolu üzeri park yerlerindeki araçlar için sadece karayolunun yapım ve bakımından
sorumlu olan kuruluĢ birimlerince ücret alınabilir.
Bunlar dıĢında, hiçbir gerçek veya tüzelkiĢi herhangi bir Ģekilde para alamaz. Bu park yerleri hiçbir Ģekilde
kiralanamaz. Bu madde hükmüne uymayanlara Kanunun 79 uncu maddesi uygulanır. Karayolu üzeri park
yerleri; yerleĢim birimleri içinde taĢıt yolu bitiĢiğinde uygun durumdaki yaya yolu bölümlerinden yararlanarak
açılan ceplerde, yerleĢim birimleri dıĢında ise, banket dıĢındaki uygun yerlerde tesis edilir.
Ancak il ve ilçe trafik komisyonlarından karar alınarak, yayaların geçiĢine engel olmayacak Ģekilde ayrılmıĢ,
iĢaretlerle belirlenmiĢ geniĢ ve uygun durumdaki yaya yollarında da park izni verilebilir.
Her durumda taksi duraklarının cep açılan yerlerde bulunması mecburidir.
Cep açılamayan yeterli durumda olan taĢıt yolu kenarında iĢaretlenmek suretiyle park ve durak izni
verilebilir.
Ancak, park veya durak yerlerini sınırlamak veya belirlemek amacıyla, taĢıt yolu üzerine beton kütlesi, taĢ,
seyyar veya sabit direk, kazık, zincir, levha, ıĢık ve benzeri standart yol malzemeleri dıĢında herhangi bir fiziki
engel konamaz. Bu yerler yol çizgi boyaları ile belirlenebilir. Yukarıda sayılan engelleri taĢıt yolu üzerine
konması halinde Karayolları Trafik Kanununun 14 üncü maddesi hükümleri uygulanır.
YEDĠNCĠ KISIM : TRAFĠK KAZALARI
TRAFĠK KAZALARINA KARIġANLAR
Madde 152 – Bir trafik kazasında olaya karıĢanlardan yaralanmamıĢ olan veya hafif yaralı olanlar;
a) Araç sürücüsü iseler, trafik için ek bir tehlike yaratmayacak Ģekilde hemen durmak, trafik güvenliği için
ıĢıklı iĢaret veya yansıtıcı cihazları koymak ve gereken tedbirleri almak,
b) Trafiği, can ve mal güvenliği etkilemeyen, ölümlü, yaralanmalı veya hasarlı kazalarda, sorumluluğun
belirlenmesine yarayacak iz ve deliller dahil, kaza yerindeki durumu değiĢtirmemek,
c) Olayda taraf olanlar, istendiğinde diğer tarafa kimlik ve adreslerini bildirmek, sürücü ve trafik belgeleri ile
sigorta poliçelerini göstermek, bunlara ait gerekli bilgilerle tarih ve sayılarını vermek,
d) Yaralılara ilk yardım ve acil müdahale yaptırmak maksadıyla kaza mahallinden ayrılma hali hariç, olayı;
yetkili ve görevlilere bildirmek ve bunlar gelinceye kadar veya bunların iznini almadan kaza yerinden
ayrılmamak,
e) BaĢında sahibi veya sorumlusu bulunmayan motorlu araçlar, taĢınabilen veya taĢınamayan mallar ile
mülklere zarar veren sürücüler;
1) Aracın, malın veya mülkün ilgilisini bulmak,
2) Bulunamadığı takdirde araçların ve zarar verilen diğer Ģeylerin görünebilen ve uygun yerlerine
düĢmeyecek, kaybolmayacak Ģekilde yazılı bilgi bırakmak,
3) En kısa sürede yetkililere haber vermek,
zorundadırlar.
Ancak; maddi hasarla sonuçlanan kazalarda;
Kazaya karıĢan kiĢilerin tümü, yetkililerin gelmesine gerek görmez ve anlaĢılırsa, durumu aralarında yazılı
olarak tespit etmek suretiyle olay yerinden ayrılabilirler.
Bu Ģekilde bir anlaĢma ile olay yerinden ayrılmıĢ olan taraflar, meydana gelen zararın kendilerince doğrudan
veya sigortaları tarafından karĢılanacağını kabul etmiĢ sayılırlar.
Ayrıca, yazılı tespit yapmıĢ olsun veya olmasınlar sonradan yetkililerden kaza tespit tutanağı
düzenlenmesini isteyemezler.
TRAFĠK KAZALARINDA YÜKÜMLÜLÜK
Madde 153 – Karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili olarak;
a) Kazaya karıĢan veya olay yerinden geçmekte olanlar;
1) Kaza yerinde usulüne uygun ilk yardım tedbirlerini almak,
2) Olayı en yakın zabıta veya sağlık kuruluĢuna bildirmek,
3) Yetkililerin isteği halinde yaralıları en yakın sağlık kuruluĢuna götürmek,
b) YerleĢim birimleri dıĢındaki akaryakıt istasyonlarını iĢletenler;
Bu tesisler hakkında çıkarılmıĢ olan Yönetmelikteki standartlara uygun ve her an kullanılabilir durumda
sağlık malzemesi bulundurmak,
c) Araç bakım, onarım, servis istasyonu, garaj ve otopark sahip veya sorumluları;
1) Tesislerine; bakım, onarım için muhafaza veya park edilmek üzere bırakılan motorlu araçlardan, bir kaza
geçirdiği belli olan veya üzerinde suç belirtisi bulunanları gecikmeden zabıtaya bildirmek,
2) Bunları bir deftere (Ek: 38) iĢlemek, zorundadırlar.
TRAFĠK KAZALARINA EL KONULMASI
Madde 154 – Trafik kazalarına el konulmasında aĢağıda gösterilen esas ve usuller uygulanır.
a) Trafik kazalarına;
1) Adli yönden gereği yapılmak üzere mahalli genel zabıtaca,
2) Kaza nedenlerini, iz ve delillerini belirleyecek “Kaza Tespit Tutanağı” düzenlemek üzere de trafik
zabıtasınca (polis veya jandarma), el konulur.
Trafik zabıtasının görev alanı dıĢında kalan yerler ile el koyamadığı durumlarda, trafik kaza tespit tutanağı,
örneğine uygun olarak mahalli zabıta tarafından düzenlenir ve bir örneği o yerin trafik zabıtasına gönderilir.
b) Trafik kazalarında yolun trafiğe kapandığı hallerde;
Trafik zabıtası ve genel zabıta; iz ve delilleri bozmayacak Ģekilde belirleyip iĢaretledikten ve gerekli tespitleri
yaptıktan sonra, karayolunu trafiğe açmaya yetkilidir.
Karayolunun trafiğe kapanmasına ölümlü veya ölümle sonuçlanabilecek Ģekilde yaralanmalı bir kazaya
neden olmuĢ ve bu kaza can, mal ve trafik güvenliğini etkiliyor ve baĢka bir yoldan geçit verilemiyor ise;
cumhuriyet savcısının gecikeceğinin anlaĢılması halinde, gerekli iĢaretleme ve tespitler yapılarak durum bir
tutanakla tespit edildikten sonra yol trafiğe açılır.
