Önceden tahmin edilemeyen olumsuzluklara karşı, önceden ödenen belli bir miktar prim ile olabilecek riskin sigorta şirketi tarafından ödenmesini sağlayan iki taraflı sözleşmedir.
SİGORTACILIĞIN GENEL PRENSİPLERİ VARDIR;
1-Rücu Prensibi: Sigortalının uğradığı zararda eğer üçüncü kişilerin kusuru varsa, sigorta şirketi sigortalısına zarar ödedikten sonra, kusurlu taraftan kusuru oranında bu hasarı talep (Rücu) eder. Böylelikle sigortalı hem sigorta şirketinden, hem de kendisine zarar veren kusurlu taraftan tazminat alarak, haksiz kazanç sağlamamış olur. Burada sigorta şirketi sigortalısının talep edebileceği tazminatı almak üzere sigortalısının yerine geçerek, onun yetkilerini kendi devraldığından bu prensip “Halefi yet Prensibi” olarak da ifade edilmektedir.
2-Mutlak İyi Niyet Prensibi: Sigorta sözleşmesinde sigortalının beyanı esastır. Sigortalı / sigorta ettiren, teminat altına aldığı nesneye ilişkin tüm bilgileri doğru olarak vermek; ayni şekilde sözleşmeye aracılık eden kişi de neyi, ne şartlar altında aldığı konusunda doğru ve gerçek bilgileri sigortalıya bildirmek zorundadır.
3-Tazminat Prensibi: Sigortalının, hasar olduğunda zararının karşılanması, sözleşme gereğidir. Bu zararın giderilmesi nakden ödeme seklinde olabileceği gibi, onarımını üstlenme veya yerine yenisini verme seklinde de olabilir.
4-Sigortalanabilir Menfaat Prensibi: Sigorta ettiren bir nesneyi teminata alırken, mutlaka onun sahibi olması gerekmez; üzerinde menfaati bulunması yeterlidir.
5-Yakin Neden Prensibi: Bir hasarın tazmin edilebilmesi için, o hasarın poliçede alınmış ve genel / özel şartlarda belirtilen teminat kapsamına en yakin nedenden ileri gelmesi gerekir.
a. Ölüm Hali Hayat Sigortası: Sigortacının tazminat ödeme yü-
kümlülüğünün, ancak sigortalının ölümü ile meydana geldiği hayat
sigortası türüdür.
b. Yaşama Hali Hayat Sigortası: Bu sigorta şeklinde söz konusu
olan sigortalının önceden saptanan bir süre sonunda hayatta kalması-
dır. Kişinin bu süreden önce ölümü durumunda ödemiş olduğu ücret-
ler sigortacıya kalır.
c. Karma Hayat Sigortası: Hayatta kalma ve ölüm durumunu
belirli oranlarda karma olarak kapsayan sigorta çeşididir. Sigortalı
önceden belirlenmiş bir süre içinde sigortalı olup, bu süreden önce
ölümü halinde belirlemiş olduğu varislerine temin eden sigortalı mik-
tar ödenir. Süre sonunda hayatta kaldığı takdirde ise sigortalı miktarı
kendisi alır.
d. Grup Hayat Sigortası: Hayat sigortasının bu çeşidi ile bir
grup insanın sadece bir sigorta poliçesi ile sigortalanması mümkün
olmaktadır. Sigorta edilenler belirli bir endüstride çalışanlar, bir sen-
dikanın üyeleri gibi gruplardır.
e. Sağlık Sigortası: Ayrı olarak yada hayat sigortalarına eklen-
mek suretiyle yapılabilen sigorta çeşididir. Kazadan ileri gelmeyen
bütün hastalıkların tedavisi için yapılan masrafların ödenmesidir.
a.Yangın Sigortası: Yangın sigortalan yangın neticesinde meydana gelen her çeşit hasarı karşılar. Ev, depo, fabrika gibi gayrimenkul-ler ile ev eşyası, demirbaş, ticari mallar teminat altına alınır.
b. Kaza Sigortası: Sigortalının iradesi dışında kendisine veya
mallarına gelecek zara ve ziyanın temini kaza sigortalan aracılığıyla
yapılabilir. Kaza sigorta kişi ve mal sigorta olarak ikiye ayrılır.
c. Nakliyat Sigortası: Çeşitli yollarla taşınmakta olan malların
sevk edilmeleri sırasında meydana gelebilecek hasarlar ile deniz
araçları için söz konusu olabilecek zarar ve ziyanı temin eden sigorta
türüdür.
d. Mühendislik Sigortası: Makine kırılması, inşaat, montaj ve
elektronik cihaz sigortalan “mühendislik sigortası” kapsamında olup,
her biri ayrı yapılabildiği gibi tek bir poliçe kapsamında da temin
edilebilir.
e. Tanırım Sigortası: Tarım sigortası, dolu ve hayvan hayat sigor-
tası olmak üzere ikiye ayrılır. Dolu sigortası dolu tanelerinin vurması
ile toprak ürünlerinde meydana gelebilecek hasarları sigorta temina-
tı altına alan bir sigorta çeşididir. Hayvan hayat sigortası, genellikle
tarımda kullanılan hayvanlar, meslek hayvanları ve spor hayvanları
için söz konusu olacak riskleri sigorta teminatı altına alır.