TRAFĠK KAZALARINA EL KOYANLARIN GÖREV VE YETKĠLERĠ
Madde 155 – Trafik kazalarına el koyan mahalli zabıta veya doğrudan el koymuĢsa trafik zabıtası personeli,
can, mal ve trafik güvenliği bakımından;
a) Karayolunu kullananlar için ek bir tehlikenin oluĢmasını önlemek üzere gerekli tedbirlerin alınması ve
aldırılması,
b) Varsa, yaralıların ilk yardımın yapılmasının ve yetkililerin uygun görmesi halinde bunların en yakın sağlık
kuruluĢuna gönderilmesinin sağlanması,
c) Yolun trafiğe kapandığı hallerde gerekli iĢaretleme ve tespitleri yaparak bu Yönetmeliğin 154 üncü
maddesindeki esaslara göre yolun trafiğe açılması,
d) Mal güvenliği açısından;
1) Araçların hasara uğratılmaması, araçlardaki eĢya veya yükün alınmaması, kaybolmaması,
2) Sahiplerinin veya yakınlarının izni olmadan, zorunlu hallerde bir tutanak düzenlenmeden araçların
karıĢtırıp kurcalanmaması, içlerinin aranmaması,
3) Araç, eĢya veya yük sahipleri ölmüĢ veya bunlarla ilgilenemeyecek derecede yaralı ve rahatsız iseler,
araç, eĢya ve yüklerin yerinde veya baĢka bir yere götürülerek muhafaza altına alınması için bunların nicelik
ve nitelikleri ile korunacak yer ve koruyacak olanlar da belirtilmek suretiyle durumun bir tutanakla
belgelendirilmesi,
e) Örneğine uygun kaza tespit tutanağı düzenlenmesi, konularında görevli ve yetkilidir.
TRAFĠK KAZALARINA ĠLĠġKĠN ĠġLEMLER
Madde 156 – Trafik Kazaları ile ilgili olarak yapılacak iĢlemlerde aĢağıdaki esas ve usuller uygulanır.
a) Kaza tespit tutanağının düzenlenmesi;
1) Örneğine uygun olarak; kaza yerinin durumu, iz ve deliller, kazaya karıĢan sürücüler, varsa ölü veya
yaralılar, hasar veya zarar, gün ve saat ile gerekli görülen diğer hususlar belirtilmek üzere düzenlenir ve olay
yerinin durumu bir krokide gösterilir.
Tutanaklar; soruĢturma evrakına eklenmek, dosyasında saklamak ve sayısına göre taraflara verilmek üzere
yeter sayıda düzenlenir.
2) Trafik kazası tespit tutanağı düzenlemeye bu Yönetmeliğin 154 üncü maddesinin (a) bendi gereğince
trafik zabıtası ve genel zabıtanın görevli personeli yetkilidir.
Tutanaklar en az iki görevli tarafından düzenlenir. Hafif yaralanmalı veya hasarlı kazalarda tek görevli
tarafından rapor Ģeklinde de düzenlenebilir.
Ancak Türk Silahlı Kuvvetlerine ait araçların karıĢtığı trafik kazalarında bir askeri temsilcinin bulundurulması
mecburidir.
3) Tutanak düzenleyenler, taraflar için kusur oranı belirtirler.
4) Hasarla neticelenen önceden meydana gelmiĢ ve yerinden kaldırılmıĢ araçlar için trafik zabıtası ve genel
zabıtaca hasar tespitine dair kazaya karıĢanlara verilmek üzere tutanak veya rapor düzenlenemez.
Bu durumlarda hasar tespitleri ilgililerin sigortalarına veya yetkili mahkemelere baĢvurmaları suretiyle yapılır.
b) Kaza istatistikleri;
1) Nedenleri incelenip araĢtırılarak gerekli tedbirlerin alınması bakımından meydana gelen her kaza için
örneğine uygun istatistik formu düzenlenir.
2) Ġstatistik formlarının kaza tespit tutanağını düzenleyenler tarafından olay mahallinde doldurulması
mecburidir.
Bunlar her ilde Ģehiriçi trafik denetleme Ģubelerinde toplanarak il çapında ön değerlendirmesi yapıldıktan
sonra Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderilir.
Emniyet Genel Müdürlüğünde, ülke çapında değerlendirmeye alınan istatistik formlarının bir örneği
istenmesi halinde genel değerlendirme için Devlet Ġstatistik Enstitüsüne, diğer örneği özel istatistiklerin
derlenmesi için Karayolları Genel Müdürlüğüne geri alınmak üzere verilebilir.
TRAFĠK KAZALARINDA ASLĠ KUSUR SAYILAN HALLER VE SÜRÜCÜ KUSURLARININ TESPĠTĠ
Madde 157 – Araç sürücülerinin trafik kazalarında asli kusurlu sayılacakları haller ile kusur durumlarının
tespitine dair esas ve usuller aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) Asli kusur sayılan haller;
1) Kırmızı ıĢıklı trafik iĢaretinde veya yetkili memurun dur iĢaretinde geçme,
2) TaĢıt giremez trafik iĢareti bulunan karayoluna veya bölünmüĢ karayolunda karĢı yönden gelen trafiğin
kullanıldığı Ģerit, rampa ve bağlantı yollarına girme,
3) Ġkiden fazla Ģeritli taĢıt yollarında karĢı yönden gelen trafiğin kullandığı Ģerit veya yol bölümüne girme,
4) Arkadan çarpma,
5) Geçme yasağı olan yerlerden geçme,
6) Doğrultu değiĢtirme manevralarını yanlıĢ yapma,
7) ġeride tecavüz etme,
8) KavĢaklarda geçiĢ önceliğine uymama,
9) Kaplamanın dar olduğu yerlerde geçiĢ önceliğine uymama,
10) Manevraları düzenlenen genel Ģartlara uymama,
11) YerleĢim birimleri dıĢındaki karayolunun taĢıt yolu üzerinde, zorunlu haller dıĢında park etme ve
duraklama ve her durumda gerekli tedbirleri almama,
12) Park için ayrılmıĢ yerlerde veya taĢıt yolu dıĢında kurallara uygun olarak park edilmiĢ araçlara çarpma.
Yukarıda sayılan hal ve hareketlerde bulunan sürücüler asli (esas) kusurlu sayılırlar.
b) Sürücü kusurlarının tespiti;
(DeğiĢik paragraf: 25/06/1998 – 23383 S. R.G. Yön/9. md.) Adli mevzuat ve yargılama hükümleri saklı
kalmak üzere; trafik kazalarına karıĢan sürücülerin kusur oranları; olay bir bütün kabul edilip, yüz veya sekiz
sayısı tam kötü puan esas alınarak değerlendirmek suretiyle hesaplanır.
Tam kötü puan; tek baĢlarına asli kusurlu hareketi yaptıkları tespit edilenler ile diğer trafik kural, kısıtlama,
yasaklama ve talimatlarına uymayanlardan tam kusurlu sayılanlar dıĢında, taraflar arasında kusur durumlarına
göre paylaĢtırılır.
Asli kusurlu hareketin birden fazla sürücü tarafından yapıldığı hallerde de kusurun paylaĢtırılması usulü
uygulanır.
Ancak, Trafik Kanununun belirttiği temel kurallara, yasaklara, kısıtlamalara veya talimatlarına rağmen,
Sürücünün veya yayaların kural dıĢı hareketleri veya taĢıtların teknik arızaları, bir baĢka sürücüyü tehlikeye
düĢürme hallerinde sürücü, doğması muhtemel bir kazayı önlemek, can ve mal güvenliğini korumak amacı ile
trafik zaruretleri, Karayolları Trafik Kanununun öngördüğü temel kurallardan birini ihlal etmeyi mecbur kılmıĢ ve
bu davranıĢ bütün tedbirlere rağmen bir kazaya sebebiyet vermiĢ ise bu araç sürücüsü asli kusurlu sayılamaz.
Asli kusurlu hareketleri yapanların, bu hareketi yapmalarına, zorlayıcı bir baĢka hareket veya durumun
varlığı açıkça tespit edilmedikçe kusur oranları düĢürülemez.
c) Trafik kazalarına karıĢan ve sürücüler dıĢında kalan kiĢilerin kusur durumları trafik kurallarına, kısıtlama,
yasaklama ve talimatlara uymamadaki tutum ve davranıĢlara göre belirlenir.
Kaza mahallinde yapılan incelemeler sonunda tespit edilen iz ve delillere ilave olarak kazaya karıĢanların
olay hakkındaki ifadeleri ile varsa Ģahit ifadeleri, kusur tayininde dikkate alınır.
KAZA ĠNCELEME (TAHKĠK) GÖREVLĠLERĠ VE BĠLĠRKĠġĠLER
Madde 158 – Adli mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik kazalarında “Kaza Tespit Tutanağı”
düzenleyenler ile bilirkiĢilik yapacak olanlar hakkında aĢağıdaki hükümler uygulanır.
a) Kaza inceleme “Tahkik” görevlileri;
Trafik kazalarında olayı inceleyip gerekli tespitleri yaparak “Trafik Kaza Tespit Tutanağı” düzenlemek üzere
trafik zabıtası veya genel zabıtanın trafik eğitimi görmüĢ bütün personeli yetkilidir.
Jandarma Genel Komutanlığınca da kaza inceleme kursları açılır.
b) BilirkiĢilik;
Trafik zabıtası veya genel zabıtanın trafik birimlerinde görevli personeli usul Kanunlarına göre
görevlendirilmeleri veya yetkililerce seçilmeleri halinde, trafik kazalarında bilirkiĢilik yapar.
SEKĠZĠNCĠ KISIM : HUKUKĠ SORUMLULUK VE SĠGORTA
ĠġLETEN VE ARAÇ ĠġLETĠCĠSĠNĠN BAĞLI OLDUĞU TEġEBBÜS SAHĠBĠNĠN HUKUKĠ SORUMLULUĞU
VE SĠGORTA
Madde 159 – (DeğiĢik fıkra :18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/28.mad ) ĠĢleten ve araç iĢleticisinin bağlı olduğu
teĢebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu ve araçların sigorta ettirilmesi bakımından, Karayolları Trafik
Kanununun 85 ila 111 inci maddelerindeki hükümleri ve 3/7/2002 tarihli ve 24804 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Karayolları Trafik Kanununun 104 üncü maddesi hükümlerine göre, motorlu araçları mesleki veya ticari
amaçlar için elinde bulunduran teĢebbüs sahiplerinin tutanakları defter örneği (Ek: 39)’da gösterilmiĢtir.
Araçlar trafiğe çıkarıldığında, geçerli teminat tutarları üzerinden yaptırılmıĢ olan zorunlu mali mesuliyet
sigorta poliçesinin araçta bulundurulması ve yetkililerin her isteyiĢinde gösterilmesi veya verilmesi mecburidir.
DOKUZUNCU KISIM : ADLĠ KOVUġTURMA VE CEZALARIN UYGULANMASI
BĠRĠNCĠ BÖLÜM : ADLĠ KOVUġTURMA
TRAFĠK SUÇLARINA BAKACAK MAHKEMELER
Madde 160 – Karayolları Trafik Kanununun ilgili maddelerinde gösterilen;
a) Hafif para cezasını,
b) Hafif para cezası ile birlikte;
1) Hafif hapis cezasını,
2) ( DeğiĢik alt bend 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/29.mad ) Sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması
hariç olmak üzere belgelerin geri alınması ve iptali cezasını,
3) ĠĢyerlerinin kapatılması cezasını, gerektiren trafik suçlarına iliĢkin davalara, aynı Kanunun 112 nci
maddesindeki hükümler çerçevesinde trafik mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde yetkili bulunan
sulh ceza mahkemelerinde bakılır.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM : CEZALARIN UYGULANMASI
SUÇ VEYA CEZA (ALINDI VEYA ĠHBARNAME) TUTANAĞI DÜZENLENMESĠ
Madde 161 – Karayolları Trafik Kanununda yazılı trafik suçlarını iĢleyenler hakkında;
a) Emniyet Genel Müdürlüğünün;
1) Trafik zabıtası personeli,
2) Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesindeki esaslara uygun olarak diğer birimlerdeki emniyet hizmetleri sınıfı
personeli,
b) Jandarma Genel Komutanlığının bu Yönetmeliğin 8 inci maddesi esaslarına göre yetkili kıldığı personeli,
tarafından suç veya ceza tutanağı düzenlenir.
c) ( DeğiĢik bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/30.mad ) Karayolları Genel Müdürlüğünün yetkili kıldığı
personeli tarafından Karayolları Trafik Kanununun 13, 14, 16, 17, 18, 47/a ve 65 inci maddelerine aykırı
hareket edenler hakkında idari para cezasına dair tutanak düzenlenir. Kanunun 47 nci maddesinin (b), (c) ve
(d) bentlerinde belirtilen kural ihlallerinin tespiti halinde, durum bir yazı ile gerekli iĢlemin yapılması için en
yakın trafik kuruluĢuna bildirilir.
d) ( Ek bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/30.mad ) UlaĢtırma Bakanlığının yetkili kıldığı personeli
tarafından Karayolları Trafik Kanununun 35 ve 65 inci maddelerine aykırı hareket edenler hakkında idari para
cezasına dair tutanak düzenlenir.
Tutanaklar, mahkemelik olanlar için suç, para cezaları için ceza tutanağı olmak üzere iki Ģekilde olur.
Tutanakların düzenlenmesine ve yapılacak diğer iĢlemlere ait uygulamalar “Trafik Para Cezalarının
Tahsilinde ve Takibinde Uygulanacak Esas ve Usuller Ġle Kullanılacak Belgeler Hakkında Yönetmelik”
esaslarına göre yapılır.
TUTANAK DÜZENLEYENLERĠN YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Madde 162 – Tutanak düzenleyenler;
a) Tutanaklarla ilgili olarak;
1) Tutanaklara bağlı olduğu birimin adı bulunan kaĢe damgayı basmak, bastırmak ve birimin adını yazmak,
2) Adını, soyadını, görev ünvanını ve sicil numarasını yazarak veya bu bilgiler bulunan kaĢe damgayı her
nüshasına basarak imza etmek,
3) Tutanaklar, tebliğ yerine geçmek üzere, hakkında iĢlem yapılana imza ettirmek ve bir nüshasını vermek,
4) Tutanakları imza etmekten kaçınanlar için imza etmedi,
5) Tescil plakasına göre iĢlem için Kanunun 116 ncı maddesi,
6) Zorunlu hallerde resmi ve özel kurum veya kuruluĢların sorumluları için “gıyabında” yazarak kayıt koymak,
7) Suça el koymaların birden fazla olması halinde mahkemelik suç tutanağını en az 2 görevli tarafından
imzalamak,
8) Yalnızca alındıların her sayfasını, bağlı olduğu kuruluĢun resmi mührü ile mühürlemek, ile yükümlüdürler.
b) Tutanaklar hakkında yapılacak iĢlemler;
1) Mahkemelik suç tutanaklarının bir örneği 7 iĢ günü içinde yetkili mahkemeye, tutanakların kaydedildiği
listeler örneğine uygun olarak tanzim edilir ve bilgisayar ortamına aktırılır.
2) (DeğiĢik alt bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/31.mad ) Trafik idari para cezası karar tutanakları,
kesinleĢme tarihinden itibaren 7 iĢ günü içinde, takip ve tahsili için Maliye Bakanlığınca belirlenecek birime
veya kuruma gönderilir.