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu gereği yaptırılması zorunlu sigortalar on kalemden oluşmaktadır.
1-Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
2-Zorunlu Karayolları Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası
3-Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası
4-Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası
5-Kıyı Tesisleri Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
6-Özel Güvenlik Mali Sonıluluk Sigortası
7-Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
8-Zorunlu Deprem Sigortası -Sertifika Mali Sorumluluk Sigortası
9-Deniz Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
10-Zorunlu Paket Tur Sigortası
Karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası
Bir motorlu araç ile yolculuk yapan yolcuların, yola çıkış noktasından varılacak noktaya kadar, arada yapılan duraklamalar dahil olmak üzere, geçen yolculuk süresi içinde meydana gelecek bir kaza ile ölüm, yaralanma veya sakat kalma gibi bir bedensel zarara uğraması halinde, sigortalı, Karayolu Taşıma Kanunu hükümleri gereğince bu zararlardan sorumludur. Bu sigorta ile bu sorumluluk güvence altına alınmış olmaktadır.
Karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası
Ülke içinde veya ülkelerarası yolcu taşımacılığı kapsamında yolculuk yapan kişilerin, araçların sürücülerinin ve yardımcılarının, yola çıkış noktasından varılacak noktaya kadar, arada yapılan duraklamalar dahil olmak üzere, geçen yolculuk süresi içinde meydana gelecek bir kaza ile ölüm, yaralanma veya sakat kalma bir bedensel zarara uğraması halinde, sigortalı, Karayolu Taşıma Kanunu hükümleri gereğince bu zararlardan sorumludur. Bu sigorta ile bu sorumluluk güvence altına alınmış olmaktadır.
Karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası)
Motorlu bir aracın kullanılması sırasında, bir kişinin ölümüne, yaralanmasına veya sakat kalmasına ya da bir şeyin zarar görmesine neden olanlar, Karayolları Trafik Kanunu’na göre bu durumdan sorumludurlar. Kısaca zorunlu trafik sigortası denilen bu sigorta ile bu sorumluluk güvence altına alınmış olmaktadır. Söz konusu motorlu araca bağlı olarak çekilen şeya taşıyan römorkların veya çekilen bir başka aracın neden olacağı zararlar da çeken aracın sigorta güvencesine sahip olurlar. Ancak insan taşımada kullanılan römorkların güvence kapsamında olması için ilave gücenve alınmış olması gerekmektedir.
Uluslararası motorlu taşıt sigorta sertifikası (Yeşil Kart Sistemi)
Yeşil Kart sertifikası, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortasının, yani zorunlu trafik sigortasının ülke dışında geçerli olan şeklidir. Yeşil Kart sistemine dahil ülkeler arasında geçerli olan Yeşil Kart sigortası ile sistemdeki bir ülkeye araç ile giriş yaparken, sınırda o ülkenin zorunlu trafik sigortasını yaptırma zorunluluğu ortadan kalkmış olmaktadır.
Likit petrol gazı tüplerini dolduran firmalar, dolum yaptıkları veya dolum yaptırdıkları ve yetkili bayileri aracılığı ile veya doğrudan kendileri tarafından tüketiciye ulaştırdıkları tüplerin, bulundukları yerde patlaması, gaz kaçırması veya yangın çıkarması sonucu verecekleri maddi veya bedensel zararlardan sorumludurlar. Meydana gelen zararlarda kendi kusurlarının olup olmaması fark etmez. Tüp gaz zorunlu sorumluluk sigortası, bu sorumluluğu güvence altına almak için yaptırılmaktadır.
Tehlikeli maddeler ve tehlikeli atık zorunlu mali sorumluluk sigortası
Hazine Müsteşarlığı tarafından çıkarılan 2010/190 sayılı tehlikeli maddeler için yaptırılacak sorumluluk sigortaları hakkında kararda, tehlikeli maddelerin tanımı yapılmıştır. Bu kararda belirtilen tehlikeli maddelerle ilgili mesleki faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişiler, bu faaliyetleri sırasında, kusurları olsun olmasın üçüncü kişilere maddi veya bedensel bir zarar verirlerse, yasal sorumluluk taşımaktadır. Bu sigorta bu sorumluluğu güvence altına almak için yaptırılmaktadır.
CMR (Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyat İçin Mukavele Sözleşmesi)
Bu Sözleşme, Sözleşmede belirtildiği gibi yükleme yeri ve teslim için belirlenen yerin en az biri akit ülke olan iki ayrı ülkede olması halinde, tarafların ikametgahı »ve milliyetine bakılmaksızın ücret karşılığında yüklerin taşıt ile karadan taşınmasına ait her mukaveleye uygulanacaktır. Bu Sözleşmenin uygulanması bakımından “taşıt” sözcüğü 19 Eylül 1949 tarihli Karayolu Trafiği Anlaşmasının 4 üncü maddesinde tanımlandığı gibi motorlu taşıtlar, dizi halinde taşıtlar, römorklar ve yarı römorklar anlamına gelir.