3) Tutanakların birer örneği değerlendirme için ilgili birimde saklanır.
4) Ceza puanlamasına esas olmak üzere Jandarma Genel Komutanlığı ve Karayolları Genel Müdürlüğü
yetkililerince düzenlenen tutanakların kaydedildiği listeler ilgili trafik zabıtası denetleme birimine gönderilir.
Alındılarla (makbuz) tahsil edilen paralar, alındıların bitip bitmediğine bakılmaksızın her yedi günde bir
saymanlık veznesine yatırılır.
DĠPLOMATĠK MUAFĠYETĠ OLANLAR HAKKINDA SUÇ VEYA CEZA TUTANAĞI DÜZENLENMESĠ
Madde 163 – Uluslararası ikili veya çok taraflı anlaĢmalar uyarınca diplomatik muafiyeti olan yabancı kiĢiler
hakkında suç veya ceza tutanağı düzenlenmesini gerektiren durumlar ile çeĢitli ülkelerdeki değiĢik
uygulamalar dikkate alınarak trafik görevlilerince yapılacak iĢlemlerin yürütülmesi ve uygulanması esasları
ĠçiĢleri Bakanlığınca valiliklere bildirilir.
PARA CEZALARININ ÖDEME ġEKLĠ
Madde 164 – Yetkililer tarafından para cezalarını hemen ödemeyenler için, “Trafik Ceza Tutanağı”
düzenlenir.
Bu ceza tutanaklarında yazılı trafik cezaları Maliye Bakanlığının sayman mutemetlerine veya mal
sandıklarına ve Trafik Kanununun 114 üncü maddesine göre yetkili kılınmıĢ görevlilere ödenebileceği gibi,
Posta ĠĢletmesi idaresine veya bu Bakanlığın yetkili kıldığı bankalara ödenebilir.
Banka veya posta ile yapılan ödemelerde paranın bankaya yatırılma veya postaya veriliĢ tarihi ödeme tarihi
sayılır.
(Ek fıkra : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/32.mad ) Trafik idari para cezaları kredi kartı ile de ödenebilir.
Kredi kartı ile yapılan tahsilâtın muhasebe birimi hesaplarına aktarılma süresi ile uygulamaya iliĢkin usul ve
esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.
PARA CEZALARININ ÖDEME SÜRESĠ
Madde 165 – ( DeğiĢik madde : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/33.mad )
Ödeme derhal yapılmadığı takdirde para cezalarının, tutanağın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde
ödenmesi gerekir. Bir ay içinde ödenmeyen cezalar için her ay % 5 faiz uygulanır. Aylık faizin
hesaplanmasında ay kesirleri tam ay olarak dikkate alınır. Bu suretle bulunacak tutar cezanın iki katını
geçemez.
KesinleĢen ve süresinde ödenmeyen para cezaları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.
TESCĠL PLAKALARINA GÖRE TUTANAK DÜZENLENMESĠ
Madde 166 – 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun yetki verdiği trafik zabıtası, trafik zabıtasının
bulunmadığı veya yeterli olmadığı yerlerde polis, polisin ve trafik teĢkilatının görev alanı dıĢında kalan yerlerde
de jandarma; trafik eğitimi almıĢ subay, astsubay ve uzman jandarmalar tarafından;
a) Trafiği tehlikeye düĢürecek, engel olacak Ģekilde veya yasaklanmıĢ yerlerde park edilen araçlara,
b) Trafik kural ve yasaklarına aykırı davranıĢları belirlenmiĢ bulunan, sürücüsü tespit edilemeyen araçlara,
c) ( DeğiĢik bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/34.mad ) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 26/1-2,
31/1-b, 36 ve 49 uncu maddeleri hükümlerine uymayan araçları kullanan sürücüler, aynı zamanda araç sahibi
değilse, araç sahiplerine aynı miktar kadar,
Karayolları Genel Müdürlüğünün yetkili personeli tarafından, Kanunun 13, 14, 16, 17, 18, 35, 47/a ve 65 inci
maddeleri hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında suç veya ceza tutanağı düzenlenir, 47 nci maddesinin
(b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen kural ihalelerinin tespiti halinde, durum bir yazı ile gerekli iĢlemin yapılması
için en yakın trafik kuruluĢuna bildirilir.
Tescil plakasına göre tanzim edilen tutanaklar “Trafik Para Cezalarının Tahsilinde ve Takibinde
Uygulanacak Esas ve Usuller ile Kullanılacak Belgeler Hakkında Yönetmeliği”nin 10, 11 ve 12 nci
maddelerinde belirtilen esas ve usullere göre takip ve tahsil edilir.
CEZA PUANI UYGULAMASI VE SÜRÜCÜ BELGELERĠNĠN GEÇĠCĠ OLARAK GERĠ ALINMASI
Madde 167 – (DeğiĢik fıkra: 09/06/2008 – 26901 S.R.G Yön\13mad) Karayolları Trafik Kanununun kural ihlali
saydığı fiilden dolayı haklarında ceza uygulanan sürücülere, aldıkları her ceza için (Ek:35)’deki “Ceza Puanı
Cetveli”nde belirlenen ceza puanları verilir.
a) (DeğiĢik bent: 25/06/1998 – 23383 S. R.G. Yön/9. md.; DeğiĢik bent: 09/06/2008 – 26901 S.R.G
Yön\3.mad) Uygulama esasları;
Trafik kuralının ihlal edildiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde toplam 100 ceza puanını aĢtığı Emniyet
Genel Müdürlüğü Bilgi ĠĢlem Merkezince tespit edilen sürücülerin, sürücü belgeleri 2 ay süre ile geri alınır. Bu
süre sonunda kanunda öngörülen eğitimi gördüklerini belgeleyen sürücülerin sürücü belgeleri iade edilir.
.
b) Ceza puanlarının hesaplanması, belgelerin geri alınması ile ilgili yapılacak iĢlemler,
1) (DeğiĢik alt bent: 09/06/2008 – 26901 S.R.G Yön\1.mad) Sürücülerin ihlal etmiĢ olduğu her trafik kuralı
için, ihlalin özelliğine göre 5’ten 20’ye kadar ceza puanı verilir ve sicillerine kaydedilir.
2) Karayolları Trafik Kanununun ilgili hükümlerine göre cezai iĢlem yapılan sürücüler hakkında “Ceza
Puanları Bildirim Listesi” tanzim edilerek, bilgisayar ortamına aktarılmak ve sürücü sicillerine kaydedilmek
üzere ilgili trafik zabıtasına bildirilir.
(DeğiĢik paragraf: 09/06/2008 – 26901 S.R.G Yön\3.mad) Trafik kuralını ihlal eden sürücülerin almıĢ
oldukları ceza puanları, uygulamaya baĢlama tarihi esas olmak Ģartıyla ve son ihlal tarihinden baĢlamak üzere
geriye doğru 1 yıl içindeki ceza puanları toplanır.
Ceza puanları toplamı 100 sayısını (100 dahil) aĢan sürücüler tespit edilerek haklarında iĢlem yapılmak
üzere bilgisayar kayıtları esas alınarak hazırlanan “Ceza Puanı Çizelgeleri”ne istinaden 2918 sayılı Karayolları
Trafik Kanununun 118 inci maddesine göre birinci defada 2 ay süre ile geri alınır ve Motorlu TaĢıt Sürücüleri
Kursu Yönetmeliğine göre eğitime tabi tutulur. Aynı yıl içinde ikinci defa 100 ceza puanı dolduran sürücülerin
sürücü belgeleri 4 ay süre ile geri alınarak, psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine
tabi tutulurlar. Muayene sonucunda sürücülük yapmasına engel hali bulunmayanların belgeleri, süresi
sonunda iade edilir.
1 yıl içinde 3 defa 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.
Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu olarak sebebiyet veren sürücülerin sürücü belgeleri ise 1 yıl
süre ile geri alınır.
Geri alma iĢlemleri sürücü belgesinin verildiği, belge sahibinin ikamet ettiği veya iĢyerinin bulunduğu yerdeki
mahalli zabıta ile trafik zabıtası tarafından yürütülür.
Geri alınacak olan sürücü belgeleri, geri alınırken ve süresi sonunda geri verilirken durum bir tutanakla
tespit edilir.
3) 100 ceza puanına ulaĢtığı tarihte bu puanın üstünde tespit edilen ceza puanı sayıları daha sonraki ceza
puanı hesaplamasında dikkate alınmaz.
4) 100 ceza puanını doldurduğu tarih ile sürücü belgesinin geri alınma iĢleminin baĢlatıldığı tarihler arasında
araç kullanarak ceza puanı alan sürücülerin, almıĢ oldukları bu ceza puanları, daha sonraki ceza puanı
hesaplanmasında da değerlendirmeye alınır.
Geri alınma süresi içinde araç kullandığı tesbit edilenlere Kanunun 118 inci maddesi hükümleri uygulanır.
c) (DeğiĢik bend : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/35.mad ) Alkollü içkilerin etkisi altında araç kullanmak
suçunun geriye doğru 5 yıllık süre içerisinde birinci ve ikinci defa iĢlenmesi durumunda, geriye doğru bir yıl
içerisinde hız sınırlarının % 30’dan fazla 5 kez ihlal edilmesi halinde ve bir yıl içerisinde 100 ceza puanının
birinci ve ikinci defa doldurulması halinde, sürücülerin sürücü belgeleri, trafik polisi veya jandarmanın trafik
eğitimi görmüĢ personeli tarafından Karayolları Trafik Kanununda yazılı süreler kadar re’sen geçici olarak geri
alınır.
Belgelerin geçici olarak geri alınması iĢlemlerinde;
1) Belgelerin geri alınması ve süresi sonunda ilgilisine teslimi mutlaka tutanakla yapılacaktır.
2) Geri alma iĢlemleri anında bilgisayar ortamına aktarılacaktır.
3) Geri alma iĢlemlerinin defter kaydı, belgelerin muhafazası ve bilgisayar ortamına aktarılması iĢlemleri,
belgelerin alındığı yerdeki trafik kuruluĢunca yürütülecektir.
4) Geçici sürenin sonunda belgelerin iadesi iĢlemleri; belgeyi alan trafik kuruluĢu tarafından yerine
getirilecektir. Ancak, belge sahibinin bir baĢka ilde ikamet etmesi sebebiyle müracaatını bulunduğu yere
yapması durumunda, ilgilinin sürücü belgesi müracaat edilen trafik kuruluĢuna gönderilecek, sahibine
tutanakla teslim edilecek ve teslim tutanağının bir sureti belgeyi alan kuruluĢa gönderilecektir.
5) Yabancı ülkede ikamet eden Türk vatandaĢlarımız ile yabancıların sürücü belgelerinin geçici olarak geri
alınması halinde, bu belgeler geri alma süresi bitiminde bir yazı ekinde doğrudan DıĢiĢleri Bakanlığı
Konsolosluk Hukuk ve Emlak Genel Müdürlüğüne gönderilecektir. DıĢiĢleri Bakanlığı bu Ģekilde kendilerine
intikal eden sürücü belgelerini, sahiplerine teslim edilmek üzere ilgili ülke resmi makamlarına göndereceklerdir.
SÜRÜCÜ BELGESĠ ALINDIKTAN SONRA ÇEġĠTLĠ SUÇLARDAN MAHKUM OLANLARIN SÜRÜCÜ
BELGELERĠNĠN GERĠ ALINMASI ESASLARI
Madde 168 – Sürücü belgesi alındıktan sonra çeĢitli suçlardan mahkum olanların sürücü belgelerinin geri
alınması esasları ile yapılacak iĢlemler aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) Sürücü belgeleri mahkeme kararı ile geri alma iĢlemleri;
1) Belge sahibinin; Türk Ceza Kanununun 403, 404 üncü maddeleri ile 572/2-3 maddelerinden ikiden fazla
ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun 28 ve 29 uncu maddeleri, 6136 sayılı AteĢli Silahlar
ve Bıçaklar Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin 3 üncü ve takip eden fıkralarındaki suçlardan mahkumiyeti
halinde süresiz olarak geri alınır.
2) Diğer suçlardan mahkumiyet halinde ise, ceza süresini geçmemek üzere geçici olarak geri alınabilir.
Mahkeme kararındaki geçici geri alma hükmünün uygulanması hürriyeti bağlayıcı ceza hükümlerinin
infazından sonra yerine getirilir.
b) Geri alınma iĢlemlerinin yürütülmesi;
1) Geri alma iĢlemleri; belgenin verildiği ve belge sahibinin ikametgah ve iĢyerinin bulunduğu yerdeki mahalli
zabıta ile trafik zabıtası tarafından iĢbirliği halinde yürütülür.
2) Mahkeme kararını alan mahalli zabıta, karar örneğini veya özel bir bilgiyi trafik zabıtasına verir, trafik
zabıtası da bu bilgiyi kayıtlarına alır, ilgililere duyurur ve bilgi iĢlem merkezine aktarır.
3) Geçici olarak geri alınacak sürücü belgeleri, geri alınırken ve süresi sonunda geri verilirken gerekli
tutanakların trafik zabıtasınca düzenlenmesi zorunludur.
ONUNCU KISIM : TRAFĠK EĞĠTĠMĠ-SÜRÜCÜ KURSLARI-ÇOCUK TRAFĠK EĞĠTĠM PARKLARI
BĠRĠNCĠ BÖLÜM : TRAFĠK EĞĠTĠMĠ VE DENETĠMĠ
TRAFĠK EĞĠTĠMĠ VE DENETĠMĠNDE GENEL ESASLAR
Madde 169 – Öğretim kurumları dıĢında, gerçek ve tüzel kiĢilerin karayolunu kullananların eğitimi ile ilgili
çalıĢmaları, konu ve kapsam yönünden tespiti ve uygulama yönünden denetlemeye, Emniyet Genel
Müdürlüğünün koordinatörlüğünde, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Karayolları Genel Müdürlüğü yetkilidir.
KARAYOLU TRAFĠK GÜNÜ VE HAFTASI
Madde 170 – Trafik düzeni ve güvenliği bakımından karayolunu kullananların eğitimindeki önemi vurgulamak,
çeĢitli kurum ve kuruluĢların trafik eğitimine olan katkılarını artırmak amacı ile;
a) ( DeğiĢik bend 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/36.mad ) Her yıl Mayıs ayının ilk Cumartesi günü
“Karayolu Trafik Güvenliği Günü,”
b) Bu günü takip eden hafta ise “Karayolu Trafik Haftası”, olarak değerlendirilir.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM : SÜRÜCÜ KURSLARI VE ÇOCUK TRAFĠK EĞĠTĠM PARKLARI
SÜRÜCÜ KURSLARI
Madde 171 – Motorlu taĢıt sürücüsü yetiĢtirmek, yetiĢmiĢ olanlara sınav sonucu sertifika vermek, trafik ile
ilgili öğretim ve eğitim yaptırmaya iliĢkin esas ve usuller Milli Eğitim Bakanlığınca çıkarılan Motorlu TaĢıt
Sürücüleri Kursu Yönetmeliği ile belirlenir.
ÇOCUK TRAFĠK EĞĠTĠM PARKLARI
Madde 172 – Okul öncesi çocuklara ve ilköğretim öğrencilerine trafik bilgisi vermek ve kurallara uyma
alıĢkanlığı kazandırmak amacıyla Milli Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak “Çocuk Trafik Eğitim Parkları
Yönetmeliği” esaslarına göre il özel idareleri ve belediyeler ücretsiz çocuk eğitim parkları yapar.
Belediyeler, gerçek ve tüzel kiĢilerin çocuk trafik eğitim parkı yapmasına da izin verir.
ONBĠRĠNCĠ KISIM : ÇEġĠTLĠ HÜKÜMLER
OLAĞANÜSTÜ HALLERDE VE SAVAġTA KARAYOLU TRAFĠĞĠNĠN DÜZENLENMESĠ VE DENETĠMĠ
Madde 173 – Olağanüstü hal ve savaĢta hazırlanmıĢ planlara veya mevcut duruma göre, askeri trafik için
kullanılacak karayolları Genelkurmay BaĢkanlığınca belirlenir.
Olağanüstü Hal ve SavaĢta;
a) Askeri trafiğe ayrılan karayollarında trafiğin yönetimi, düzenlenmesi ve denetimi askeri kiĢilerce yerine
getirilir.
b) Askeri ve sivil trafiğin kullandığı karayollarının kesiĢtiği, aktarma ve geçitlerin yapıldığı bölümlerde, görevli
trafik zabıtası ve yetkili genel zabıta personelince, askeri görevlilerin isteklerine uyulur.
c) Askeri yönetimde olan karayolunda; karayolunu kullanan sivil kiĢiler asker görevlilerin, sivil yönetiminde
olan karayolunda da asker kiĢiler, trafik görevlilerin talimatlarına uymak zorundadırlar.
Olağanüstü hallerde ve savaĢta uygulamak üzere hazırlanan planlarla ilgili olarak; yapılacak manevra ve
tatbikatlarda, düzenleme ve yönetimi denemek üzere Genelkurmay BaĢkanlığınca uygulamalar yapılabilir.
Bu uygulamalar sırasında, personel ve araç seferberliği, yedek parça ve malzeme stoku, yapıların
kullanılması ve komuta kademeleri konularındaki faaliyetler de değerlendirilebilir.
TERKEDĠLEN, HASARA UĞRAYAN VEYA UZUN SÜRE PARK EDĠLEN ARAÇLAR
Madde 174 – ( DeğiĢik madde : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/37.mad )
Karayolunu kullananları uzun süre etkileyecek Ģekilde park edilmiĢ, terk edilmiĢ veya hasara uğramıĢ
araçları, durumu bir tutanakla tespit ederek kaldırıp götürmeye ve trafikten men etmeye trafik zabıtası yetkilidir.
Men etme iĢlemi yapılırken;
a) Karayolları Trafik Kanununun ilgili maddeleri gereğince trafikten men edilen araç sahiplerine men iĢlemi
sırasında Kanunun EK-14’üncü maddesi hükmü yazılı olarak tebliğ edilerek trafikten men tutanağı düzenlenir
ve bu iĢlem Trafikten Men Edilen Araç Defterine kaydedilir.
b) Trafikten men edilerek alıkonulan araçlar ile buluntu araçlar resmi kurum veya özel otoparklarda
muhafaza altına alınır.
c) Trafikten men iĢlemi sırasında, araç sahiplerine yapılan tebligat ile sahibine tebligat yapılamayan araçlar
ve sahipleri hakkında varsa ayrıntılara iliĢkin bilgi ve belgeler (trafikten men tutanağı, çekici tutanağı, otopark
teslim tutanağı, araca ait trafik tescil kayıtları vb.) araçların trafikten men edildiği tarihten, buluntu araçlar için
buluntu tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren 4 ay içinde Defterdarlık veya Mal Müdürlüğüne gönderilir.
ç) Bildirim tarihinden sonra sahipleri tarafından alınmak üzere baĢvuruda bulunulan araçlar olması halinde,
bu araçlar hakkındaki bilgiler satıĢ iĢleminden önce Defterdarlık veya Mal Müdürlüğüne bildirilir.
Yabancı plakalı araçların kaldırılması halinde, gerekli olanlar için gümrük mevzuatına göre iĢlem yapılır.
TRAFĠK HĠZMETLERĠ GELĠġTĠRME FONU
Madde 175 – (Mülga madde : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/43.mad)
BASILI KAĞIT VE TESCĠL PLAKALARININ BASIM VE DAĞITIMI
Madde 176 – Karayolları Trafik Kanununun 131 inci maddesi hükmü uyarınca;
a) Trafik Ģube veya bürolarında ve Milli Eğitim Bakanlığınca açılma izni verilmiĢ motorlu taĢıt sürücüleri
kurslarında iĢ sahipleri ve kursiyerler tarafından verilmesi ve kullanılması gereken basılı kağıt ve tescil
plakalarının;
1) Cins ve çeĢitleri; ĠçiĢleri, Milli Eğitim, Bayındırlık ve Ġskan Bakanlıklarınca,
2) SatıĢ bedelleri; ĠçiĢleri, Bayındırlık ve Ġskan Bakanlıklarıyla Türkiye ġoförler ve Otomobilciler
Federasyonunca belirlenir.
b) Bunların cins, çeĢit ve satıĢ bedellerinin tespitinde, basım ve dağıtımında aĢağıdaki esas ve usuller
uygulanır.
1) Cins ve çeĢitleri; bu Yönetmelikte ve diğer yönetmeliklerde gösterilenlerden gerekli görülerek seçilen
yazıĢma, form, çizelge, cetvel ve benzeri kağıtlardan oluĢur.
2) SatıĢ bedelleri; maliyetleri ve dağıtım masrafları dikkate alınarak her biri için satıĢ fiyatı belirlenir ve
kağıtlar üzerinde gösterilir.
3) Basılı kağıtların ve tescil plakalarının basımı ve dağıtımı Türkiye ġoförler ve Otomobilciler Federasyonu
tarafından yapılır.
c) Bunların belirlenen esaslara uygun Ģekilde bastırılmasından her an hizmete hazır Ģekilde bulundurularak
dağıtımından Türkiye ġoförler ve Otomobilciler Federasyonu sorumludur.
d) Basılı kağıt ve tescil plakalarının basım ve dağıtımında uygulanacak diğer esas ve usuller ile ayrıntılar
Emniyet Genel Müdürlüğü ile Türkiye ġoförler ve Otomobilciler Federasyonunca bir protokolle düzenlenir.
e) Bunlardan kıymetli kağıt durumunda olan tescil belgesi, trafik belgesi ile sürücü çalıĢma belgesi, Maliye
Bakanlığınca bastırılarak iĢ sahiplerine verilmek üzere dağıtımı sağlanır.
Sürücü belgeleri ise Emniyet Genel Müdürlüğünce bastırılarak dağıtılır.
ARAÇLARIN TRAFĠĞE ÇIKARILMALARINDA KISITLAMA VE YASAKLAMALAR
Madde 177 – Trafiğin ve karayolu yapısının büyük ölçüde etkilendiği karayollarında ĠçiĢleri Bakanlığınca;
a) Ġkili veya çok taraflı anlaĢma hükümleri ile karayoluyla uluslararası yolcu ve eĢya taĢıma esaslarına ait
mevzuat hükümleri saklı tutulmak,
b) Ġlgili kuruluĢların da katkısı ile inceleme, araĢtırma, etüt ve sayımlar yapılarak teĢkil edilmek,
c) Zamanı, süresi, yeri, gün ve saatleri belirlemek,
d) (DeğiĢik bent: 02/11/2000 – 24213 S. R.G. Yön/16. md.) Bayındırlık ve Ġskan ve UlaĢtırma Bakanlıkları ile
Gümrük MüsteĢarlığının görüĢü alınmak,
e) Yabancı ülke araçları için ilgili ülkelere duyurulmak üzere DıĢiĢleri Bakanlığı, yurtiçi taĢıma yapan araçlar
içinde TRT ve basın-yayın organları aracılığı ile ilan edilmek, Ģartıyla uluslararası ve yurtiçi taĢımalar
kısıtlanabilir veya yasaklanabilir.
OKUL GEÇĠDĠ GÖREVLĠSĠ
Madde 178 – Ġlk ve orta dereceli okul öğrencilerinin okul önlerinde ve geçitlerinde güvenli Ģekilde okula giriĢ
ve çıkıĢlarını sağlamak amacıyla, trafik zabıtasınca verilmiĢ belgesi bulunan ve özel kıyafet ve iĢaret taĢıyan
görevliler görevleri sırasında bu yerde sevk ve idare etmeye görevli ve yetkilidirler.
Okul geçidi görevlisinin seçimi, eğitimi, görev ve yetki ve sorumlulukları aĢağıda gösterilmiĢtir.
a) Okul geçidi görevlisi olma Ģartları ve seçilme esasları;
1) Ġlk ve orta dereceli okullarda istekli öğretmenler, veliler ile 11 yaĢını bitirmiĢ öğrenciler okul geçidi
görevlisi olabilirler.
2) Okul geçidi görevlisi olma Ģartlarına haiz olan öğretmenler ile öğrenciler bu isteklerini mensup olduğu
okul müdürlüklerine, veliler ise, il emniyet müdürlüklerine yazılı olarak bildirirler.
3) Okul müdürlerince tespit edilen araçların müracaatları bağlı oldukları il milli eğitim, müdürlükleri kanalıyla
il emniyet müdürlüğüne bildirilir.
4) Müracaatta bulunan adaylar, il emniyet müdürlüğünün koordinatörlüğünde Ģehiriçi trafik denetleme Ģube
müdürü, bölge trafik Ģube müdürü ile milli eğitim müdürlüğünün tayin edeceği iki eğitim uzmanından oluĢan
komisyonca seçilirler.
Seçim sırasında, adayların trafik hizmetlerine olan yakınlığı ile yetenek ve kabiliyetlerine bilhassa özen
gösterilir.
5) Okul geçidi görevlisi olması uygun görülen adaylar, her iki kuruluĢun uygun göreceği yer ve zamanda
trafik zabıtasınca pratik ve uygulamalı eğitimden geçirilirler.
Eğitim sırasında trafik kuralları, trafik iĢaret, levha ve cihazları, trafiğin sevk ve idaresinde dikkat edilecek
esas ve usuller, taĢıtların durdurulması ve yönlendirilmesi sırasında can ve mal güvenliği açısından dikkat
edilecek emniyet tedbirleri ile yayaların taĢıtlara, taĢıtların ise yayalara karĢı geçiĢ önceliği hakkının nasıl ve ne
Ģartlar altında kullanılabileceği konuları öğretilir.
Uygulamalı eğitim sırasında geçit görevlisinin vereceği iĢaret ve yön tayini esasları, görevlinin okul önlerinde
veya geçitlerde kendi can güvenliğinin korunması amacıyla bulunabileceği yer ve noktalar yetkili bir memurun
gözetiminde uygulamalı olarak yaptırılır.
6) Pratik ve uygulamalı eğitim sonucunda baĢarılı görülen ve müstakilen bu geçitlerde görev yapabileceği
anlaĢılan adaylara, eğitim görevlilerince, bir eğitim çizelgesi düzenlemek suretiyle bilgi ve yetenekleri dikkate
alınarak, baĢarı durumları orta, iyi veya pekiyi olarak bildirilir ve imza edilir. BaĢarı belgeleri trafik Ģube
müdürlüklerinde muhafaza altına alınır.
7) BaĢarılı olan adaylara Emniyet Genel Müdürlüğü adına il emniyet müdürü tarafından imzalanan ve
esasları (Ek: 36)’da belirtilen “Okul Geçidi Trafik Görevlisi” belgesi verilir.
b) Okul geçidi görevlilerinin çalıĢma usul ve esasları;
1) Okul geçidi görevlileri ikamet etmiĢ olduğu il hudutları içerisinde, ikamet veya iĢyerine yakın olan okul önü
veya geçitlerinde görev almaları esastır. Bunlardan, öğretmenler veya öğrenciler bulunduğu okul önlerinde
görevlendirilirler. Kimlerin hangi okul önü veya geçitlerinde ve hangi saatlerde görev alacağı, öğrencilerin giriĢ
ve çıkıĢ saatleri dikkate alınarak okul müdürlükleri tarafından tespit edilmek suretiyle, trafik Ģube
müdürlüklerine bildirilir.
Okul geçidi görevlilerinin görev yeri ve zamanı il trafik denetleme Ģube müdürlükleri ile okul müdürlükleri
tarafından defter kayıtlarına geçirilir.
2) Okul geçidi görevlileri kendilerine tayin edilen bu görev yerleri dıĢında görev yapamazlar.
3) Okul geçidi görevlileri, görevli olduğu geçit veya okul önlerinde, öğrencilerin güvenli Ģekilde karĢıdan
karĢıya geçiĢlerini veya okul giriĢ ve çıkıĢlarını sağlamak amacıyla taĢıt trafiğini gerektiğinde durdurma
yetkilerine sahiptirler.
TaĢıt sürücüleri de görevlinin vereceği iĢaret ve talimata uymak zorundadırlar.
Verilen talimat veya iĢarete uymayan sürücülerin kullandığı taĢıtların plakaları tespit edilmek suretiyle trafik
zabıtası, suçun iĢlendiği yer, zaman ve iĢlenen suçun niteliğine göre iĢlem yapmak zorundadır.
Trafik zabıtası yapılan bu duyuru üzerine sürücünün eylemine uyan madde hükmüne göre iĢlem yapmak
zorundadır.
4) Okul geçidi görevi fahri bir görev olup, bu hizmetin karĢılığında ücret talep edilmez.
5) Görevliler önemli bir mazeretleri bulunmadığı sürece görev yerlerine zamanında gelmek zorundadırlar.
Ancak, sağlık veya diğer mazeretleri sebebiyle geçici bir süre görev alamayacak olanlar bu mazeretlerini il
trafik Ģube müdürlüklerine ve okul müdürlüklerine bildirirler.
6) Okuldan mezun olan öğrenciler veya zorunlu nedenlerle yer değiĢtiren öğretmenler ve öğrenci velileri, bu
durumu ilgili trafik Ģube müdürlüklerine bildirmek zorundadırlar.
7) Tayin veya zorunlu nedenlerle baĢka il veya ilçelere ikametini nakleden görevliler istekleri halinde
kendilerine verilen okul geçidi trafik görevlisi kartı ile bulunduğu il trafik denetleme Ģube müdürlüklerine
müracaat etmek suretiyle görev alabilirler. Bu halde trafik Ģube müdürlükleri bu talebi yerine getirmek zorunda
olup, bu Yönetmeliğin öngördüğü hükümler doğrultusunda iĢlem yaparlar.
8) Okul geçidi görevlilerinin görevleri sırasında karĢılaĢabileceği güçlükler dikkate alınarak mahalli trafik
zabıtasınca denetlenir ve gerektiğinde yardım edilir.
Görevlerini ifada yetersiz kalan veya görevine gelmemeyi itiyat haline getirenlere trafik zabıtasınca ihtar
edilir, bu tutum ve davranıĢlarını devam ettirenlerin görevlerine il emniyet müdürünün onayı ile son verilir ve
kendilerine verilen, Okul Geçidi Görevli Belgesi iptal edilir ve ilgili okul müdürlüğüne bilgi verilir.
c) Okul geçidi görevlilerinin kıyafetleri ve taĢıyacağı iĢaretler aĢağıda gösterilmiĢtir.
1) Okul geçidi görevlileri görevleri sırasında beyaz reflektif bantlı yelek ve Ģapka giyerler.
Reflektif yeleğin önünde ve arkasında trafik branĢı iĢareti ve Ģapka alt kenarında kırmızı bezden üzerinde
beyaz harflerle “TRAFĠK” yazılı reflektif birer bant bulunur.
Okul geçidi görevlileri kıĢın, (mevsim Ģartları dikkate alınarak) palto veya pardösü ile üzerine reflektif bant
giyerek görev yapabilirler.
2) Okul geçidi görevlileri; görevleri sırasında taĢıt ve yaya trafiğini sevk ve idarede kullanmak üzere bir tarafı
yeĢil, diğer tarafı kırmızı renkte olan iĢaret çubuğu taĢırlar.
ĠĢaret çubuğunun yeĢil zeminli olan tarafına büyük harflerle “GEÇ”, kırmızı renkte olan tarafına “DUR”
kelimeleri yazılır. “GEÇ” ve “DUR” kelimeleri beyaz harflerden oluĢur.
ĠĢaret çubuğunun her iki zemini yansıtıcı özelliğe sahip olabileceği gibi, ıĢıklı da olabilir.
ĠĢaret çubuğunun “DUR” ve “GEÇ” kelimelerinin yazıldığı kısımları asgari 20 cm. çapında daire, elle
tutulacak kısmı ise 30 cm. uzunluğunda ve beyaz renkte olur.
Okul geçidi görevlilerinin özel giysileri ile kullanacakları araç ve gereçler, görevi veren okul idaresi
tarafından temin ve tevzi edilir.
ONĠKĠNCĠ KISIM : KALDIRILAN VE SON HÜKÜMLER
EKLER
Madde 179 – Bu Yönetmelik ekinde yer alan ekler, Yönetmeliğe dahildir.
KALDIRILAN HÜKÜMLER
Madde 180 – 18/06/1985 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Trafik Yönetmeliği ile bu Yönetmelikteki ek ve
değiĢiklikler yürürlükten kaldırılmıĢtır.
EK MADDELER
Ek Madde 1 – (Ek madde: 11/04/2003 – 25076 S. R.G. Yön./6. md.)
Avrupa Birliği mevzuatına uyum sürecinde, ülkemizde tescil edilmiĢ ve bu Yönetmeliğin 2, 3 ve 4 üncü
maddesi ile düzenlenmiĢ motorlu araçlara hız sınırlayıcı cihazların takılmasına iliĢkin esas ve usuller ĠçiĢleri
Bakanlığınca belirlenir.
GEÇĠCĠ MADDELER
Geçici Madde 1 – 2918 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce edinilmiĢ ve çeĢitli sebeplerle tescili
yapılmamıĢ olan tarımda kullanılan lastik tekerlekli traktörler ile varsa bunlara ait römork ve yarı römorklar ile
motorlu bisiklet ve motosikletlerin tescil iĢlemleri, bu Kanunda değiĢiklik yapan 4199 sayılı Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde tamamlanır. Bu süre gerektiğinde ĠçiĢleri Bakanlığınca 1 yıla kadar
uzatılabilir.
Geçici Madde 2 – 2918 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce satıĢı yapılmıĢ olan araçların trafikte
ve vergi kaydında malik olarak görülen eski sahiplerinin, bu Kanunda değiĢiklik yapan 4199 sayılı Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde noterlikçe düzenlenen satıĢ belgesi ile trafik Ģube veya bürolarına
müracaatları halinde, önceki malik adına olan kayıt ve tescil iĢlemi silinerek son malik adına kayıt ve tescil
iĢlemi yapılır. Ayrıca bu iĢlem, ilgili vergi dairesine bildirilir.
Geçici Madde 3 – 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesinin 4199 sayılı Kanunla değiĢik
(b) bendinde öngörülen A1, A2, B, C, D, E sınıfı sürücü belgesi alacak olanlarda aranan en az ortaokul veya
sekiz yıllık temel eğitimi bitirmiĢ bulunmaları Ģartı 31/12/1999 tarihine kadar aranmaz. Ġlkokul mezunu olmaları
yeterli sayılır.
Geçici Madde 4 – ( Geçici madde : 18/05/2007 – 26526 S.R.G Yön/44.mad ; DeğiĢik madde: 09/06/2008 –
26901 S.R.G Yön\5.mad)
Bu Yönetmeliğin 150 nci maddesinin beĢinci, altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu ve onbirinci fıkraları
yürürlüğe girinceye kadar, taĢıtlarda sürücü yanındaki ön koltukta 10 yaĢından küçük çocukların taĢınması
yasaktır.
Geçici Madde 5 – (Ek madde: 25/01/2008 – 26767 S.R.G Yön\1.mad)
31/12/2009 tarihine kadar Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Hurda ĠĢletmesi Müdürlüklerine teslim
edilecek kamyon, otobüs, çekici ve tanker cinsi araçların hurdaya ayırma iĢlemleri, Hurda ĠĢletmesi
Müdürlüklerinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluĢunca da yerine getirilebilir.
YÜRÜRLÜK
Madde 181 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
YÜRÜTME
Madde 182 – Bu Yönetmelik hükümlerini ĠçiĢleri, Bayındırlık ve Ġskan ve UlaĢtırma Bakanları yürütür.
EKLER
EK:33 (DeğiĢik ek: 17/03/2005-25758 S.R.G. Yön/2.mad)
T.C.
……………………………….. VALĠLĠĞĠ
Emniyet Müdürlüğü
……………………ġube Müdürlüğü
Ġzin Belge Sıra No :
.
ĠZĠN BELGESĠ
AĢağıda sahibi, sürücüsü, plakası, marka, model ve teknik eksiklikleri belirtilen araç, 2918 sayılı
Karayolları Trafik Kanununun
. maddesi gereğince trafikten men edilmiĢ olup,
/
/2005 tarihine kadar, eksikliklerini tamamlamak/tamir edileceği yere kadar götürülüp getirilmek ve her türlü
mali, hukuki sorumluluk araç sahibine/sürücüsüne ait olmak üzere trafiğe çıkarılmasına geçici olarak izin
verilmiĢtir.
/
/2005
ARACIN
Sahibi : Trafikten Men Nedeni :
Sürücüsü : Trafikten Men Tarihi :
Tescil Plaka No : Trafikten Men Saati :
Markası : Sevk Edildiği Muayene Ġstasyonu :
Modeli :
Motor No :
ġase No :
Ġzin Belgesini Veren Yetkilinin Araç Sahibi/Sürücüsü
Adı Soyadı : Adı Soyadı :
Unvanı : Ġmzası :
Sicili :
Ġmzası :
NOT : Ġzin belgesi bizzat ġube Müdürleri, Ġstasyon Amirleri veya Ġlçelerde Trafik Büro Amirlerince imzalanıp
verilecektir.